Результаты поиска для: a/oz/encyclopedia/s/samarqand/

MUHAMMAD MUROD SAMARQANDIY (16-a.) — musavvir, Samarqand miniatyura maktabinchng yirik vakili. Oʻziga xos uslubi, yuksak badiiy saviyadagi asarlari bilan Oʻrta Osiyoda miniatyura sanʼati rivojiga katta hissa qoʻshgan. Firdavsiyning «Shohnoma» (1556-y. da koʻchirilgan nusxasini bezagan 115 ta miniatyurasi OʻzFA SHIda), Saʼdiyning «Boʻston» (Dublindagi Chester Bitti kutubxonasida) asarlariga ishlagan miniatyuralari bizgacha yetib kelgan. Muhammad Murod Samarqandiy ijodida … Читать далее

MISQOL — qad. ogʻirlik oʻlchov birligi; Sharq (arab) mamlakatlarida qimmatbaho buyumlarning ogʻirligi Misqol b-n oʻlchangan. 1 M. ning ogʻirligi 100 dona arpa (yoki bugʻdoy) doni ogʻirligiga tenglashtirilgan. Agar bir dona arpa donini qadimda oʻrtacha 0,0409512 g ga teng qilib olingani hisobga olinsa, u holda 1 M= 100 arpa doni = 1000,04095122 = 4,09512 g boʻladi. … Читать далее

MIYONQOL, Miyonkol, Miyonkolot — Oʻzbekistondagi Oqdaryo va Qoradaryo oraligʻidagi joy. Qad. da Samarqand Sugʻdi, Nim Sugʻd (yarim Sugʻd), Sugʻdi Xurd (Kichik Sugʻd) nomlari bilan mashhur boʻlgan. Xonliklar davrida Buxoro bilan Samarqand oʻrtasida uz. 12 farsang keladigan devor olingan. Miyonqol dehqonchilik uchun qulay boʻlib, Xatirchi, Payshanba, Qalʼai Dabus va b. shahar, qishloqlarni oʻz ichiga olgan. Keyinchalik … Читать далее

MAHMUDBIY, Mahmud Qatagʻon (taxm. 17-a. 1-yarmi — 18-a. boshi) — ashtarxoniylar davridagi nufuzli amaldor, otaliq. Toxariston (1683-y. dan), Balx va Badaxshon hokimi (1688-y. dan). M. Movarounnahrning 17-a. 1-yarmidagi ijtimoiysiyosiy hayotida muhim rol oʻynagan. Imomqulixon davrida (1611— 42) Qunduz M. ning yurti va Toxaristonning Toliqon, Kishm kabi tumanlarini birlashtirgan mulk markaziga aylangan. Mahmudbiy otaliq davrida Ishkamish … Читать далее

MARDIKORLIK — 1) oʻrta asrlarda Oʻrta Osiyoda markaziy (xon, amir) yoki mahalliy hukumat farmoni bilan natural majburiyatni bajarish, shuningdek, katta yer egalari yerida ishlovchi dehqonlar mehnatidan foydalanish. Kanal qazish, uni taʼmir qilish, harbiy istehkomlar qurish va b. ogʻir yumushlarni bajarishda mardikorlar — safarbar qilinganlardan foydalanilgan. Baʼzan markaziy hukumat farmoni bilan Mardikorlikka viloyatlar aholisi jalb etilgan. … Читать далее

MANTUANER — kechpishar olma navi. Vatani — Jan. Tirol (Italiya). Daraxti bal. 6—11 m, shox-shabbasi kengligi 8—13 m ga boradi. Oftobga karagan tomoni qizil, eti oq, muloyim, sen-t. ning oxirlarida terib olinadi. Fe-v. gacha yaxshi saqlanadi. Mart oyining 2-yarmida kurtak chiqarib, apr. ning 1-oʻn kunligida gullaydi. Rozmarin, Si-merenko kabi navlar bilan yaxshi changlanadi. Meva shakli … Читать далее

MUSLIMOVA Kifoyat (1916.1.5 – hoz. Bishkek — 1996.20.4) — Oʻzbekiston xalq artisti (1954). Sahna faoliyatini 1933-y. Oʻsh oʻzbek musiqali drama teatrida boshlagan. 1934—37 y. lar Tosh-kent ishchi yoshlar teatrida, 1937—87 y. lar Samarqand oʻzbek musiqali drama va komediya teatrida ishlagan. Muslimova oʻtkir xarakterli obrazlarning yetakchi ijrochilaridan boʻlib, alohida mav-qega ega boʻlgan. Soʻzda qochirim M. ijodvda … Читать далее

MUTALLIBOV Solih (1900, 19. 3 – Toshkent — 1979.18.3) — tilshunos olim. Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan fan arbobi (1971). Boshlangʻich taʼlimni eski maktabda olgan, soʻng madrasada oʻqigan (1912—16). Oʻqituvchilar kursini (1918) tamomlab, internat, maktablarda dare bergan. Samarqand Ped. akademiyasida oʻqigan (1928—31). Tosh-kentda 3xotinqizlar bilim yurtida oʻqituvchi (1932—34). Ped. ilmiy tadqiqot in-tida xodim (1934-36). Oʻzbekiston FA Til … Читать далее

MING, minglar — oʻzbek xalqi tarkibiga kirgan qabilalardan biri. Hoz. Samarqand viloyati, qisman Fargʻona vodiysi hamda Buxoro vohasida, tarqoq holda Surxondaryo viloyatining Boysun, Sherobod, Denov tumanlarida, Xorazmda va Tojikistonning Hisor tumanida yashaganlar. Zarafshon vodiysida yashovchi Minglar 3 yirik uruqqa, bu urugʻlar, oʻz navbatida, yana bir qancha kichik urugʻlarga boʻlingan: 1)tugʻali (axmat, chagʻir, toʻyi namoz, oqshiq … Читать далее

«MAQOM» ANSAMBLI — h) maqomlarni ijro etishga ixtisoslashgan xonanda va sozandalar guruhi. Ularning ijro dasturlaridan asosan maqomlar, shuningdek, oʻzbek bastakorlarining kuy va ashulalari, xalq musiqasi na-munalari oʻrin oladi. 20-a. ning boshlariga qadar «Maqom ansambli»a. lari Buxoro, Samarqand, Xiva, Qoʻqon, Toshkent va b. yirik shaharlarda, xususan saroy sharoitida faoliyat kursatgan. Keyinchalik «Maqom ansambli»a. lari yangicha shart-sharoitlarda … Читать далее