DMITRIY DONSKOY, Dmitriy Ivanovich (1350.12.10 — Moskva — 1389.19.5) — Moskva (1359-y. dan) va Vladimir (1362-y. dan) ulugʻ knyazi. Ivan II Krasniy (1326—59)ning oʻgʻli. Otasi oʻlgach (1359), Oltin Oʻrda xoni Murod unga ulugʻ knyazlik yorligʻini bergan. D. D. Moskvada oq xarsangdan Kreml bunyod ettirgan (1364). U 1372-y. Tver sh. ni qamal qilib, uning knyazi Mixailni … Читать далее
IBN ARABSHOH Shihobuddin Ahmad ibn Muhammad ibn Abdullox. ibn Ibrohim (1388, Damashq — 1450, Qohira) — arab tarixchisi. Amir Temur Shom (Suriya) ni egallagach (1401), I. A. ni qarindosh-urugʻlari bilan Samarqandga keltirgan. Bu yerda u mashhur olimlardan taʼlim olgan, fors, moʻgʻul va turk tillarini oʻrgangan xamda adabiyot va ilohiyot bilan shugʻullangan (1401—08). U Xorazm, Moʻgʻuliston, … Читать далее
BOTUXON, Botu, Sainxon (12081255) moʻgʻul xoni, Jrjixonning ikkinchi ugli, Chingizxoning nabirasi. Botuxonning onasi qoʻngʻirot urugʻidan boʻlgan Elchi noyonning qizi Ukifuj xotun edi. Otasining oʻlimi (1227)dan keyin Joʻji ulusini idora qilgan, moʻgʻullarning barcha asosiy harbiy yurishlarida katnashgan. Abulgʻoziy Bahodirxonning yozishicha, Oʻqtoyxon Xitoyni zabt etib, Moʻgʻulistonga qaytib kelgach (1235), B. ni Tulixonning ugli Munke, oʻzining ugli Guyukxon … Читать далее
BARCHINLIGʻKEND, Barchkend, Barchin — Sirdaryo boʻyida joylashgan oʻrta asr qalʼa-shaharlaridan biri (12 — 14-a. lar); Jand viloyatiga kirgan. Oltin Oʻrda davrida Barchinligʻkendda zarb qilingan mis tangalarda «Barchin» yozuvi uchraydi. 13a. 2-yarmida Barchinligʻkendga tarixchi Jamol Qarshiy kelib, uni oʻz asarida Barchkend deb qayd etgan. Bu davrda Barchinligʻkendda turkmanlar yashaganlar, shahar atrofida qoʻrgʻonlar va qum barxanlari yastanib … Читать далее
GUYUKXON (1205-48) – moʻgʻullar imperiyasining ulugʻ qoni (1246—48). Oʻqtoyxon (Ugeday) (1186 — 1241)ning toʻngʻich oʻgʻli. Chingizxonning nabirasi. 1236—41 y. moʻgʻul shahzodalarining Botuxon boshchiligida Rossiya va Sharqiy Yevropaga qilgan bosqinchilik yurishlarida qatnashgan. Lekin otasining vafotini (1241-y. mart) eshitib, shoshilinch ravishda oʻz yurtiga qaytib kelgan. 1246-y. sent. da Qoraqurumda boʻlib oʻtgan Chingizxon avlodlari qurultoyida Guyukxon qonlik taxtiga … Читать далее
YAGAYLO, Yogayla (taxm. 1350— 1434.1.6) — Litva buyuk knyazi (1377— 92, tanaffuslar bilan), Polsha qiroli (Vladislav II Yagello nomi bilan, 1386-yildan) yagellonlar sulolasi asoschisi. Olgerdning oʻgʻli, Gediminning nabirasi. 1380 yil Moskva ulugʻ knyazligiga qarshi Oltin Oʻrda bilan ittifoq tuzgan; Kulikovo jangipa Mamayning ittifoqchisi boʻlgan. Tevton ordeni yordamiga suyangan. 1386y. 18ʻfev. da Polsha qirolichasi Yadvigaga uylangan, … Читать далее
YAKUBOVSKIY Aleksandr Yuryevich (1886.20.1, Sankt-Peterburg 1953.21.3, Leningrad) — sharqshunos. SSSR FA muxbir aʼzosi (1943), Tojikiston FA akad. (1951), Oʻzbekiston (1943), Tojikistonda (1946) xizmat koʻrsatgan fan arbobi. Sankt-Peterburg u-ntining tarix-filol. (1913), Leningrad un-tining sharq f-tini (1924) tugatgan. 1925-yildan Moddiy madaniyat tarixi davlat akademiyasi (keyinchalik in-t)da, ayni paytda 1928-yildan Ermitajda ishlagan; soʻng Leningrad un-ti prof. (1935-yildan), sugʻdtojik … Читать далее
VASILIY I (1371-1425) – Moskva buyuk knyazi (1389-y. dan). Dmitriy Donskeshning ugli. Nijniy Novgorod, Murom, Vologda knyazliklari va komilar yerlarini Moskva buyuk knyazligiga qoʻshib olgan. Oltin Oʻrda va Litva buyuk knyazligiga qarshi kurashgan. Amir Temur Toʻxtamishni yengganidan soʻng Vasiliy I Oltin Oʻrdaga oʻlpon toʻlamay qoʻygan. Biroq 1408-y. Idiku bosqinidan soʻng 1412-y. dan boshlab oʻlpon toʻlay … Читать далее