BORSAKELMAS QOʻRIQXONASI

BORSAKELMAS QOʻRIQXONASI — Orol dengizining Borsakelmas o. dagi qoʻriqxona. Qozogʻiston Respublikasi Qiziloʻrda viloyatida. 1939-y. da tashkil etilgan. Mayd. 20 ming ga. Saksovulzorlar va yulgʻunzorlar bor. Orolda saygʻoq, jayran kadimdan yashab kelgan, lekin koʻplab ovlanishi natijasida qirilib ketgan. 1939—50 y. larda Borsakelmas qoʻriqxonasiga Betpakdala va Sarisuv atroflaridan erkak va urgʻochi saygʻoqlar, 1950-y. da Qoraqalpogʻistondan jayranlar, 1953-y. … Читать далее

VENETSIYA

VENETSIYA — Italiyaning shim. dagi shahar, Adriatika dengizining Venetsiya qoʻltigʻida. Venetsiya viloyati va Venetsiya provinsiyasining maʼmuriy markazi. Venetsiya 2 kismdan iborat: tarixiy markaz (aholisi 100 ming kishi atrofida) 150 kanal bilan ajralib turgan 118 orolda joylashgan va materikdagi sanoatlashgan port qismi. Venetsiyaning orollardagi qismi — muzey shahar, dengiz kurorti, xalqaro turizm markazi. Aholisi 450 mingdan … Читать далее

GERMANIYA

GERMANIYA (Deutschland), Germaniya Federativ Respublikasi (Bundesrepublik Deutschland) , GFR — Markaziy Yevropadagi davlat. Shim. va Boltiq dengizlari sohilida joylashadi. Mayd. 357 ming km2. Aholisi 82,16 mln. kishi (1999). Poytaxti — Berlin sh. Maʼmuriy jihatdan 16 yer (viloyat) ga, yerlar okruglarga, okruglar tumanlarga, tumanlar jamoalarga boʻlinadi. Davlat tuzumi. GFR — federativ respublika. Amaldagi konstitutsiyasi 1949-y. 23-mayda … Читать далее

BOTANIKA INSTITUTI VA BOTANIKA BOGʻI

BOTANIKA INSTITUTI VA BOTANIKA BOGʻI, Oʻzbekiston FA Botanika instituti va botanika bogʻi — Toshkent sh. dagi ilmiy muassasa. Unda tabiiy sharoitda oʻsadigan oʻsimliklar dunyosi har tomonlamaoʻrganilib, muhofaza qilish, qayta tiklash, ulardan oqilona foydalanish, oʻsimliklar introduksiyasi va biotexnologiyasiga oid muammolar ustida tadqiqot ishlari olib boriladi. Botanika in-ti 1932-y. da Oʻzbekiston Fanlari qoʻmitasi qoshidagi oʻsimliklar xom ashyosi … Читать далее

BOB UL-MANDAB BOʻGʻOZI

BOB UL-MANDAB BOʻGʻOZI (arab Motam darvozasi) — Arabiston ya. o. ning jan. gʻarbiy chekkasi bilan Afrika oraligʻidagi tor boʻgʻoz. Qizil dengizni Adan qoʻltigʻi va Arabiston dengizi b-n qoʻshib turadi. Eng tor joyining eni 26,5 km. Kema qatnaydigan qismi (farvateri)ning eng sayoz joyi 31 m. Uz. 109 km. Bob ul-mandab boʻgʻozi ulM. B. da bir necha … Читать далее

GEOGRAFIK BASHORAT

GEOGRAFIK BASHORAT — tabiiy muhit va xududiy i. ch. sistemalarining oʻzgarish yoʻnalishlariga ilmiy asoslangan holda oldindan koʻra bilish. Geografik bashorat tadqiqot predmeti yoki jarayonning oʻzgarishi mumkinligi toʻgʻrisidagi maʼlumotlarni yigʻish va tahlil qilishdan iborat. Bashorat muddatlari maqsadga qarab 1 sutkadan 15 yilgacha, goho 15 yildan ham koʻp bulishi mumkin. Geografik bashoratda umumilmiy (mantiqiy, sistemali, mutaxassislar bahosi … Читать далее

BANKA

BANKA, Bangka — Indoneziyaga qarashli orol. Katta Zond o. lari tarkibida. Mayd. 11,6 ming km2. Bosh shahri — Pankalpinang. Orolning koʻp qismi allyuvial tekislik, baʼzi joylarida granitli tepaliklar uchraydi. Eng baland joyi 699 m. B. da nam tropik oʻrmonlar bor; botqoqlik koʻp. Qalayi qazib olinadi. Allyuvial, qirgʻoqqa yaqin dengiz va gidrotermal konlar mavjud boʻlib, 1709-y. … Читать далее

GRENLANDIYA

GRENLANDIYA — Shim. Muz okeani va Atlantika okeani oraligʻidagi orol, Shim. Amerikaning shim.-sharqida. Grenlandiya — dunyodagi eng katta orol. Mayd. 2166,1 ming km2. Daniyaga karashli. Aholisi 56 ming kishi (1998), shu jumladan 44,4 ming kishi grenlandiyalik inuitlar (90% aholi jan.-gʻarbiy sohilda yashaydi). Maʼmuriy markazi — Gotxob (Nuk) sh. Grenlandiya asosan Kanada qalqonida joylashadi boʻlib, gneys, … Читать далее

BAHRAYN

BAHRAYN, Bahrayn Davlati (Davlat al-Bahrayn) — Jan.-gʻarbiy Osiyoda, Fors qoʻltigʻining Bahrayn o. laridagi davlat (amirlik). B. tarki-biga 33 orol kiradi, ularning eng kattalari: Bahrayn. Muharrak, Umm-Naasan, Havar. Rasmiy tili — arab tili. Mayd. 695,2 km2, aholisi 650 ming kishi (1999). Asosiy aholisi arablar. Eroniylar, pokistonliklar, hindlar ham yashaydi. Aholining 83% shaharlarda istiqomat qiladi. Islom diniga … Читать далее

BERING Vitus Ionassen

BERING Vitus Ionassen (Ivan Ivanovich) (1681 —1741.8.12)—dengizchi sayyoh, kapitankomandor. Asli daniyalik, 1703-y. rus flotiga taklif qilingan. 1724-y. gacha Boltiq va Azov dengizlari flotlarida xizmat qilgan. Beringga 1725-y. da Osiyo bilan Amerika quruqlik orqali tutashganligi yoki boʻgʻoz orqali ajralganligipi anik^ash vazifasi topshirilgan. IKamchatka ekspeditsiyasi (1728—30)ga boshliq qilib tayinlangan. Ekspeditsiya Chukotka yarim oroli bilan Alyaska oraligʻidagi boʻgʻoz … Читать далее