MOʻGʻULLAR ISTILOSI

MOʻGʻULLAR ISTILOSI — Chingizxon boshchiligidagi moʻgʻullarning Osiyo va Sharqiy Yevropaga qilgan bosqinchilik yurishlari (13-a.). Moʻgʻul noʻyonlari harbiy tashkilot tuzib, koʻp xalqlarni bosqinchilik urushiga tortdilar. Ular qoʻshinining asosiy kuchi — koʻchmanchilardan iborat koʻp sonli va juda harakatchan otliq askarlar edi. Ular bosq-inchilik urushlarida bosib olgan mamlakatlarining harbiy kuchi va texnika yutuqlaridan ham foydalanganlar. Qoʻshin birlashgan qoʻmondonlikka … Читать далее

MAMANOV Norqul Ziyotovich

MAMANOV Norqul Ziyotovich (1947.20.2, Toyloq tumani) — Oʻzbekiston Respublikasi xalq oʻqituvchisi (1999). SamDUning oʻzbek va tojik filol. si f-tini tugatgan (1973). 1966 — 86 y. larda Samarqand viloyatining Toyloq tumanidagi 82maktabda, 1986-y. dan 47maktabda ona tili va adabiyoti oʻqituvchisi. Mamanov darslarni oʻziga xos tarzda, yaʼni reyting, bozor, sayohat, seminar, musobaqa, sud usullarini tadbiq etgan holda … Читать далее

PAXTACHILIK INSTITUTI

PAXTACHILIK INSTITUTI, Oʻzbekiston paxtachilik ilmiy tadqiqot instituti, OʻzPITI — paxtachilik sohasidagi eng yirik ilmiy muassasa. Oʻzbekiston Qishloq va suv xoʻjaligi vazirligi huzuridagi Qishloq xoʻjaligi ilmiy-ishlab chiqarish markazi tarkibida. 1929-y. da Bu-tunittifoq paxtachilik il. in-ti (SoyuzNIXI) nomi bilan tashkil etilgan. 1983—92 y. larda «Soyuzxlopok» IIB, 1992-y. dan hoz. nomda. Toshkent viloya-ti Qibray tumani Oqqovoq qishlogʻida joylashgan. … Читать далее

MUXTOROV

MUXTOROV Abdurahim (1931.1.1, Samarqand) — kulol, mayda shakllar ustasi. Oʻzbekiston Respublikasi sanʼat arbobi (1998). Usta U. Joʻraqulovdan hunar oʻrgangan. 1962-y. dan mustaqil ishlaydi. Muxtorov Samarqand kulolligi (mayda haykaltaroshlik)da mavzuli kompozitsiyalar yoʻnalishiga asos soldi. Ijodida xalq anʼanalarini rivojlantirgan. Muxtorovning asarlarida xalq ogʻzaki ijodiga xos joʻshqinlik, begʻubor hazil ruhi oʻz aksini topgan. Terrakota usulida kundalik maishiy hayot, … Читать далее

MOʻMINOV Akbar Nishonovich

MOʻMINOV Akbar Nishonovich (1935.5.12, Andijon) — raqqos, baletmeysterrej. Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan sanʼat arbobi (1974). Toshkent xoreografiya bilim yurtini (1955), Moskva teatr sanʼati in-tini (1965) tugatgan. Oʻzbekiston ashula va raqs ansamblida (1965—68), Oʻzbek davlat filarmoniyasi va estradasida (1968 — 69), Samarqand opera va balet teatrida (1969—75), «Shodlik» ansamblida bosh baletmeyster (1976—78). 1978—97 y. lar Toshkent madaniyat … Читать далее

MUGʻ QALʼA HUJJATLARI

MUGʻ QALʼA HUJJATLARI – Mugʻ qalʼa xarobalaridan topilgan hujjatlar majmuidan iborat oʻziga xos arxiv qoldigʻi (mil. 7-a. oxiri — 8-a. boshi) . Uning tarkibidagi jami 80 xujjatdan 74 tasi fanda shartli ravishda «milliy sugʻd yozuvi» yoki Samarqand sugʻd yozuvi deb nomlangan yozuvda bitilgan. 3 ta hujjat xitoy yozuvida boʻlib, mazkur arxiv mazmuniga daxldor emas. Xitoycha … Читать далее

MUQANNA QOʻZGʻOLONI

MUQANNA QOʻZGʻOLONI — Movaro-unnahrda Arab xalifaligiga qarshi koʻtarilgan xalq ozodlik xarakati (8-a. ning 70—80-y. lari), Mutsanna rahbarlik qilgan. Qoʻzgʻolonchilar oq kiyim kiyganlari uchun «oq kiyimliklar qoʻzgʻoloni» nomi bilan ham mashqur. Qoʻzgʻolonda dehqonlar, qishloq hunarmandlari va mahalliy boylarning bir qismi qatnashgan. Muqanna Mazdaktaʼlimotining davomchisi sifatida ijtimoiy tenglikni keng targʻib qilganligi taʼsirida qoʻzgʻolonchilar iqtisodiy tengsizlik va oʻlkada … Читать далее

MOʻYTAN

MOʻYTAN, moʻytin — oʻzbek, boshqird va qoraqalpoq xalqari tarkibidagi qabila, urugʻ nomi. Qadimdan Orol dengizi boʻylarida yashab, dehqonchilik va baliqchilik bilan shugʻullangan. 19a. oʻrtalarida qoraqalpoq Moʻytan lari 276 xoʻjalik boʻlib, Xiva xonligiga 265 tilla soliqtoʻlagan, 54 navkar, 162 qazuvchi berganlar. Oʻzbek Moʻytan larining koʻpchiligi 19-a. ning oxiri va 20-a. ning boshlarida Zarafshonning oʻrta oqimida yashagan. … Читать далее

MIRZAYEV Saidali Tursunovich

MIRZAYEV Saidali Tursunovich (1939.22.7, Samarqand) — ganchkor, Uzbekiston xalq ustasi (2000). Samarqand arxitektura-qurilish in-tini tugatgan (1977). 1958-y. da ganchkor usta Ibrohim Shermuhamedovga shogird tushgan; ustozi b-n Shoqizinda maj-muasi, Bibixonim mayejidi, Amir Temur maqbarasi, Tillakori, Ulugʻbek, Sherdor madrasalari va b. meʼmoriy obidalarni taʼmirlashda ishtirok etgan. 1967-y. dan mustaqil usta, 1976-y. dan Samarqand sh. 37kasbhunar texnika bilim … Читать далее

MUHAMMAD TEMUR SULTON

MUHAMMAD TEMUR SULTON (? – 1521, Samarqand) — shayboniylarpan. Shayboniyxonnnj oʻgʻli. Shayboniylar Movarounnahrni egallaganlarida Muhammad Temur Sultonga poytaxt Samarqand va uning viloyati berilgan (1501), uning oʻgʻli Poʻlod sultonga Xorazm tekkan. Balx (15O5)ni egallagan. 1505—07 y. larda M. T. s. Ubaydulla sulton bilan birga te-muriylardan Faridun Husayn mirzo va uning ukasi Ibn Husayn mirzoni Raboti Dudar … Читать далее