MASHINA DETALLARI — 1) bir jinsli materialdan yigʻib tayyorlanadigan mashina, asboblar, apparatlar yoki qurilmalar qismi; umumiy va maxsus ishlarga moʻljallangan xillari bor. Umumiy ishlarga moʻljallangan Mashina detallariga koʻpgina mashinalar, asboblar va b. uchun tipik boʻlgan detallar (mas, tishli gʻildiraklar, vallar, oʻqlar, boltlar, shponkalar, gaykalar), shuningdek, egiluvchan (qayishqoq) va korpus detallar kiradi. Egiluvchan Mashina detallari zarb … Читать далее
POKISTON, Pokiston Islom Respublikasi (Islami Jamhyriya Pakistan) — Osiyo jan. da, Hindiston ya. o. ning shim.-gʻarbidagi davlat. Mayd. 803,9 ming km2. Aholisi 147,6 mln. kishi (2002). Poytaxti — Islomobod sh. Maʼmuriy jihatdan 4 provinsiya, federal poytaxt hududi va federal xukumat tomonidan boshqariladigan qabilalar hududiga boʻlingan. Davlat tuzumi. Pokiston — Buyuk Britaniya boshchiligidagi Hamdoʻstlik tarkibiga kiruvchi … Читать далее
MINSK VILOYATI — Belorussiya ning markaziy qismidagi viloyat. 1938-y. 15 yanv. da tuzilgan. Mayd. 40,8 ming km2. Aholisi 3301 ming kishi (1998). AsoSan beloruslar, shuningdek, rus, polyak, ukrain va b. millat vakillari ham yashaydi. Yer yuzasi sertepa, morenali qirlar, tekislik va pasttekislikdan iborat. Foydali kazilmalardan: kaliy va tosh tuzlari, torf, boʻr, mergel, qum, shagʻal, gil … Читать далее
KOʻRGAN VILOYATI — RFdagi viloyat. Ural iqtisodiy rniga kiradi. 1943-y. 6. fev. da Chelyabinsk viloyatidan ajralib chiqqan. Mayd. 71 ming km2. Aholisi 1105,6 ming kishi (1998), asosan, ruslar; shuningdek, tatar, ukrain, boshqird, qozoq va b. ham yashaydi. Shaharliklar 55,6%.24 tumanga boʻlingan, 9 shahar, 6 shaharcha bor. Markazi — Koʻrgan sh. Koʻrgan viloyati Gʻarbiy Sibir tekisligining … Читать далее
KUMASI — Gananing markaziy qismidagi shahar. Ashanti viloyatining maʼmuriy markazi. Aholisi 390 ming kishidan ziyod (1990-y. lar oʻrtalari). T. y. va avtomobil yoʻllari tuguni. Yirik sanoat va madaniyat markazi. Yogʻochsozlik, oziq-ovqat, yengil sanoat korxonalari bor. Qurilish materiallari ishlab chiqariladi. Kakaoga ishlov berish korxonalari mavjud. Hunarmandchilik rivojlangan. Shaharga 17-a. da Ashanti qabila boshligʻi Kumasi qarorgohi sifatida … Читать далее
KUKUN METALLURGIYASI — metallurgiyattg metall va metallmas kukunlar i. ch. va ulardan buyumlar tayyorlash sohasi. Metall bilan metallmas materi-allar kukunidan tayyorlanadigan ma-teriallar metallokeramik qo-tishmalar, metall kukunidan tayyorlanadigan materiallar esa kukun q o – tishmalari deb ataladi. Metall kukunlardan buyumlar tayyorlash prin-sipini dunyoda birinchi marta 1826-y. da rus metallurglari P. G. Sobolevskiy va V. V. Lyubarskiy … Читать далее
MOZAMBIK (Mocambique), Mozambik Respublikasi (Republica de Mozambique) — Afrikaning jan,sharqiy sohilidagi davlat. Mayd. 801,6 ming km2. Aholisi 19,4 mln. kishi (2001). Poytaxti — Maputu sh. Maʼmuriy jihatdan 11 viloyat (provincia) ra boʻlinadi. Maputu sh. ham viloyat maqomiga ega. Davlat tuzumi. Mozambik — respublika. Buyuk Britaniya boshchiligidagi Hamdoʻstlik aʼzosi. 1990-y. 30 noyab. da qabul qilingan konstitutsiya … Читать далее
MALAYZIYA (Persekutuan Tanah Malaysiu) — Jan.-Sharqiy Osiyodagi davlat. X,ududini Jan. Xitoy dengizi ikkiga ajratib turadi; Gʻarbiy Malayziya (Malayya) Malakka ya. o. ning jan. da, Sharkiy M. Kalimantal o. ning shim. qismida joylashgan. Mayd. 332,8 ming km2. Aholisi 22,2 mln. kishi (2001). Poytaxti — Kuala-Lumpur sh. Maʼmuriy jihatdan 13 shtat va 2 federal hududga boʻlinadi. Davlat … Читать далее
PERM (1940—57 y. larda — Molotov) — RF Perm viloyatidagi shahar (1781-y. dan), viloyat markazi. Kama soxilidagi port. Transport yoʻllari (t. y., dare, avtomobil va havo transporti) tuguni. Aholisi 1021,7 ming kishi (1998). Mashinasozlik (aviadvigatellar, turli sanoat uskunalari, avto-kranlar va b., mudofaa mahsulotlari i. ch.), kimyo, neft kimyosi, neftni qayta ishlash, yogʻochsozlik, poligrafiya sanoatlari bor. … Читать далее
KERALA (malayali tilida — kokos palmalari oʻlkasi) — Hindistonning jan.-gʻarbiy qismidagi shtat. Arabiston dengizi sohilida. Mayd. 38,9 ming km2. Aholisi 31,8 mln. kishi (2001), asosan, malayali xalqi. Aholisining 60% hindu diniga eʼtiqol qiladi, qolganlari xristian va musulmonlar. Kerala — mamlakatda aholi eng zich shtat. Maʼmuriy markazi — Tiruvanantapuram (Trivandram) sh. Kerala — yer yuzasining katta … Читать далее