Николай Гаврилович ХЛУДОВ (1850-1935)

  Николай Хлудов 1850 йилда Орлов губерниясида туғилган. Ўз фаолиятини харита чизувчиликдан бошлаган рассом эллик йиллик умрини қозоқ халқи ҳаёти, турмуш тарзи, қадриятлари, менталитетини тасвирий санъат орқали акс эттиришга бағишлади. Рассом Қозоғистонда рангтасвир мактабининг асосчиларидан ҳисобланади. Қозоқ халқининг тасвирий санъати ривожи ҳақида гапирилганда, унинг номини тилга олмай иложимиз йўқ. Кўчманчилар ҳаёти ва маданияти унинг севимли … Читать далее

Хорхе Каррера АНДРАДЕ (1903–1978)

Хорхе Каррера Андраде – эквадорлик шоир, адабиётшунос, сиёсат арбоби.У “Гунг ҳовуз”, “Сукунат маржони”, “Сув ва ердан пайғомлар”, “Қушларнинг таржимаи ҳоли”, “Ёруғ деразалар даври”, “Ҳиндистон солномаси”, “Ҳайдалиш китоби” номли шеърий тўпламлар муаллифи.Хорхе Каррера Андраде ижодида авангардизмнинг муайян бадиий усуллари бўртиб кўринади. У 1928–1933 йилларда Европага саёҳат қилган, Перу, Франция, Япония, АҚШда консул бўлиб ишлаган. Кейинчалик Венесуэла, … Читать далее

Ян ПАРАНДОВСКИЙ (1895–1978) СЎЗ КИМЁСИ

ИЛК ҒОЯДАН ТО СЎНГГИ ФИКРГА ҚАДАР Энг гўзал поэма, бу – унинг тузилиши ва ўз ижодкори ҳаётидаги барча воқеалар силсиласида ривож топган яратилиш тарихидир. Ушбу фикрга тан берган Поль Валери гўё буни ўзи англаб етгандай, уни кўп марта такрорлаб юрган ва бундан ташқари, намуна сифатида “Бир поэма кундалигидан парчалар”ни ҳам нашр эттирган. Мазкур нашр, шоирнинг … Читать далее

Луи Массиньон (1883–1962) МАНСУР ҲАЛЛОЖ

Ҳанафия мазҳабидаги қози Ибн Баҳлулдан ҳам Мансур Ҳалложнинг тергови жараёнида қатнашиб, Абу Умар билан бақамти иш олиб боришини сўрадилар, аммо у буни қабул қилмади ва ўринбосари – иродаси заиф ва салоҳияти кучсиз бўлган Абулҳусайн Ишнонийни тавсия этди. Ҳаллож муҳокамаси чоғида Абу Умар Абулҳусайн Ишнонийни ўз йўриғига шундай солдики, ҳатто бир куни Ишноний Ҳалложнинг қатлини вожиб … Читать далее

Шаҳноза Назарова: ЙЎЛ ҚАЕРДАН ЎТАДИ?

Адабиётнинг бугунги қиёфаси ва келажак ҳаёти ҳақида ўзбек адабиётшунослигида ҳам баҳсли фикрлар билдирилмоқда. Журналимизнинг 2015 йил 1-сонида ёзувчи, адабиётшунос Улуғбек Ҳамдамнинг “Адабиёт – олдинда ёнган чироқ” номли мақоласи ва фикр-мулоҳазага чорловчи саволлари чоп этилган эди. Биз ҳам бу борада ўз қарашларимизни билдиришни ҳамда саволларга жавоб топишни хоҳладик.“Адабиётнинг таъсири нолга тенг” дея жуда кўп айтилди, шунга … Читать далее

Абрахам ВАЛЬДЕЛОМОР (1888–1919) КАБАЛЬЕРО КАРМЕЛО

Ҳикоя Перулик ёзувчи, шоир, драматург, журналист. Камбағал оилада туғилиб ўсган А.Вальделомор 1910 йили Сан-Маркос миллий университетининг филология факультетини битиргач, ўзини дастлаб журналистика соҳасида синаб кўрган. А.Вальделомор Перу авангард адабиётининг асосчиси саналади. Унинг турфа хил услубда ёзилган ҳикояларида эркин ижодий тажриба етакчилик қилади. А.Вальделомор шеърият ва драматургияда ҳам сермаҳсул ижод қилган. I Кунлардан бир кун нонуштадан … Читать далее

Алишер НАВОИЙ (1441–1501) ЁР КЕЛСА, ДЎСТЛАР…

  Ёр келса, дўстлар, оҳанги рафтор  айламанг, Инфиолимдин нафас урмоқни душвор айламанг.   Ёлғуз уйда қайда ёро боқмағим рухсориға, Ҳолатим тағйиридин сирримни изҳор айламанг.   Токи кўнглум изтиробию таним титратмаси Сокин ўлмас, нукта  айтурға мени ёр айламанг.   Соате чунким ўтуб, бу навъ келсам ҳолима, Сўз аро ошиқлиқ алфозини такрор айламанг.   Чунки бўлса мултафит … Читать далее

Хорхе Луис БОРХЕС  (1899–1986) ДЕНГИЗДАН-ДА ТЕРАН ҲАР ДАҚИҚА

    Жаҳон адабиётида ижоди ёруғ юлдуздек чарақлаб турган Борхес назмда ҳам ўзига хос ижод этиб, шеъриятни янгилаган шоирлардандир. Бинобарин, 1920 йиллар Аргентинада шеърият дунёси мамлакат пойтахти Буэнос-Айреснинг Йўқсил ишчилар яшовчи хокисор Боэдо кўчаси ва Бадавлат сармоядорлар умргузаронлик қилувчи муҳташам Флорида кўчаси номлари замирида қоқ икки лагерга бўлиниб кетган эди. “Флоридачилар” Европада кенг тарқалган Юксак … Читать далее

Жан КОКТО (1889–1963) ИНСОН ОВОЗИ

  (Бир кўринишдан иборат пьеса-монолог)   Франциялик серқирра ижодкор, драматург, сценарийнавис, мусаввир ва кинорежиссёр  Жан Кокто  1889 йилда  Франциянинг Мэзон-Лаффит шаҳрида дунёга келган.  У  ўзининг 74 йиллик умри давомида санъатнинг кўпгина турларида ғоят баракали ижод килган.  “Орфей”, “Шоҳ Эдип”, каби драматик асарлар, “Шоир қони”, “Икки бошли бургут”, “Қабиҳ ота-оналар” , “Соҳибжамол ва махлуқ”, “Орфей васияти” … Читать далее

Жаъфар ХОЛМЎМИНОВ НИТШЕНИНГ ШАРҚОНА ТУШЛАРИ

  (Нитше, Зардушт, Румий иқлими) I Шарқ ва Ғарб ўртасидаги фикрий ва мафкуравий мубоҳасалар тарихи анча чигал масала. У узоқ ўтмишга, биз биладиган ва тасаввур қила оладиган тарихдан Искандар Мақдуний замонларига, ундан-да олдинроқ  Ахамонийларнинг Қадимги Юнонистонга қилган музаффарона юришлари даврига бориб тақалади[1]. Қадимги эронликларнинг Қадимги Юнондан нима олганлиги (табиийки, моддий бойлик назарда тутилмаяпти) номаълум, аммо … Читать далее