MIRZAKALON ISMOILIY (1908.15.10, Ush — 1986.5.5, Toshkent) — yozuvchi, tarjimon. Uzbekistonda xizmat koʻrsatgan sanʼat arbobi (1983). Urta Osiyo untining sharq f-tida oʻqigan (1928—30), rabfakda dare bergan. Uzbekiston Davlat nashriyoti (1932—37), Toshkent kinostudiyasi (1937-38), Yozuvchilar uyushmasi (1939), «Qizil Uzbekiston» gaz. (1948-49) va «Sharq yulduzi» jur. da (1949—50) ishlagan. 2-jahon urushi qatnashchisi. Qatagʻonga uchrab 1950-55 y. larda … Читать далее
MASSON Mixail Yevgenyevich (1897. 21.11, Peterburg — 1986.2.11, Tosh-kent) — arxeolog, tarixchi, sharqshunoye Arxeologiya d-ri (1936), prof. (1945). Oʻrta Osiyo unti arxeologiya kafedrasi mudiri (1940—68), Oʻzbekiston (1944) va Tur-kmaniston (1950)da xizmat koʻrsatgan fan arbobi. Turkmaniston FA akad. (1951). Dastlabki arxeologik kompleks ekspeditsiyalar — Termiz arxeologik kompleks ekspeditsiyasi (193638), Janubiy Turkmaniston arxeologik kompleks ekspeditsiyasi (JTAKE, 1945-y. … Читать далее
MIRZO TURSUNZODA [1911.19.4 (2.5), Tojikiston, Regar tumani Qoratogʻ qishlogʻi —1977.27.3, Dushanba] — tojik shoiri va jamoat arbobi. Tojikiston xalq shoiri (1961). Mehnat Qahramoni (1967), Tojikiston FA akad. (1951). Tojik dramaturgiyasining asoschilaridan biri. Dastlab eski maktabda, keyinroq yangi usuldagi maktabda tahsil olgan. Toshkentdagi tojik ped. bilim yurtida oʻqigan (1930). «Komsomoli Tojikiston» gaz. da boʻlim mudiri, masʼul … Читать далее
PUGACHYOVA Alla Borisovna (1949.15.4, Moskva) — rus estrada xonandasi. Xalq artisti (1991). Moskvadagi Teatr sanʼati in-tini tugatgan (1981). O. Lundstrem rahbarligidagi estrada orkestrida (1971—72), Roskonsertda (1978—87) yakka xonanda, «Qoʻshiq teatri» teatr-studiyasining asoschisi va badiiy rahbari (1988-y. dan). Pugachyova ijodi yuqori vokal va aktyorlik sanʼati, har bir qoʻshigʻini mukammal dramaturgik asar darajasiga koʻta-ra olishi, joʻshqinlik, koʻtarinkilik … Читать далее
POLIVANOV Yevgeniy Dmitriyevich [1891.28.2 (12.3), Smolensk – 1938. 25.1, Moskva] — rus sharkshunos olimi. Bir paytning oʻzida Sharq akademiyasi (yapon tili boʻyicha, 1911) va Peterburg un-tining tarix-filologiya f-tini tugatgan (1912). Peterburg un-tida yapon tili boʻyicha privat-dotsent (1914 —16), Tashqi ishlar xalq komissarligi (1917— 18), Shim. viloyat Axborot byurosinint sharq boʻlimi (1920) singari turli muassasalarda xizmat … Читать далее
MAJLISIY (15-a. oxiri, Xorazm – 16-a. 1-yarmi, Buxoro) — shoir. Hayoti va ijodi qaqida ayrim maʼlumotlar Nisoriynit «Muzakkir ul-ahbob» tazkirasida uchraydi. Uning 4000 misralik «Qissai Sayfulmuluk» ishqiysarguzasht dostoni bizgacha yetib kelgan. Asar masnaviyda, hazaj bahrida, qissa ichida qissa shaklida yozilgan boʻlib, tuzilishi, voqealar bayoni jihatidan folklor asarlariga yaqin turadi. Misr shohi Osimning yolgʻiz oʻgʻli Sayfulmulukning … Читать далее
MALLISKIY Nikolay Guryevich (1873—1947) — tabiiy geograf, tarixchi, etnograf. Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan fan va texnika arbobi (1945). Prof., geogr. fanlari d-ri (1945). Rossiya geogr. jamiyati Turkiston boʻlimining raisi (1901 — 17). «Turkestanskoye vedomosti» gaz. ning muharriri (1901—06). Turkiston boʻylab qilgan sayohati davomida shu yerda yashovchi xal-kdar tarixi va etnografiyasiga doyr materiallar toʻplagan. Oʻrta Osiyo Tarix … Читать далее
POKISTON, Pokiston Islom Respublikasi (Islami Jamhyriya Pakistan) — Osiyo jan. da, Hindiston ya. o. ning shim.-gʻarbidagi davlat. Mayd. 803,9 ming km2. Aholisi 147,6 mln. kishi (2002). Poytaxti — Islomobod sh. Maʼmuriy jihatdan 4 provinsiya, federal poytaxt hududi va federal xukumat tomonidan boshqariladigan qabilalar hududiga boʻlingan. Davlat tuzumi. Pokiston — Buyuk Britaniya boshchiligidagi Hamdoʻstlik tarkibiga kiruvchi … Читать далее
MITRA — qadimda Hindiston, Eronda bosh xudolardan biri. Mitraga yorugʻlik, pokizalik va haqiqat xudosi sifatida eʼtiqod qilingan. Mil. av. 6-a. dan Mitraga sigʻinish Kichik Osiyo hamda Furot va Dajla daryolari oraligʻida tarqaldi. Keyinroq Mitraga sigʻiniladigan alohida din—mitraizm paydo boʻldi. Bu din ellinlar orasida, mil. 1-a. dan boshlab Rimda, 2-a. dan butun Rim imperiyasida mashhur edi. … Читать далее
KITOB SURXAGI, Surxak, Gov surxak — xalq seleksiyasida chiqarilgan eng ertapishar xoʻraki uzum navi. Vatani—Markaziy Osiyo. Ekologik-geografik jihatdan Sharqiy guruh navlariga kiradi. Bargi oʻrtacha (oʻz. 15 sm, eni 15 sm), shakli dumaloq, 5 boʻlakli, oʻrtacha kertikli. Guli 2 jinsli. Uzum boshi yirik, ogʻirligi 400—500 g, shakli konussimon, shingillari zich. Gʻujumlari yirik (ayrim yirik gujumlari 27 … Читать далее