BOLALAR PSIXOLOGIYASI

BOLALAR PSIXOLOGIYASI — psixologiya sohasi, bolalar psixologik rivojlanishining umumiy va aloxida xususiyatlarini, turli yosh bosqichlarida bu jarayon qanday kechishi, uni harakatlantiruvchi kuchlar va qonuniyatlarni tadqiq qiladi. Shu sababli Bolalar psixologiyasini koʻpincha yosh psixologiyasi deb ataydilar. Bolalar psixologiyasi bolalarda psixik jarayonlar (maʼrifiy, nutqiy, hissiy, irodaviy va h. k.) paydo boʻlishi va rivojlanishini, psixik xususiyatlar qaror topishini, … Читать далее

GERMANIYA DEMOKRATIK RESPUBLIKASI

GERMANIYA DEMOKRATIK RESPUBLIKASI (Deutsche Demokratische Republik) , GDR — Markaziy Yevropadagi davlat (1990-y. 3 okt. gacha mavjud boʻlgan). GDR Sharqiy Germaniya hududida 1949-y. 7 okt. da tashkil etildi. Poytaxti Berlin sh. edi. Germaniya Birlashgan sotsialistik partiyasi (GBSP, 1946-y. da tuzilgan) ikki raisidan biri V. Pik (ikkinchi raisi O. Groteval edi) bu davlatning prezidenti boʻldi. Ittifoqi … Читать далее

BARMOQLAR

BARMOQLAR — odamda qoʻloyoq kaftlarining uch qismi; B. beshta boʻlib, har bir barmoqda uchtadan (bosh barmoqda ikkita) naysimon mayda suyaklar — falangalar bor. B. oʻzaro boʻgʻimlar, muskullar orqali bir-biri b-n erkin xarakat kila oladigan tarzda birlashgan. Odam qoʻl barmoqlarini bukib asboblarni ushlash, mehnat qobiliyatini oshirish imkoniyatiga ega. Shuning uchun tarixiy rivojlanishda bosh barmoq qolgan Barmoqlarga … Читать далее

GONDURAS

GONDURAS (Honduras), Gonduras Respublikasi (Republica de Honduras) — Markaziy Amerikadagi, davlat. Shim. dan Karib dengizi, jan.-gʻarbdan Tinch okeanning Fonseka qoʻltigʻi oʻrab turadi. Mayd. 112088 km2. Axrlisi 6,2 mln. kishi (1999). Poytaxti — Tegusigalpa sh. Maʼmuriy jihatdan 18 departamentga, departamentlar okruglarga, okruglar munitsipiyalarga boʻlinadi. Davlat tuzumi. Gondurus—respublika. Amaldagi konstitutsiyasi 1965-y. 5-iyunda qabul qilingan; 1981 va 1982-y. … Читать далее

BAHOR ANSAMBLI

«BAHOR» ANSAMBLI, Mukarrama Turgʻunboyeva nomidagi B«ahor» xalq raqs ansambli — «Oʻzbekraqs» birlashmasidagi jahonga mashhur ansambl. 1957-y. tashkil etilgan. Ansamblning asoschisi va birinchi badiiy rahbari Mukarrama Turgʻunboyeva (1979-y. gacha), shuningdek B. Aliyev, Q. Dadayevham tashkilotchilardan. Keyingi badiiy rahbarlari: Qunduz Mirkarimova (1979 – 88), Ravshanoy Sharipova (1988 — 90), Maʼmura Ergasheva (1990-y. dan). Musiqa rahbari Baxtiyor Aliyev … Читать далее

BAYRAM KUNLARI

BAYRAM KUNLARI — muhim voqealarga bagʻishlangan, anʼana sifatida nishonlanadigan, ish kuni hisoblanmaydigan kunlar. Oʻzbekiston Respublikasi hududida quyidagi kunlar bayram (dam olish) kunlari deb belgilangan: 1 yanvar — Yangi yil; 8-mart — Xotin-qizlar kuni; 21-mart — Navroʻz bayrami; 9 may — Xotira va qadrlash kuni; 1 sentyabr — Mustaqillik kuni; 1 oktyabr — Oʻqituvchi va murabbiylar … Читать далее

YURAK POROKLARI

YURAK POROKLARI — yurakning anatomik tuzilishidagi turgʻun nuqson, kamchilik va oʻzgarishlar; normal qon oqimiga xalaqit beradi. Tugʻma va orttirilgan Yurak poroklari farq qilinadi. Tugʻma Yurak poroklari homila yuragi va yurak yirik tomirlarining embrional rivojlanish davrida notoʻtri shakllanishi natijasida roʻy beradi. Homiladorlikning ilk davrida ona organizmining zaharlanishi, baʼzi kasalliklar bilan ogʻrishi, ionlovchi nurlarning biologik taʼsiri, irsiy … Читать далее

YOʻLDOSHEV Bahodir Tursunovich

YOʻLDOSHEV Bahodir Tursunovich (1945.7.9, Kattaqoʻrgʻon sh.) — rej., Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan sanʼat arbobi (1979), Oʻzbekiston xalq artisti (1995). Toshkent teatr va rassomlik sanʼati in-tini tugatgan (1970). Hamza teatrida rej. assistenti (1968—70), rej. (1970-74), bosh rej. (1974-84). 1984-y. dan Abror Hidoyatov nomidagi drama teatrining bosh rej. i. Eng yaxshi spektakllari: «Roʻyxatlarda yoʻq» (B. Vasilyev), «Kelinlar qoʻzgʻoloni», … Читать далее

YUM

YUM Deyvid (1711.7.5 Edinburg — 1776.25.8) — ingliz faylasufi, tarixchisi, iqtisodchisi. Agnostitsizmning asosiy prinsiplarini taʼriflab bergan. Sabablarini bilib boʻlmaydigan «taassurotlar» oqimi boʻlgan hissiy tajriba (bilimlar manbai) toʻgʻrisidagi taʼlimotni rivojlantirgan. Borliq bilan ruhning munosabatini hal qilib boʻlmaydigan masala deb hisoblagan. Substansiya tushunchasini inkor etgan, uni bamisoli sarob deb bilgan. Gʻoyalar assotsiatsiyasi nazariyasini ishlab chiqqan. Etikada utilitarizm … Читать далее

YOZTEPA

YOZTEPA, Yozdepe — ilk temir davriga oid qishloq xarobasi (mil. av. 9 — 4a. lar). Turkmanistonning Murgʻob vohasida, Bayramali sh. dan 34 km shim. gʻarbda joylashgan. Mayd. 16 ga ga yaqin. 1954—56 y. larda prof. V. M. Masson oʻrgangan. Tepalik ustiga yirik xom gʻishtdan qurilgan hisor atrofi devor bilan oʻrab olingan. Hisorning jan. qismidan jamoat … Читать далее