JALLOB (arab.) — savdogar, olib sotar. Asosan, chorva mollari, shuningdek, tuya va yilqi bilan savdo qilgan. Ular Turkiston shahar va viloyatlariga borib, chorva mollarini arzonga olib, mol kam hamda qimmat boʻlgan bozorlarda foydasiga sotib katta boylik orttirganlar. Jalloblar kanday mol sotishiga qarab «qoʻy J.», «ot Jallob» kabi nomlar bilan atalgan. Пост Навигацияси
NOSIROV Ubaydulla Nasrullayevich (1935.18.2, Jizzax tumani) — zootexnik olim, Oʻzbekiston Respublikasida xizmat koʻrsatgan fan arbobi (1995), q. x. fanlari d-ri (1974), prof. (1979), Oʻzbekiston qishloq xoʻjaligi FAning muxbir aʼzosi (1991). Samarqand qishloq xoʻjaligi in-tini tugatgan (1957). Zomin tumanining «Zomin» xoʻjaligida zootexnik-seleksioner (1960—64), Oʻzbekiston chorvachilik i. t. in-tida ilmiy xodim (1964—67), lab. va boʻlim boshligʻi (1968—82), … Читать далее
YARIMTEPA — Iroqning shim. gʻarbida joylashgan, neolit davri, jumladan, xassun madaniyatiga (mil. av. 6ming yillik) oid bir necha manzilgoh xarobalari. Xom gʻishtdan qurilgan uylar, xumdonlar, dehqonchilik qurollari, mol suyagi va boshqalar chiqqan. Shuningdek, xalaf madaniyati (mil. av. 5ming yillik)ga oid Mesopotamiyadagi eng qadimiy sajdagoh qoldiqlari topilgan. Пост Навигацияси
DEMPING (ing. dumping — tashlash, tashlama) — tovarlarni tashqi va ichki bozorda sunʼiy arzonlashtirilgan, oʻrtacha chakana narxlardan, baʼzan tannarxdan past narxlarda sotish; tashqi bozorni egallash uchun raqobat kurashi vositalaridan biri. Tashqi bozorda tovarlarning oʻz qiymatidan arzon sotilishidan birlashmalar zarar koʻradi. Bu zarar ichki bozorda sotilgan tovarlardan olingan yuqori foydadan mablagʻ ajratish yoki davlat byudjetidan hamda … Читать далее
DAVLETOVA Oʻrozgul (1923.20.4, Toʻrtkoʻl tumani) — Oʻzbekiston xalq artisti (1969). 1938—41 y. lar va 1952 — 94 y. lar Berdaq nomidagi Qoraqalpoq musiqali teatrida, 1941—47 y. lar Toʻrtkoʻl yosh tomoshabinlar teatrida, 1947—50 y. lar Toʻrljoʻl k-z—s-z teatrida aktrisa, 1950—52 y. lar Qoraqalpoq davlat filarmoniyasida yakkaxon xonanda. Eng yaxshi rollari: Gulchehra («Arshin mol olon»), Nasiba («Ogʻriq … Читать далее
NITRAT KISLOTA, HNO3 — kuchli bir asosli kislota. Suvsizi beqaror suyuklik. Mol. m. 63,016. Suvsiz Nitrat kislotaning suyuklanish t-rasi — 41,59°,kaynash t-rasi 84°, zichligi 1,513 g/sm3. N. k. suv b-n istalgan nisbatda aralashadi. Suvsiz Nitrat kislota (98—100%li) xona haroratida tutab parchalanadi, bunda hosil boʻlgan NO2 dan havo sariq tusga kiradi. Nitrat kislota qaynatilganida ham parchalanadi: … Читать далее
OGʻIR SUV, D2O — vodorodning izotopi deyteriy (O)ning kislorod bilan birikmasi. Tabiiy suv va atmosfera yogʻinlarida mavjud. Mol. m. 20. Muzlash t-rasi +0,82°, qaynash t-rasi 101,42°, zichligi 1,359 g/sm3. O. s. ni 1932-y. da G. Yuri va E. Osborn kashf etgan. Tarkibida N2O molekulalari bilan birga oz mikdorda D2O molekulalari ham boʻlgan oddiy suv elektroliz … Читать далее
QOʻLDOSHEV Murod (1900 – Qoʻqon — 1975) — aktyor. Oʻzbekiston xalq artisti (1970). Qoʻqon teatri (1920-27; 1950-y. dan), Oʻzbek davlat drama truppasi (Samarqand, 1927-28), Andi-jon (1928-40), Yangiyoʻl (1941 — 50) teatrlarida ishlagan. Andijon teatrini mustah-kamlashda faol ishtirok etgan. Qahramonl ar i kuchli tuygʻularini tabiiy va haroratli ifoda etish, ohangdor nutq, harakat rang-barangligi, musiqiy va sermaʼnolikka … Читать далее
OLEIN KISLOTA (lot. oleum – yog, moy) , SN3(SN2)7SN=SN(SN2)7SOON — bir asosli toʻyinmagan yogʻ kislota. Mol. m. 282,46, kristall holdagi 2 ta modi-fikatsiyasi (a,R) bor: a – shaklining suyuklanish t-rasi 13,4°, (3 – shaklining suyuklanish t-rasi esa 16,3°. Qaynash t-rasi 225—226°. O. k. — tabiatda keng tar-qalgan kislotalardan biri; hayvon va oʻsimlik yogʻlarida triglitserid holida … Читать далее
OKTANLAR (yun. okto — sakkiz) , CgH18 — toʻyingan uglevodorod. Mol. m. 114,22 18 ta izomer Oktanlar bor. N-O. — SN3(SN2)6SN3 ning suyuklanish t-rasi — 56,8°; qaynash t-rasi 125,67°; zichligi 702,5 kg/m3. Neftda, benzinda boʻladi. Oktanlardan izooktanning Oktanlar soni yuqori (97) boʻlganligi uchun etalon yonilgʻi sifatida ishlatiladi. n-oktanning Oktanlar soni juda kichik (17—19). Пост Навигацияси