MIRKOMILOV Toʻlqin Miromilovich

MIRKOMILOV Toʻlqin Miromilovich (1939.30.6, Toshkent) — kimyogar olim, Oʻzbekiston FA akad. (1995). Texnika fanlari d-ri (1983), prof. (1985). Toshkent politexnika in-tini tugatgan (1962), shu in-t kimyo kafedrasi mudiri (1973—92), Toshkent kimyotex-nologiya in-ti rektori (1992—94). Toshkent texnika unti rektori (1994-2001), prorektori (2001-y. dan). Mirkomilovning ilmiy ishlari ekologik toza texnologi-yalarni ishlab chiqish, paxta sanoati chiqindilarini qayta ishlash … Читать далее

MURTAZAYEV Asan Murtazayevich

MURTAZAYEV Asan Murtazayevich (1900.20.11, Yevpatoriya — 1983, Toshkent) — fizik kimyogar. Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan fan arbobi (1961), kimyo fanlari d-ri (1950), prof. (1950), Oʻrta Osiyo untini tugatgan (1930). Oʻrta Osiyo geol. qidiruv in-ti xodimi (1930—31), Oʻrta Osiyo untida dotsent (1936—42), Nizomiy nomidagi Toshkent pedagogika intida (1937 — 42), Toshkent farmatsevtika in-tida (1943—77) kafedra mudiri. Ilmiy … Читать далее

PUERTO-RIKO

PUERTO-RIKO (Puerto Rico) , Puerto-Riko Hamdoʻstligi (Commonwelth of Puerto Rico) — Vest-Indiyada Katta Antil o. lari arxipelagining sharqiy qismidagi Puerto-Riko, Vyekes, Kulebra va Mona o. larida joylashgan AQSH mulki. Mayd. 8,9 ming km2. Axrlisi 3,95 mln. kishi (2002). Maʼmuriy jihatdan 78 munitsipal okrug (district)ra boʻlinadi. Maʼmuriy markazi — San-Xuan sh. Davlat tuzumi. P.-R. AQSHga «erkin … Читать далее

PRIGOJIN

PRIGOJIN (Prigogine) Ilya (1917.25.1, Moskva) — belgiyalik fizik va fizikkimyogar. Belgiya Kirollik akademiyasi aʼzosi (1953) va prezidenti (1969-y. dan). Fizika va kimyo xalqaro in-ti (Solve, Belgiya, 1962-y. dan), Texas un-ti (AQSH)dagi statik mexanika va termodinamika i. t. mar-kazi (1967-y. dan) direktori. Ilmiy ishlari nomutanosib jarayonlar termo-dinamikasi va statistik mexanikasiga oid. Nomutanosib jarayonlar nazariya-sining asosiy teoremalaridan … Читать далее

POLSHA

POLSHA (Polska), Polsha Respublikasi (Rzeczpospolita Polska) — Markaziy Yevropadagi davlat. Mayd. 312,7 ming km2. Aholisi 38,6 mln. kishi (2002). Poytaxti — Varshava sh. Maʼmuriy jihatdan 16 voyevoda (wojewodztwo) ra boʻlinadi. Davlat tuzumi. Polsha — respublika. Amaldagi konstitutsiyasi 1997-y. 25-mayda qabul qilingan. Davlat boshligʻi — prezident (1995-y. dan Aleksander Kvasnevski), u P. fuqarolari tomonidan umumiy teng … Читать далее

MOSKVA

MOSKVA — RF poytaxti, Moskva viloyati markazi, federal axamiyatidagi shaxar. RFning yirik siyosiy, iqtisodiy, ilmiy va madaniy markazi. Moskvada Rossiya Federatsiyasi Prezidenta, Federal Majlis, RF hukumati, Konstitutsiyey Sud, Oliy Sud, Oliy arbitraj sudi, RF Prokuraturasi qarorgohlari joylashgan. 10 maʼ-muriy okrugga (Markaziy, Sharqiy, Jan.-Sharqiy, Janubiy, Jan.-Gʻarbiy, Gʻarbiy, Shim.-Gʻarbiy, Shimoliy, Shim.Sharqiy hamda Zelenograd sh.) boʻlingan. Shahar chegarasi, … Читать далее

MORGANLAR

MORGANLAR (Morgan) – AQSHdagi eng keksa va yirik moliya guruhlaridan biri. 19-a. ning oxirida shakllangan. Bu guruhga Morgan (1813—90) asos solgan. Taʼsir sohalari: bank ishi, kayta ishlash sanoati, t. y. transporti. Yetakchi moliyaviy institutlar: «Morgan granti t-rast kompani» tijorat banki, «J. P. Morgan end kompani» bank uyi, «Morgan Stenli end kompani» investitsiya banki. M. «Prudenshel» … Читать далее

PLOYESHTI

PLOYESHTI — Ruminiyaning jan. qis-midagi shahar. Praxova daryosi boʻyida. Praxova judetsining maʼmuriy markazi. Aholisi 251,3 ming kishi (1998). Mamlakatning muxim neft qazib oli-nadigan rni markazi. Neft kimyosi va kimyo sanoatlari rivojlangan. Neft va kimyo sanoatlari uchun jihozlar, chinni buyumlar, mebel ishlab chiqariladi. Toʻqimachilik, oziq-ovqat sanoati korxonalari bor. Budapesht, Konstansa sh. lariga neft quvurlari oʻtkazilgan. Issiqlik … Читать далее

MASSANING SAQLANISH QONUNI

MASSANING SAQLANISH QONUNI — 1) kimyoda (Lomonosov — Lavuazye qonuni) — kimyoviy reaksiyaga kirishgan moddalar massalarining yigʻindisi reaksiya mahsulotlari yigʻindisiga teng. Massaning saqlanish qonuni kimyo fani va amaliyoti uchun nihoyatda muhim ahamiyatga ega. Moddalarning oʻzgarishi toʻgʻrisidagi butun taʼlimot ana shu qonunga asoslanadi; 2)fizikada — har qanday fizik jarayonda yoki muayyan jara-yonlar guruxida baʼzi fizik kattaliklarning … Читать далее

MAHARASHTRA

MAHARASHTRA — Hindistondagi shtat. Hindiston ya. o. ning shim.-gʻarbiy qismida. Mayd. 308 ming km2. Aholisi 97 mln. kishi (2001), aksari maratxdar. Aholisining 80% hindu diniga eʼtiqod qiladi. Maʼmuriy markazi — Mumbay (Bombay) sh. M. ning yer yuzasi togʻlik, sohili kambar pasttekislik. Iqlimi mussonli, sohilida issiq va sernam, ichki r-nlarida quruq iqlim. Dekan yassitogʻligida unumdor qoratuproqyaar … Читать далее