SERKALISOY (Teraklisoy) — Toshkent viloyati Boʻstonliq tumanidagi soy. Oqbuloq daryosining oʻng irmogʻi. Unga chap qirgʻoqsan (boshlanishidan 7,4 km da) quyiladi. Uz. 35 km, havzasining mayd. 449 km2. Chatqol tizmasining shim. gʻarbiy yon bagʻridan boshlanadi. Boshlanishidan Zimnonsoy, quyilish joyigacha Teraklisoy deb ataladi. Asosan, qordan, qisman yomgʻirdan toʻyinadi. Oʻrtacha koʻp yillik suv sarfi quyilishida 8,05 m3/sek., oqim … Читать далее
TOʻSUNSOY — Samarkand viloyatidagi soy. Nurota togʻlarining jan. yon bagʻirlaridan boshlanadi. Uz. 76 km, suv yigʻish mayd. 110 km2. Oʻrtacha yillik suv sarfi 1,5—2,5 m3/sek. Daryo vodiysida dehqonchilik rivojlangan. Suvi Payariq tumani ekin maydonlarini sugʻorishga sarflanadi. Пост Навигацияси
KITOB DAVLAT GEOLOGIYA QOʻRIQXONASI — Kashqadaryo viloyati Kitob tumani hududidagi qoʻriqxona. Zarafshon togʻ tizmasining jan.-gʻarbiy tarmoqlari, Jinnidaryoning soʻl qirgogʻi va Qoratogʻning shim. yon bagʻrida, Kitob sh. dan 45 km sharqda joylashgan. Mayd. 5378 ga. Yerning geologik tarixiga oid tabiiy-ilmiy yodgorliklar boʻlmish noyob paleontologik-stratigrafik obyektlarni reja asosida oʻrganish va muhofazalash maqsadida 1979-y. da tashkil etilgan. Kitob … Читать далее
MAYDONTOL TIZMASI — Gʻarbiy Tyaiыianlagi tizma (Toshkent viloyati). Piskom daryosining yuqori oqimida. Maydontol va Oyganing daryolari oraligida. Jam. garblan shim.-sharqqa 50 km choʻzilgan. Gʻarbla Talas Olatopi tizmasiga tutashadi. Maydontol tizmasining suvayirgich qismidan Qozogʻiston bilan Oʻzbekiston chegarasi oʻtgan. Oʻrtacha bal. 3800 — 4000 m. Eng baland joyi 4269 m. M. t. yirik antiklinal, asosan, karbon davrining … Читать далее
KAGʻNASOY — Boysun tumanidagi soy. Boysuntogʻning sharqiy yon bagʻridan (1000 m) boshlanib Sherobod daryosidan suv oluvchi Istara kanaliga quyiladi. Uz. 41 km. Havzasi yogʻin kam yogʻadigan qurgʻoqchil qirlarda boʻlganidan Kagʻnasoy da., asosan, seryogʻin bahor oylarida suv oqadi. Kagʻnasoyning uz. 73 km boʻlgan 35 ta mayda irmogʻi bor. Пост Навигацияси
KOʻKSARAKSOY — Namangan viloyati Chust tumanidagi soy. Chatqol tizmasining jan.-sharqiy yon bagʻridan Qoʻldambassoy nomi bilan boshlanadi. Yuqori qismida jan.-sharqqa, quyi qismida esa jan. ga oqadi. Suvi ariqlarga boʻlinib, Sirdaryoga yetmasdan (Qoraqoʻrgʻon qishlogʻi yaqinida) tugaydi. Oʻz. 36 km, havzasining maydoni 176 km2. Asosan, yomgʻir va qor suvlaridan toʻyivadi. Suvi mart — apr. da koʻpayadi. Oʻrtacha yillik … Читать далее
DALYONSOY (yuqori oqimida Sarimsoqlisoy) — Tojikiston Respublikasi Oʻratepa tumanidagi soy. Sirdaryoning chap havzasidagi Kattasoyning oʻng irmogʻi. Turkiston tizmasining shim. yon bagʻridan oqib tushadigan 10 ga yaqin irmoqlari bor. Uz. 26 km. Dalyonsoy mavsumiy qor, yomgʻir suvlaridan toʻyinadi. Oʻrtacha yillik suv sarfi 150 l/sek. Yoz va kuzda koʻpincha qurib qoladi. Пост Навигацияси
PAXTAOBOD TUMANI — Andijon vsыoyatid&t tuman. 1926-y. 29 sent. da tashkil qilingan. 1962-y. 24 dek. da Izboskan tumani bilan birlashtirilgan. 1970-y. 7 dek. da yana yangidan tashkil qilingan. Shim. va shim.-sharkdan Qir-gʻiziston Respublikasining Jalolobod viloyati, gʻarbdan Izboskan, jan. dan Andijon, sharqda (58 km masofada) Qirgʻiziston Respublikasi va Jalol-quduq tumanlari bilan chegaradosh. Mayd. 0,29 ming km2. … Читать далее
PALEOLIT (paleo… va lot. «lithos» — tosh) — qad. tosh davri. Tosh davrini 2 bosqichga: P. — kadimgi va neolit — yangi tosh asrlariga boʻlib oʻrganish dastlab 1865-y. ingliz arxeologi J. Lebbok tomonidan fanga kiritilgan. Paleolit quyi (ilk), oʻrta va yuqori (soʻnggi) qad. tosh davrlariga boʻlinadi. Paleolit eng qad. ibtidoii odamlarning kazilma ilk zotlari hayot … Читать далее
OBMOʻRI (fors, ob — suv va moʻri — quvur) — qalʼa, istehkom, qoʻrgʻon va shaharlarni ichimlik suvi bilan taʼminlovchi yer osti suv inshooti. U ikki xil — quduqli va sopol quvurlar yotqizilgan lahim (tunnel)li boʻladi. Quduqli Obmoʻri — qalʼa tubida gumbazsimon suvxona bino qilinib, tubidan quduq qaziladi. Suvxonaga zinapoyalar orqali tushiladi. Lahimli Obmoʻri suv manbalari … Читать далее