YASHIN, Komil Yashin (taxallusi; asl nomi Nuʼmonov Komil) (1909.25.12, Andijon — 1997.25.9, Toshkent) — shoir, dramaturg, publitsist va jamoat arbobi. Oʻzbekiston xalq yozuvchisi (1969), Oʻzbekiston FA akad. (1968), Mehnat Qahramoni (1974). Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan sanʼat arbobi (1939). H. Nosirovaning turmush oʻrtogʻi. Leningraddagi oʻrmon xoʻjaligi in-tida oʻqigan (1925— 28). Andijon maktablarida oʻqituvchilik qilgan (1928—30). Andijon viloyat … Читать далее
BEXER (Becher) Iogannes Robert (1891.22.5, Myunxen1958.10.11, Berlin) —nemis yozuvchisi. Dastlabki asarlari ekspressionizm gʻoyalari bilan sugʻorilgan. «Hammaga» (1919), «Doimiy qoʻzgʻolonda» (1920), «Xudo nomi bilan» (1921) asarlarida spartakchilarning qahramonligini kuylash bilan insonga xos yaratuvchilikni va adolatsizlikka qarshi kurash gʻoyalarini ulugʻlaydi. Bexerning realizmga intilishlari bosqinchilik urushlarini qoralovchi L«yuizit» (1926) romanida yaqqol ifodalangan. U fashizmga qarshi adabiy harakatda muhim … Читать далее
VENDETTA (ital. vendetta — oʻch olish) — Sardiniya va Korsika o. larida oʻldirilgan qarindosh urugʻlari uchun qonli oʻch (xun) olish odati (udumi). Oʻrta dengizda hukmronlik qilishga intilgan Shim. Afrikadagi qabilalar va dengiz qaroqchilarining bosqinchilik yurishlaridan eng koʻp aziyat chekkan Korsika o. aholisi oʻzida jangovarlik va mustahkam oila tuzumi asoslarini saqlab qolgan. Shu tufayli Korsika Vendettasi … Читать далее
VERESHCHAGIN Vasiliy Vasilyevich [1842. 14 (26). 10, Cherepoves, Novgorod gubernyasi — 1904. 31. 3 (13.4), Port-Artur] — rus rassomi. Peterburg BA (1860—63) va Parijdagi Jerom ustaxonasi (1864—65)da taʼlim olgan. Say-yor rassomlar (peredvijniklar)ga yaqin boʻlgan. Batal janriga mansub koʻp sonli asarlarida urush dahshatlarini mahorat bilan koʻrsatgan. Turkistonni bosib olishda (1867-68, 1869-70), rus-turk (1877-78) va rus-yapon (1904-05) … Читать далее
VYETNAM, Vyetnam Sotsialistik Respublikasi (Cond Hoa Xa Hoi Chu Nghia Viet Nam) , BCP – Jan.-Sharqiy Osiyoda, Hindixitoy ya. o. dagi davlat. Mayd. 330 ming 991 km2. Axoliyey 76,3 mln. kishi (1999). Maʼmuriy jihatdan 63 viloyat (tin) va markazga boʻysunuvchi 4 shahar — Xanoy, Xoshimin (sobiq Saygon) Xayfon va Xyuega boʻlinadi. Poytaxti — Xanoy sh. … Читать далее
VIKINGLAR (qad. skandinavcha) – 8-a. oxiri — 11-a. oʻrtalarida Yevropa mamlakatlariga dengiz yoʻli orqali savdo-sotiq uchun borgan, qaroqchilik va bosqinchilik yurishlari qilgan skandinavlar. Rusda ularni varyaglar, Gʻarbiy Yevropada normannlar deb atash-gan. 9-a. da V. Shim.-Sharqiy Angliyani, 10-a. da esa Shim. Fransiyani bosib olganlar. V. Shim. Amerikaga kadar yetib borishgan. Пост Навигацияси
BOBURIYLAR DAVLATI — Zahiriddin Muhammad Bobur asos solgan davlat (15261858). 1517-y. dan boshlab Dehli sultonligitsa ichki nizolar avj olib, sultonlik inqiroega yuz tutdi, mahalliy hokimlar markaziy hukumatga boʻysunmay qoʻydi. Lohurda Davlatxon, Dexlida Ibrohim Loʻdiy, Mevarda Rano Sango mustaqillik eʼlon qildilar. Bobur bundan foydalanib 1519 va 1524-y. lari Kobuldan Panjobga yurish qildi va katta oʻljalar olib … Читать далее
BOSMACHILIK — Turkistonda sovet hokimiyati va bosqinchi qizil armiyaga qarshi olib borilgan qurolli harakatga shoʻro hukumati davrida berilgan rasmiy nom. «Bosmachi» soʻzi aslida turkiy «bosmoq» (hujum qilmoq) feʼlidan yasalgan. Xalq oʻrtasida «bosmachi» deb harbiy birlikka aloqasi boʻlmagan jinoyatchi unsurlar, oʻgʻri va bezorilar tushunilgan. Shuningdek birovlarning yurtini bosib olgan bosqinchilarni ham «bosmachilar» deyish mantiqan toʻgʻri keladi. … Читать далее