ZAVQIY (taxallusi; asl ismsharifi Ubaydullo Solih oʻgʻli) (1853 — Qoʻqon — 1921) — oʻzbek shoiri. Qoʻqondagi «Madrasai oliy» va «Madrasai chalpak»da tahsil olgan (1870—74). Maxsidoʻzlik bilan shugʻullangan. Maʼlum muddat mirzalik qilgan, Xoʻjand, Samarqand, Buxoro, Toshkent, Oʻsh, Andijon, Margʻilon sh. larida boʻlgan. Togʻasi Muhammad Siddiq bilan Madinani ziyorat qilgan (1900). 1903-y. Qoʻqonga qaytgan. 3. mumtoz oʻzbek … Читать далее
IHOTA DARAXTZORLARI — q. x. ekinlari, chorvachilik fermalari, kanallar, aholi punktlari, avtomobil va t. y. lar, suv omborlari va b. obyektlarni tabiatning noqulay hodisalari (qurgʻoqchilik, tuproq eroziyasi, sel, qor va b.)dan saklash va mikroiqlimni yaxshilash maqsadlarida barpo qilinadigan oʻrmon daraxtzorlari. Ular oʻrmon massivlari, tasmasimon va tup-tup shaklda boʻlishi mumkin. Bu daraxt-zorlar oʻrmonlarning 1-guruh toifasiga kiradi. … Читать далее
KUZNETSOVA Mariya Aleksandrovva (1899, Namangan — 1956.20.1, Toshkent) — Oʻzbekiston xalq artista (1939). Oʻzbek professioval teatrining birinchi aktrisalaridan. Millati rus boʻlsada, oʻzbek xalqining hayoti, tili, urf-odati va sanʼ-atini mukammal bilgan. Barcha rollarini oʻzbek tilida ijro etgan. Ijo-dini badiiy hanaskorlik toʻgaragidan boshlagan. 1918—21 y. lar Hamza rahbarligidagi «Oʻlka sayyor siyosiy truppasi»da, 1921—25 y. lar Qoʻqon teatrida, … Читать далее
ISMATOVA Yulduz Asadovna (1944.31.10, Toshkent) — – raqqosa, aktrisa, baletmeyster, rej. Oʻzbekistonda xizmat koʻr-satgan sanʼat arbobi (1995). A. Ismatovning qizi. Toshkent xoreografiya bilim yurti (1965)ni hamda Toshkent teatr va rassomlik sanʼati in-ti aktyorlik (1976), rej. lik (1984) f-tini tugatgan. 1963—88 y. lar Muqimiy teatrida ishlagan. 1997-y. dan M. Turgʻunboyeva nomidagi «Oʻzbekraqs» milliy raqs birlashmasining bosh … Читать далее
KORFARMON — oʻtmishda oʻzbek anʼanaviy teatrining rahbari (rej.), boshqaruvchisi. U yetakchi aktyor ham hisoblangan. Korfarmon, odatda, sanʼatkorlar yigʻinida saylangan va mehtarboshi (Qoʻqon xonligida), gʻolibboshi (Buxoro xonligida) tomonidan tasdiqgangan. k. tomosha maydoni, sharoiti va tomoshabinlarni hisobga olgan holda tomosha rejasini tuzgan, asbob-anjom hozirlagan. Teatr repertuarini boyitish, kulgihikoya, muqallid va hajviy oʻyinlarni xalqqa manzur etib koʻrsatiщsa Korfarmonning … Читать далее
IPAKCHILIK SANOATI — yengil sa-noat tarmoqlaridan biri. Asosan, tabiiy va sunʼiy ipak tolasi, yigirilgan ipak, sintetik hamda har xil tabiiy va sunʼiy tolalar birikmasidan ipak (shoyi) gazlamalar toʻqib chiqaradi. Pilla chuvish (tortish), uning losidan ipak yigirish va toʻqilgan gazlamalarni pardozlash ham Ipakchilik sanoatiga kiradi. Oʻzbekistonda ipakchilik tarmogi teran tarixiy ildizlar va anʼanalarga ega. Ipak qurti … Читать далее
KIMYO SANOATI — ogʻir sanoat tarmoqlaridan biri, xilma-xil kimyoviy mahsulotlar turlari: kon-kimyo xom ashyosi, asosiy kimyo mahsulotlari (ammiak, noorganiq kislotalar, ishqorlar, mineral oʻgʻitlar, soda, xlor va xlorli mahsulotlar, suyultirilgan gazlar va b.), plastmassa va sintetik smolalar, shu jumladan, kaprolaktam, sellyuloza atsetatlari, kimyoviy tola va iplar, plastmassa va shisha-plastiklardan materiallar va buyumlar, lok-boʻyoq materiallari, sintetik boʻyoqlar, … Читать далее
KENESARI QOʻZGʻOLONI — Oʻrta juznpng Rossiyaga tobe qilib olinishiga qarshi olib borilgan milliy ozodlik harakati (1837—47). Rossiya imperiyasi 19-a. boshlaridan eʼtiboran Qozogʻistonni butunlay boʻysundirish tadbirlarini ishlab chiqdi. 1819-y. Oʻrta juz tugatilib, Omsk gubernyasiga qoʻshib yuborildi. 1822-y. qabul qilingan Sibir qirgʻizlari boʻyicha nizom (ustav)ga muvofiq, qozoq jamiyati okrug, boʻlis, ovullarga ajratilib boshqarilgan. Boʻlislar boshida sultonlar oʻtirgan. … Читать далее
ZOKIR ESHON TOʻDASI — 19 a 2 yarmida Qoʻqonda ijod qilgan oʻzbek professional aktyorlar toʻdasi («Kasabai sozanda»). Korfarmoni — Zokir eshon. Rizo qiyiq, Saʼdi maxsum, Normat qiziq, Boybuva qiziq, Moʻmin qishloqi, Bahrom qiziq, Usmon qiziq, Roʻzi gov, Davlat qiziq, Kal sariq qiziq, Avliyoxon qiziq kabi 30 dan ortiq qiziqchi aktyor, hofiz, sozanda va raqqoslardan iborat … Читать далее
BAGʻDOD TUMANI — Fargʻona viloyatidagi tuman. 1926-y. 29 sent. da tashkil etilgan (1962 i. 24 dek. da Uchkoʻprik tu-maniga qoʻshib yuborildi. 1964-y. 31 dek. da qayta tuzildi). Viloyatning Oltiariq, Rishton, Uchkoʻprik va Buvayda tu-manlari b-n chegaradosh. Mayd. 0,33 ming km2. Aholisi 140,8 ming kishi (2000). Bagʻdod tumanida I shaharcha (Bagʻdod) va 10 qishloq fuqarolari yigini … Читать далее