IBN BATTUTA, Shamsiddin Abu Abdulloh Muhammad ibn Abdullox alLavatiy attanjiy (1304.24.2, Tanja — 1369, Fos) — mashhur arab sayyohi va geografi, tarixchi. Barbarlarning lavat kabilasiga mansub. Ibn Battuta 28 yillik sayohatlari davomida quruqlik va dengiz orqali 75 ming mil (120 ming km) masofani bosib oʻtgan. Ibn Battuta 1325-y. yozida Marokashdan qajga boruvchilar karvoniga qoʻshilib safarga … Читать далее
SAROYCHIQ — Oltin Oʻrda shaharlaridan biri. Guryev sh. dan 60 km masofada, Ural daryosining oʻng qirgʻogʻida joylashgan (13-a. ning 2-yarmi). Shaharning nomi qoʻlyozma manbalar hamda 14-a. da shu yerda zarb qilingan tangalar orqali yaxshi maʼlum. Saroychiq 1395-y. Amir Temur va Toʻxtamish oʻrtasida boʻlib oʻtgan urushdan zarar koʻrgan. Shahar aholisi Volga daryosi boʻyidagi koʻpgina shaharlar bilan … Читать далее
UKRAINA (Ukraina) — Yevropaning jan. sharqida joylashgan davlat. Mayd. 603,7 ming km2. Aholisi 48,4 mln. kishi (2002). Poytaxti — Kiyev sh. Maʼmuriy jihatdan Qrim Muxtor Respublikasi va 24 viloyat — Vinnitsa, Volin, Dnepropetrovsk, Donesk, Jitomir, Zakarpatye, Zaporojye, IvanoFrankovsk, Kiyev, Kirovograd, Lugansk, Lvov, Nikolayev, Odessa, Poltava, Rovno, Sumi, Ternopol, Xarkov, Xerson, Xmelniskiy, Cherkassi, Chernovsi, Chernigov viloyatlari, … Читать далее
URUSXON (? 14-a. ning 70-y. lari 2yarmi) — Joʻeki ulusittg sharqiy qismi — Oq Oʻrda xoni (14-a. ning 60-y. lari birinchi yarmidan). Urusxon davlatining poytaxti Sigʻnoq sh. boʻlgan. U. Oq Oʻrdadagi hokimiyatini mustahkamlab olgach, Oltin Oʻrdani xam oʻz tasarrufiga kiritishga harakat qilgan. 70-y. lar oʻrtalarida u Hojitarxon, VolgaKama Bulgʻoriyasi va Saroy Berka sh. ni egallagan. … Читать далее
ULUGʻ MUHAMMAD (? 1445) Oltin Oʻrda xoni (1419—37, tanaffuslar bn), Qozon xonligi asoschisi, Jaloliddinning oʻgʻli, Toʻxtamishning nabirasi. Idiqu (Yedigey) vafotidan soʻng Oltin Oʻrda taxtini egallab, 1419—23 y. larda Oʻzbek ulusiga (Joʻji ulusining sharqiy qismi) ega boʻlish uchun (temuriy Shohrux b-n boʻlgan ittifoqqa suyangan holda) Baroq bilan qattiq kurash olib borgan. Baroqdan magʻlub boʻlgach, 1423-y. Volga … Читать далее
HULOKU, Hulagu, Hulokuxon, Halokuxon (1217, Moʻgʻuliston — 1265.8.2, Marogʻa, Eron) — Hulokuiylar davlati va sulolasi asoschisi. Chingizxonning nabirasi, Tulixonning 4-oʻgʻli. Moʻgʻulistonda tugʻilgan. Yoshligidan harbiy yurishlarda qatnashgan. H. Ulugʻ qurultoyning qarori bilan Amudaryodan kechib oʻtib (1256), qisqa vaqt ichida hoz. Afgʻonistonning bir qis-mini, Eron, Iroq, Zakavkazye, kichik Osiyo yerlarini bosib olgan (1256 — 58). 1256-y. oʻzini … Читать далее
CHUVASHIYA, Chuvashiya Respublikasi (Chavash Respublikasi) — Rossiya Federatsiyasi tarkibidagi respublika. Sharqiy Yevropa tekisligining sharqida, Volga daryosining oʻrta oqimida joylashgan. Mayd. 18,3 ming km2. Aholisi 1 mln. 313,9 ming kishi (2002). Poytaxti — Cheboksari sh. 21 tuman, 9 shaxar, 8 shaharcha bor. Davlat tuzumi. Chuvashiya — respublika. Respublika rahbari va ijroiya xrkimiyat boshligʻi — prezident. Oliy … Читать далее
CHINGIZIYLAR — Moʻgʻullar davlatining asoschisi va xoni (1206-y. dan) Chingizxon nomidan kelib chiqqan, Osiyo va Sharqiy Yevropada hukmronlik qilgan sulola. Moʻgʻullar davlati hukmdorlari: Chingizxon (1206—27), Tulixon (1227— 29), Oʻqgoy qoon (1229—42), Turakina xotun (1242—46), Kuyuk (Guyuk) qoon (1246—48), Munke (Mangu) qoon (125159), Xubilay (125994), Oʻljaytu — Temur qoon (1295 — 1307), Xaysanqulug qoon (1307—11), Ayurbaribad … Читать далее
TANA — Don daryosining soʻl qirgʻogʻida, Azov sh. (Rostov viloyati) atrofida mavjud boʻlgan qad. shahar. Venetsiyalik va genuyalik savdogarlarning savdo manzilgohi sifatida 12-a. oxiridan maʼlum. 13 — 14-a. larda Oltin Oʻrda hukmronligi ostida. 1475-y. turklar tomonidan egallangan va bir ozdan soʻng barham topgan. Пост Навигацияси
DOGʻISTON, Dogʻiston Respublikasi — Rossiya Federatsiyasi tarkibidagi respublika. Mayd. 50,3 ming km2. Aholisi 2120 ming kishi (1999). Poytaxti — Maxachkala sh. 41 tuman, 10 shahar va 17 shaharcha bor. Davlat tuzumi. Dogʻiston — respublika. Davlat hokimiyatining oliy organi — Davlat Kengashi. Qonun chiqaruvchi organi — parlament (Xalq majlisi). Ijroiya hokimiyat — hukumat. Tabiati. D. Shim. … Читать далее