ALTUNIN Stepan Titovich

ALTUNIN Stepan Titovich (1904.20.7, Rossiya, Samara viloyati Klyavlin tumani — 1959.14.12, Toshkent) — injenergidrotexnik, Oʻzbekiston FA muxbir aʼzosi (1956), texnika fanlari d-ri (1948), prof. (1949), Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan irrigator (1949). Moskva suv xoʻjaligi injenerlari in-tini tugatgan (1931). Oʻrta Osiyo irrigatsiya i. t. in-tida katta ilmiy xodim va daryolar oqimini tartibga solish guruhi rahbari (1934—42). Oʻzbekiston … Читать далее

Tulki bilan chumoli

Tulki bilan Chumoli do’st bo’lib bug’doy sepishibdi. Ayyor Tulki har kuni qornim og’riyapti, boshim zirqirayapti degan bahona bilan dalaga chiqmabdi. Chumolining bir o’zi ertadan-kechgacha ishlab suv quyar, o’toq qilar ekan. Nihoyat, bug’doy pishibdi.Tulki xirmonning bug’doyga to’lib ketganini ko’rib, Chumolini aldab, hosilning barini o’zi olmoqchi bo’libdi.Chumoli do’stim, shuncha bug’doyni taqsimlab o’tirishning nima keragi bor? Kel, yaxshisi, … Читать далее

ALOQA YOʻLDOSHI

ALOQA YOʻLDOSHI — qitʼalararo koʻp kanalli radiotelefon, fototelegraf, telegraf va televizion aloqalari oʻrnatish maqsadida uchirilgan kosmik aloqa yoʻldoshi. A. y. faol (aktiv) va suct (passiv) retranslyator boʻlishi mumkin. Aloqa uzoqligi yoʻldoshning Yer sathidan balandligiga, retranslyator koʻrsatkichlariga va aloqa oʻrnatishda tanlangan elektromagnit toʻlqinlar chastotasiga bogʻliq. Yer sathidan balandligiga qarab Aloqa yoʻldoshi past (500 km gacha), oʻrta … Читать далее

Йўлдош Сулаймон (1935-2004)

DO`STLARGA ULASHING: Йўлдош Сулаймон 1935 йили Қўқон яқинидаги Ойдинбулоқ қишлоғида туғилди. Ўрта мактабни битиргач, ўқитувчилик ва мураббийлик қилди. 1960 йили Мирзо Улуғбек номидаги Фарғона давлат педагогика институтини битиргач, ўрта мактабларда ўқитувчи, Фарғона вилоят газетасида адабий ходим ва бўлим мудири бўлиб ишлади. Кўп йиллар Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси Фарғона вилоят бўлимининг масъул котиби сифатида хизмат қилди. 1996—2001 … Читать далее

ALMASHLAB ULASH QURILMASI

ALMASHLAB ULASH QURILMASI — suyuqlik, gaz yoki elektr toki yoʻlini oʻzgartirishga imkon beruvchi qurilma. Gidravlik, pnevmatik yoki elektr A. u. q. boʻladi. Suyuqliklar va gaz Almashlab ulash qurilmasi koʻp yoʻlli kran, ventil va bugʻ taqsimlagich boʻlishi mumkin. Elektr zanjirlarini almashlab ulashda turlicha tuzilishdagi Almashlab ulash qurilmasi ishlatiladi. Mas, rubilnik, paketli viklyuchatel. Radioapparatura va aloqa qurilmalarida … Читать далее

Samoviy poyga

DO`STLARGA ULASHING: Qadim-qadim zamonda Koinot atalmish bepoyon saroyda 9 ta aka-uka sayyora boʻlgan ekan. Quvnoq Merkuriyjon, yoqimtoy Veneraxon, hazilkash Yer, kulsa ham, yigʻlasa ham, uyalsa ham, darrov qip-qizarib ketadigan Mars, shirinlikxoʻr Yupiter, ozgʻin boʻlay deb hamisha halqa aylantirib yuradigan Saturn, yuvvoshgina Uran, Neptun bilan Plutonlar ahil-inoq yashagan ekanlar. Ular orasida Plutonni Pluton chaqqon deb atashar, … Читать далее

ALLOPOLIPLOIDIYA

ALLOPOLIPLOIDIYA (yun. allos – boshqa va polyploos — koʻp karrali) — har xil turlar yoki avlodlarga mansub organizmlarni chatishtirish natijasida olingan duragaylarda ikki va undan ortiq genomlarning karrali ortishi tufayli vujudga kelgan poliploidiya. A. duragay poliploidiya deb ham ataladi. Somatik hujayralarda har ikki ota-onaning ikki hissa ortgan xromosomalari toʻplamiga ega boʻlgan Aallotetraploidlar yoki amfidiploidlar deyiladi. … Читать далее

Chol bilan sichqon

Bor ekan-da, yo‘q ekan, och ekan-da, to‘q ekan. Qadim zamonda shu go‘zal Nanay tomonda bir chol-u kampir bor ekan. Bular baxt uchun tug‘ilgan ekan. Ammo choli tushmagur anqovroq ekan.Kunlardan birida kampir cholga o‘tin olib kelishni buyuribdi va qo‘liga o‘roq bilan non beribdi. Chol o‘tinga boribdi-yu, o‘rog‘ini yo‘qotib, quruq qaytibdi. Chol bo‘lgan voqeani aytibdi. Kampir cholni … Читать далее

Тўхтамурод Жўраев (1934-2008)

DO`STLARGA ULASHING: Жўраев Тўхтамурод Жўраевич (1934.25.10, Тошкент — 2008) — математик олим, Ўзбекистон Фанлар академияси академиги (1989), Ўзбекистонда хизмтг кўрсатган фан арбоби (1991), физика-математика фанлари доктори (1972), профессор (1973). ТошДУ ни тугатган (1958), Ўзбекистон Фанлар академияси Механика ва иншоотларнинг сейсмик мустаҳкамлиги институти директори (1974-85), Ўзбекистон Фанлар академияси Математика институтида директор (1985—92 ва 1997 йилдан), ТошДУ … Читать далее