MUQIMIY TEATRI, Muqimiy nomidagi Oʻzbek davlat musiqali drama teatri — Oʻzbekistonning yirik teatrlaridan biri. 1939-y. 30-noyabrda komik aktyor M. Miroqilov tashabbusi bilan Respublika komediya va satira teatri sifatida tashkil etilib, faoliyatini «Burungi qozilar yoki Maysaraning ishi» (Hamza) spektakli (rej. M. Miroqilov) bilan boshlagan. Ijodiy guruh 45 kishidan iborat boʻlib, Mirshohid Miroqilov — badiiy rahbar, F. … Читать далее
MAKKAJOʻXORI (Zea mays L.) – bo-shokdoshlar oilasiga mansub bir yillik oʻtsimon oʻsimliklar turi, don va yem-xashak ekini. M. Yer sharidagi yovvoyi holda oʻsmaydigan eng qad. ekinlardan biri. Vatani—Markaziy va Jan. Amerika. Dastlab Meksika hududida qad. mayya va astek qabilalari tomonidan mil. dan 5200 yil avval dehqonchilikdaekilgan. Yevropaga 15-a. oxirida keltirilgan. Makkajoʻxori ekiladigan xududlar shim. kenglikning … Читать далее
MOSKVA OʻZBEK OPERA STUDIYASI — oʻzbek opera sanʼati uchun xonanda, dirijyor, kompozitor va xormeysterlar tayyorlovchi maktab. 1935-y. M. Krriyokubov tashabbusi va Oʻzbekiston hukumati qarori bilan Moskva konservatoriyasi krshida tashkil etilgan. 193537, 1939-41 va 1947-51 y. larda faoliyat kursatgan. Unda oʻzbek opera va sanʼati asoschilaridan M. Qoriyoqubov, H. Nosirova, M. Ashrafiy, milliy kompozitorlik maktabi birinchi vakillari … Читать далее
MIR ARAB MADRASASI — 1) Buxorodagi meʼmoriy yodgorlik. Buxoro xoni mumtoz shoir Ubaydullaxon inʼom etgan mablagʻ hisobiga Shayx Abdulla tomonidan qurilgan (1530—36). Mir Arabning asl ismi Sayyid Abdulloh. Amir 22 yoshida Samarqandga kelib Xoja Ahrorga shogird tushgan. Turkistonning Sabron (Savron)ida 2 koriz (yer osti arigʻi) qazdirgan, suv chiqargan, qalʼa bino etib, Shofirkon, Vobkent, Gʻijduvonda koʻp … Читать далее
MIYON HAZRAT (AHAD) MADRASASI — Qoʻqondagi meʼmoriy yodgorlik (18-a.). Miyon Ahad asli Peshovar (Pokiston)lik boʻlib, evarasi Abdurahmonning hikoya qilishicha, u Abdusamadboy degan savdogar bilan tanishib, oʻz oilasi bilan Qoʻqonga koʻchib kelgan. Ahad oʻzining oʻtkir zehni, diniy bilimlarga boyligi bilan mahalliy aholi oʻrtasida katta eʼtibor qozongan, hamda xon huzurida maslahatchi darajasiga koʻtarilgan. U Pokistondan olgan meros … Читать далее
PARRANDACHILIK — uy parrandalarini yetishtirish; chorvachiyaikning bir tarmogʻi. Parrandachilikning asosiy mahsuloti — oziq-ovqatga ishlatiladigan tuxum va goʻsht; qoʻshimcha mahsuloti — parranda pati va pari. Parrandalarni soʻyish va uni qayta ishlash chiqindilaridan yem uni ishlab chiqariladi. Parranda goʻngi — qimmatli organik oʻgʻiti. Parrandachilikda tuxum, asosan, tuxum yoʻnalishidagi, qisman goʻsht-tuxum va goʻsht yoʻnalishidagi tovuq zotlari va krosslaridan … Читать далее
DIRIJYORLIK (frans. diriger – yoʻnaltirish, boshqarish, rahbarlik qilish) — musiqa ijrochiligi sanʼatining murakkab turi; musiqa asarini ijroga tayyorlash jarayonida qamda bevosita tinglovchi — tomoshabinlar oldida ijrochilar (orkestr, xor, ansambl, opera, balet jamoalari va b.) ga raqbarlik qilish. Odatda bir (baʼzan, ikki) dirijyor tomonidan amalga oshiriladi. Dirijyorlik jamoaviy musiqa ijrosining uygʻunligi, badiiy va texnik mu-kammalligini taʼminlaydi. … Читать далее
FIZIKA (yun. physis — tabiat) — tabiat xaqidagi umumiy fan; materiyaning tuzilishi, shakli, xossalari va uning harakatlari hamda oʻzaro taʼsirlarining umumiy xususiyatlarini oʻrganadi. Bu xususiyatlar barcha moddiy tizimlarga xos. Turli va aniq moddiy tizimlarda materiya shakllarining murakkablashgan oʻzaro taʼsiriga tegishli maxsus krnuniyatlarni kimyo, geologiya, biologiya singari ayrim tabiiy fanlar oʻrganadi. Binobarin, Fizika fani bilan boshka … Читать далее
KARTOSHKA (Solanum tuberosum L.) — tomatdoshlar oilasiga mansub tuganak mevali koʻp yillik oʻtsimon oʻsimlik; asosiy oziq-ovqat mahsulotlaridan biri boʻlgan bir yillik oziq-ovqat, texnika va xashaki ekin. Vatani — Jan. Amerika. 150 ga yaqin yovvoyi va madaniy turlari aksariyat Jan. va Markaziy Amerikada oʻsadi. Dehqonchilikda 2 turi and Kartoshkasi (S.andigenum) va chili K. yoki yevropa K. … Читать далее
SAMARQAND RUS DRAMA TEATRI, A. P. Chexov nomidagi Samarqand rus drama teatri — Oʻzbekistondagi dastlabki rus teatrlaridan biri. Buxoro, Qashqadaryo, Samarqand viloyatlariga xizmat qilishga moʻljallangan. 1917-y. A. YurenyevLimontov rahbarligidagi «Samarqand rus teatr studiyasi» xalq teatriga aylantirilgan. Davlat teatri sifatida oʻz faoliyatini 1918-y. «Momaqaddiroq» (A. Ostrovskiy) spektakli bilan boshlagan. Truppa N. RubenskayaEmelyanova, F. Ranevskaya, V. Rjevskaya, … Читать далее