MIRKOMILOV Toʻlqin Miromilovich

MIRKOMILOV Toʻlqin Miromilovich (1939.30.6, Toshkent) — kimyogar olim, Oʻzbekiston FA akad. (1995). Texnika fanlari d-ri (1983), prof. (1985). Toshkent politexnika in-tini tugatgan (1962), shu in-t kimyo kafedrasi mudiri (1973—92), Toshkent kimyotex-nologiya in-ti rektori (1992—94). Toshkent texnika unti rektori (1994-2001), prorektori (2001-y. dan). Mirkomilovning ilmiy ishlari ekologik toza texnologi-yalarni ishlab chiqish, paxta sanoati chiqindilarini qayta ishlash … Читать далее

MALDIV

MALDIV (Dhivehi Rajjge) , Maldiv Respublikasi (Dhivehi Rajjeyge Jumhooriyya) — Jan. Osiyoda, Hind oke-anining shim.-gʻarbiy qismidagi Maldiv o. larida joylashgan davlat. Shri Lanka o. ningjan. garbida. Mayd. 298 km2. Aholisi 310,7 ming kishi (2001). Poytaxti — Male sh. Maʼmuriy jihatdan 20 orollar guruhiga boʻlinadi. Davlat tuzumi. Maldiv — respublika. Buyuk Britaniya boshchiligidagi Hamdoʻstlik tarkibida. Amaldagi … Читать далее

MEʼMOR

MEʼMOR, arxitektor — turli imorat va inshootlarni meʼmorlik qonun va qoidalari asosida ijod etuvchi va loyihalar ishlovchi mutaxassis. Qadim zamonlarda Meʼmor bino loyihasini ishlash bilan birga uni quruvchi bi-nokor va muhandisi ham boʻlgan. Meʼmorlik va texnika taraqqiyoti natijasida Meʼmor ijodi murakkablashib bir qancha maxsus sohalarga boʻlinib ketdi: shaharsoz M; sanoat korxonalarini loyihalovchi Meʼmor ; meʼmorlik … Читать далее

PANA JOY

PANA JOY (harbiy ishda) — kishilarni turli zaharlovchi moddalar, snaryad, aviatsiya bombasi, atom qurollari va h. k. dan muhofaza qilish uchun moʻljallangan muhandislik inshooti. Pana joy yogʻoch, beton, temir-beton yoki toshdan quriladi. Aholi yashaydigan joylarda, odatda, aholini muho-faza qilish uchun alohida qurilgan yoki fuqaro va sanoat binolarining yertoʻlalarida qurilgan turli xil Pana joylar boʻladi. Qoʻshinlarning … Читать далее

MINERAL RESURSLAR

MINERAL RESURSLAR — alohida region (hududlar)da geologik izlanish va razvedka natijasida aniqlangan foydali qazilmalar majmui. Mineral resurslar qayta tiklanmaydigan tabiiy resurslardir. Ularning oʻzlashtirishga tayyorlangan qismi mineral xom ashyo bazasi hisoblanadi. Konchilik va geol. da Mineral resurslar deb Yer kaʼrida foydali qazilmalar sifatida aniqlangan va sanoat ahamiyatiga ega boʻla oladigan boyliklarga aytiladi. Mineral resurslar ishlatilishiga qarab … Читать далее

MEXIKO

MEXIKO — Meksikaning markazidagi shtat. Mayd. 21,5 ming km2. Aholisi 13,08 mln. kishi (2000). Maʼmuriy markazi — Toluka sh. Markaziy Mesa togʻligining jan. qismi, qisman Vulkanli Syerra togʻlarida joylashgan. Gʻarbda Toluka togʻ oraligi havzasi va sharqda Mexiko havzasini oʻz ichiga oladi. Vulkan harakatlari faol seysmik r-n hisoblanadi. Iklimi tropik, togʻli iqlim, oʻrtacha oylik t-ralar 9—12° … Читать далее

PUERTO-RIKO

PUERTO-RIKO (Puerto Rico) , Puerto-Riko Hamdoʻstligi (Commonwelth of Puerto Rico) — Vest-Indiyada Katta Antil o. lari arxipelagining sharqiy qismidagi Puerto-Riko, Vyekes, Kulebra va Mona o. larida joylashgan AQSH mulki. Mayd. 8,9 ming km2. Axrlisi 3,95 mln. kishi (2002). Maʼmuriy jihatdan 78 munitsipal okrug (district)ra boʻlinadi. Maʼmuriy markazi — San-Xuan sh. Davlat tuzumi. P.-R. AQSHga «erkin … Читать далее

PORTUGALLAR

PORTUGALLAR (oʻzlarini portugezish deb ataydilar) — xalq, Portugaliyaning asosiy aholisi (10,27 mln. kishiga yaqin). Umumiy soni 13,67 mln. kishi (1990-y. lar oʻrtalari). Portugal tilida soʻzlashadi. Dindorlari, asosan, ka-toliklar. Katta yevropeoid irqining hind-oʻrta dengiz irqiga mansub. Portugallar etnosining asosini eng qad. iberiy qabilalaridan boʻlgan luzitanlar tashkil etgan. Portugallarning tili va madaniyatiga (ayniqsa, mamlakat jan. dagi aholiga) … Читать далее

PORTLEND

PORTLEND — AQSHning shim.-gʻarbiy qismidagi shahar, Oregon shtati-da. Aholisi 529,1 ming kishi (2000). Uillamett daryosining Kolumbiya daryo-siga quyilish joyida, okeandan 170 km ichkaridagi port (okean kemalari ham kira oladi), chetga oʻrmon mahsulotlari va gʻalla chiqariladi. Transport yoʻllari tuguni. Aeroporti xalqaro ahamiyatga ega. Portlend — mamlakatning Tinch okean sohilidagi muhim sanoat va savdomoliya markazlaridan. Rangli va … Читать далее

PNEVMOAVTOMATIKA

PNEVMOAVTOMATIKA (pnevmo… va avtomat) — avtomatik rostlash va boshkarish vositalari majmui; pnevmatik tizimlar va qurilmalar yordamida i. ch. jarayonlarini avtomatik boshqarish va fizik kattaliklar (bosim, sath, t-ra va b.) ni rostlab turish usullarini ishlab chikish, texnika vositalarini yaratish bilan shugʻullanadi. Unda avtomatik rostlash, uzokdan turib boshkarish, signalizatsiya va himoya tizimlari majmuini yaratishda kompleks elastik kuch … Читать далее