VERAKRUS — Meksika shtati, mamlakatning jan.-sharqida, Meksika qoʻltigʻi sohilida. Mayd. 71,7 ming km2. Aholisi 6,2 mln. dan ziyod kishi (1990-y. lar oʻrtalari). Maʼmuriy markazi — Xalapa sh. Sharqiy Syerra-Madre togʻlari yon bagʻriga tutashgan dengiz boʻyi pasttekisligida joylashgan. Tropik plantatsiya xoʻjaliklari (kofe, shakarqamish, apelsin, banan, ananas, kakao va b.) bor. Meksikaiing asosiy neft sanoati r-ni. Neft … Читать далее
VENGRIYA (Magyarorszag), Vengriya Respublikasi (Magyar Koztar-sasag) — Yevropaning markaziy qismida, Dunay daryosining oʻrta oqimida joylashgan davlat. Mayd. 93 ming km2. Aholisi 10,44 mln. kishi (2000). Poytaxti — Budapesht sh. Maʼmuriy jihatdan 19 viloyat (medye) ga boʻlinadi. Budapesht alohida maʼmuriy birlik qilib ajratilgan. Davlat tuzumi. Vengriya — demokratik davlat. Amaldagi konstitutsiyasi 1949-y. 20 avg. da qabul … Читать далее
BIYSK — RF Oltoy. oʻlkasidagi shahar (1782-y. dan). Biya daryosi boʻyidagi pristan, t. y. stansiyasi. Biyskdan Oltoy orqali Mongoliya chegarasʻiga olib boradigan Chuya avtomobil trakta boshlanadi. Aholisi 234,5 ming kishi (1992). Mashinasozlik (qozon, oziq-ovqat sanoati uchun asbobuskunalar), yengil sanoat (tikuvchilik, poyabzal, momiqpat fkalari, zigir tola k-ti), oziq-ovqat (goʻsht, yogʻsir k-ti, shakarqand, yogʻekstrakt, vltamin z-dlari va … Читать далее
BIBLIYA (yun. Biblia — kitoblar) — yahudiylik va xristianlikda muqaddas hisoblangan diniy kitoblar va risolalar majmuasi. Bibliya ikki asosiy qismga — Qadimgi ahd va Yangi dhdga boʻlinadi. «Axd» soʻzi xudoning insonlar bilan maxsus aloqasini ifodalaydi. Qadimgi avd yahudiylikda ham, xristianlikda ham muqaddas sanaladigan va eng qad. davrlarda yaratilgan diniy adabiyotlardan, Yangi axd esa faqat xristianlar … Читать далее
VORONEJ — RFdagi shaxar, Voronej viloyatining markazi (1934-y. dan). Yirik t. y. tuguni, Voronej daryosining Don daryosiga quyilish joyidagi pristan. Aholisi 905 ming kishi (1999). V. Markaziy Qoratuproq iktisodiy r-nining asosiy industrial markazi va Rossiyaning yirik sanoat markazlaridan biri. Voronejda mashinasozlik (vagon tuzatish z-di, ekskavator, temirchilik-press uskunalari, foydali qazilmalarni saralash uskunalari, stanoksozlik, televizor va radiopriyomnik, … Читать далее
VOLGA (qadimda Ra, oʻrta asrlarda I t i l yoki E g ye l) — RF Yevropa qismidagi eng yirik va sersuv dare. Uz. 3530 km (suv omborlari qurilishidanʻ olain 3690 km). Havzasining mayd. 1360 ming kmʻ. Valday qirlaridan boshlanib (228 m balapdlikdan), Kaspiy dengiziga delta hosil qilib (mayd. 19 ming km2) quyiladi. Volgaga 200 … Читать далее
VOZNESENSKIY Andrey Andreyevich (1933.12.5, Moskva) — rus shoiri. Sheʼrlari oʻta zamonaviylashtirilganligi, murakkab obrazliligi va ritmik tizimi bilan ajralib turadi. «Aksildunyolar» (1964), «Vitraj ishlari ustasi» (1976), «Adashtiruv» (1978) toʻplamlari, «Ustalar» (1959), «Lonjyumo» (1963). «Oza» (1964), «Avos» (1972), «Choh» (1986) va b. poemalar muallifi. Voznesenskiyning «Video—sheʼriyat», «Rossiya—qimorxona», «Chalkash shamollararo» kabi sheʼriy va nasriy kitoblari nashr qilingan. Shoʻro … Читать далее
BENIN (Benin). Benin Respublika s i (Republique du Benin) (1975-y. gacha Dagomeya) — Gʻarbiy Afrikadagi davlat. Atlantika okeanining Gvineya qoʻltigʻi sohilida joylashgan. Maʼmuriy jihatdan 6 viloyatga boʻlinadi. Mayd. 112,6 ming km2. Aholisi 5,5 mln. kishi (1996). Poytaxti PortoNovo sh. (prezident va hukumat qarorgohi Kotonu sh. da). Davlat tuzumi. Benin — respublika. Amaldagi konstitutsiya 1990-y. da … Читать далее
VLADIMIR — RF dagi shahar, Vladimir viloyatining markazi. Klyazma daryosining chap sohilida. T. y. va avtomobil yoʻllari tuguni. Aholisi 356 ming kishidan ziyod (1999). Shahar sanoatida mashinasozlik («Vladimir traktor z-di», «Avtopribor», «Elektropribor», elektr motori va boshqa i. ch. birlashmalari) yetakchi oʻrinda. Kimyo sanoati rivojlangan (sintetik smola, plastmassa va plastmassa buyumlari). Qurilish materiallari, tikuvchilik va trikotaj … Читать далее
VIRGINIYA, Virjiniya — AQSH ning sharqiy qismidagi shtat. Atlantika okeani sohilida. Mayd. 105,7 ming km2. Aholisi 6,5 mln. dan ziyod kishi (1990-y. lar oʻrtalari). Aholining qariyb 47% shaharlarda yashaydi. Maʼmuriy markazi — Richmond sh. V. ning gʻarbida bal. 1743 m gacha boʻlgan Appalachi togʻ tizmalari, oʻrta qismida Pidmont platosi, sharqida botqoqli Atlantika boʻyi pasttekisligi bor. … Читать далее