MAREK KASALLIGI

MAREK KASALLIGI — parrandalarning neyrolimfomatozi, favqulodda paydo boʻladigan va oʻta yuquvchan kontagioz virusli kasallik. Sanoat parrandachiligi rivojlangan barcha davlatlarda keng tarqalgan. Asosan, tovuqlar kasallanadi, lekin kurka, tusto-vuq, bedana va b. parrandalarda ham uchraydi. Oʻtkir kechganda ichki organlar, teri va mushaklarda limforetikulyar toʻqimalarning rivojlanib kupayishi, surunkali kechganda esa periferik nerv tomirlarining zararlanishi, kuz shox pardasining rangi … Читать далее

MANQA

MANQA — odam va hayvonlarda uchraydigan infeksion kasallik. Teri, shilliq pardalar, muskullar va ichki aʼzolarning zararlanishi bilan kechadi. Kasallikni tayoqchasimon bakteriya — Pseudomonas mallei qoʻzgʻatadi. Manqa zoonoz infeksiya boʻlib, aksari bir tuyokli hayvonlar (ot, eshak, xachir, tuya va zebralar)da uchraydi. Kasallik, koʻpincha, odamga Manqa bilan ogʻrigan otlardan yuqadi. Infeksiya qoʻzgʻatuvchisi shikastlangan teri yoki shilliq qavatlar … Читать далее

PARAZITIZM

PARAZITIZM (yun. parasitos — tekinxoʻr, hamtovoq, parazit va ismos — kasallik holati) — (biologiyada) oziklanish orqali bogʻlangan va oʻzaro moddalar almashinuviga asoslangan, genetik jihatdan turlicha boʻlgan organizmlarning tarixiy shakllangan assotsiatsiyasi. Parazitizmda bir organizm (parazit) ikkinchi organizm (xoʻjayin)dan yashash muhiti va ozik, manbai sifatida foydalanadi: ikkala organizm ham oʻzaro antagonistik munosabatda boʻladi. Bundan tashqari, parazit—xoʻja-yin munosabatlari … Читать далее

MIKOLOGIYA

MIKOLOGIYA (yun. mykes — zamburugʻ va…logiya) — botanikanmj bir boʻlimi. Zamburugʻlarnint morfologiya, sistematika, biologiya, fiziologiya, biokimyo, ekologiya, geogr., filogeni-yasi, shuningdek, ularning tabiatda va odam hayotidagi axamiyatini oʻrganadi. Mikologiya fitopatologiya (oʻsimliklardagi kasalliklarning koʻpini fitopatogen zamburugʻlar qoʻzgʻatadi), tibbiyot, veterinariya (koʻp parazit zamburugʻlar odam va hayvonlarda turli kasalliklar, mas, dermatomikozlar, mikotoksikozlarni qoʻzgʻatadi) va b. bilan bogʻliq. Zamburugʻlar haqidagi … Читать далее

MARI VILOYATI

MARI VILOYATI — Turkmanistondagi viloyat. 1970 i. 14 dek. da tashkil etilgan (dastlab 1939-y. 21 noyab. da tashkil etilib. 1963-y. 10 yanv. da tugatilgan edi). Gʻarbdan Axal, shim. va shim,-sharkdan Lebap viloyatlari. jan. va jan.-sharkdan Eron va Afgʻoniston b-n chegaradosh. Mayd. 86,8 ming km2. Aholisi 1146,8 ming kishi (1995). 10 tuman, 4 shahar, 18 shaharcha … Читать далее

PARAZITOLOGIYA

PARAZITOLOGIYA (parazit va… logiya) — parazit organizmlar sistematikasi, morfologiyasi, biol. si va ekologiyasi, parazit va xoʻjayin oʻrtasidagi oʻzaro munosabatlarni, odam, hayvon va oʻsimliklarda parazitlar qoʻzgʻatadigan kasalliklarni va ularga karshi kurash usullarini oʻrganadigan biol. fanlari kompleksi. Parazitologiya parazitning tuzilishi, hayot kechirishi, parazit yashashga moslashishi, rivojlanishi va geografik tarqalishini oʻrganadi. Parazitologiya muammolari biol. ning umumiy muammolari bilan … Читать далее

PATOLOGIK ANATOMIYA

PATOLOGIK ANATOMIYA, patologik morfologiya — odam va hayvon organizmidagi patologik jarayonlarning morfologik asoslarini, pa-togeneznnnt morfologik tomonlarini oʻrganadigan fan; patologiyannng eng muhim qismi. Patologik anatomiya patologik fiziologiya, mikrobiologiya, gigiyena kabi fanlar bilan chambarchas bogʻlangan. Patologik anatomiya umumiy va xususiy qismlarga boʻlinadi. Umumiy Patologik anatomiya umumiy patologik jarayonlar (kon aylanishining bu-zilishi, yalliglanish va b.)ni, xususiy Patologik anatomiya … Читать далее

PARRANDACHILIK

PARRANDACHILIK — uy parrandalarini yetishtirish; chorvachiyaikning bir tarmogʻi. Parrandachilikning asosiy mahsuloti — oziq-ovqatga ishlatiladigan tuxum va goʻsht; qoʻshimcha mahsuloti — parranda pati va pari. Parrandalarni soʻyish va uni qayta ishlash chiqindilaridan yem uni ishlab chiqariladi. Parranda goʻngi — qimmatli organik oʻgʻiti. Parrandachilikda tuxum, asosan, tuxum yoʻnalishidagi, qisman goʻsht-tuxum va goʻsht yoʻnalishidagi tovuq zotlari va krosslaridan … Читать далее

MADRAS UNIVERSITETI

MADRAS UNIVERSITETI — Hindistondagi eng yirik va qad. untlardan biri. 1857-y. tashkil etilgan. Mat., statistika, fizika, kimyo, zool., botanika, antropologiya, geol. va geofizika, geogr., huquq, ped., tibbiyot, sharqshunoslik, q. x., texnologiya, veterinariya boʻyicha mutaxassislar tayyorlaydi. Un-t tarkibida 100 dan ortiq kollej bor. 100 mingga yaqin talaba taʼlim oladi. Un-t kutubxonasida 210 mingdan ortiq asar saqlanadi. … Читать далее

ERGASHEV Erkin Hamidovich

ERGASHEV Erkin Hamidovich (1933.1.11 — Samarqand — 2004.8.1) — parazitologgelmintolog olim. Oʻzbekiston FA akad. (2000), Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan fan arbobi (1983), veterinariya fanlari d-ri (1964), prof. (1965). Oʻzbekiston qishloq xoʻjaligi in-ti veterinariya f-tini tugatgan (1953). Samarqand qishloq xoʻjaligi in-tida aspirant (195356), parazitologiya kafedrasi dotsenti (1957—64), veterinariya f-ti dekani (1960 —62), Oʻzbekiston Veterinariya ilmiy tekshirish in-ti … Читать далее