GALOGEN JINSLAR

GALOGEN JINSLAR — xemogen choʻkindi jinslar. Arid iqdimda quriyotgan dengiz havzalarida, lagunalarda va shoʻr suvli koʻllarda toʻyingan eritmalardan galogenez jarayonida kristallanadi. Tabiatda keng tarqalgan choʻkindi jinslarning asosiylaridan hisoblanadi. Galogen jinslarga galitdan tashkil topgan galitli, silvinli hamda karnallitli (karnallit, galit), gipsli (gips), astraxanitli (astraxanit, galit), sodali (tabiiy soda, mirabilit), koʻp mineralli (lanbeynit, kainit, kizerit, silvin, galit, … Читать далее

BADAY

BADAY — urugʻ nomi. Asosan Xiva xonligi hududida yashab, Amudaryo boʻylarida chorvachilik bilan shugʻullangan. 19-a. ning birinchi choragida Surxon vodiysiga, Bekoboddan Zomin dashtlarigacha tarqalgan. Qoraqalpogʻistonning Beruniy tumani shim.-gʻarbida, Amudaryoning oʻng qirgʻogʻida uz. 20 km, eni 4—5 km boʻlgan toʻqayni hozir ham Badaytoʻqay deyishadi. Пост Навигацияси

ABONENT YOʻLI

ABONENT YOʻLI, telefon aloqa yoʻli — muassasa va xonadonlarga oʻrnatilgan telefon apparatini ikki simli kabel telefon st-yasi bilan bogʻlovchi aloqa liniyasi (yoʻli). Uch qism: magistral, taqsimlash va bevosita ulash qismlaridan iborat. Magistral qism st-yadan to tashqi taqsimlash qutisigacha yer ostidan oʻtkaziladi. Taqsimlash qismi tashki taqsimlash kutisidan ichki (xona ichidagi) taqsimlash qutisigacha tortiladi. Bevosita ulash qismi … Читать далее

VENESUELLAR

VENESUELLAR — xalq, Venesuelaning asosiy aholisi (17,3 mln. kishi). Umumiy soni 17,4 mln . dan ziyod kishi (1990-y. lar oʻrtalari). 80% ga yaqini — metislar, mulatlar, sambolar, 5% ga yakini — negrlar. Ispan tilida soʻzlashadi. Dindorlari — asosan katoliklar. Пост Навигацияси

GALITSIYA

GALITSIYA — Gʻarbiy Ukraina va Polsha yerlari bir qismining (Ukrainaning hoz. Ivano-Frankovsk, Lvov, Ternopol viloyatlari, Polshaning Jeshuv va Krakov voyevodaligining katta qismi) tarixiy nomi. Rech Pospolitattt 1 – (1772, Sharqiy Galitsiya) va 3 – (1795-y., Gʻarbiy Galitsiya) boʻlinishi natijasida Avstriya imperiyasi tomonidan egallab olingan. 1772—1918-y. larda Gabsburglar imperiyasi viloyati (rasmiy nomi — Krakov buyuk gersogligi … Читать далее

BABIY YAR

BABIY YAR — Kiyevning sobiq shim.-gʻarbidagi jarlik, 1941—43 y. larda nemis-fashistlari tomonidan tinch aholi (asosan yahudiylar) va shoʻro harbiy asirlari qatli om qilingan joy. Fashistlar tomonidan Babiy Yarda jami 100 mingdan oshiq shoʻro fuqarolari qatl qilingan. Yodgorlik oʻrnatilgan (1976). Пост Навигацияси

VENGERLAR

VENGERLAR (oʻzlarini madyar deb atashadi) — xalq, Vengriyaning asosiy aholisi (9,95 mln. kishi). Ruminiya (1,86 mln. kishi), Slovakiya (580 ming kishi), Yugoslaviya (400 ming kishi), AQSH (600 ming kishi), Kanada (120 ming kishi) da ham yashaydilar. Umumiy soni 13,83 mln. kishi (1990-y. lar oʻrtalari). Venger tilida soʻzlashadi. Dindorlari asosan katoliklar. Milodning boshlarida hoz. Vengriya hududida … Читать далее

ABIOGEN TABIAT

ABIOGEN TABIAT — geografik qobiq taraqqiyotining organik dunyosiz utgan dastlabki davri tabiati. Yer taraqqiyotining arxey va proterozoy eonlarida tabiat A. t. boʻlgan. Abiogen tabiat 2,5—3 mlrd. yil davom etgan deb taxmin qilinadi. Bu davrda tabiat Yer poʻstidagi birlamchi togʻ jinslari, havo va suvlardan tashkil topgan. gʻoz. vaqtda Oy, Utorud (Merkuriy) va Zuhra (Venera) sayyoralari tabiatini … Читать далее

GALEN PREPARATLARI

GALEN PREPARATLARI (Praeparata galenica, s, Galenica) — oʻsimliklar (ildizi, bargi, guli, poʻstlogʻi va b.), minerallar va hayvonlar xom ashyosini qayta ishlab olinadigan dorilar. Kds. Rim vrachi Klavdiy Galen nomi bilan yuritiladi. Fakat Galen davrida emas, balki hozir ham turli farmatsevtik usullar bilan tayyorlangan har xil dorilar Galen preparatlari deb ataladi. Koʻpchilik Galen preparatlari xom ashyodan, … Читать далее

BOʻGʻIN

BOʻGʻIN — 1) (tilshunoslikda) soʻzning alohida talaffuz qilish mumkin boʻlgan kichik boʻlagi. Fransuz tilshunosi M. Gammon 1929-y. da Boʻgʻin nutq artikulyatsiyasidagi muskullarning kuchlanishiga asoslangan, degan fikrni ilgari surgan. Bunda nutq oqimidagi tovush tizimining izchil holatda kuchlanishi va boʻshashishi nazarda tutiladi, yaʼni nutq qismlari kuchlanish bilan boshlanadi va yuqori nuqtasidan kuchlanish bilan tugaydi. Shu takrorlanish boʻgʻinga … Читать далее