GAZLI-NUKUS GAZOPROVODI — gaz magistrali. Oʻzbekistonning shim. dagi isteʼmolchilar ehtiyojini respublikaning oʻz gazi bilan qondirish maqsadida (Urganch sh. tarmogʻi bilan birga) qurilgan. Gaz yoʻlining 1-navbati 1994-y. da ishga tushirilgan (uz. 94 km), 1997-y. da kurilish yakunlangan. Umumiy uz. 317,7 km (jumladan Urganch sh. tarmogʻi 28 km). Gaz yoʻlida 1020 mm li quvurlar yotqizilgan. Undan loyiha … Читать далее
VOBKENT TUMANI — Buxoro viloyatidagi tuman. 1926-y. 29 sent. da tashkil etilgan. Vobkent tumani jan. da Buxoro tumani, gʻarbda Peshku, Romitan tumanlari, shim. da Shofirkon tuman i, shim.-sharqda Gʻijduvon tumani va sharqda Navoiy viloyatining Qiziltepa tumani bilan chegaradosh. Mayd. 0,29 ming km2. Aholisi 101 ming kishi (2001). Vobkent tumanida bir shahar (Vobkent), 11 kishloq fuqarolari … Читать далее
GAZLI — Buxoro viloyati Romitan tumaniyalgk shahar (1977-y. dan). Qizilqum choʻlida joylashgan. Buxoro sh. dan 106 km shim.-gʻarbda. Ahrlisi 8,2 ming kishi (2001). Gazli yirik gaz konlarining topilishi (1956) natijasida vujudga kelgan. 1960-y. larda Gazlidan Ural (Yekaterinburg, 2100 km)ga, Rossiya Yevropa qismining markaziga, Tosh-kentga gaz quvurlari oʻtkazilgan. Gazlida gaz va neft konlarini qidiruvchi «Buxoroneftgaz» birlashmasi, … Читать далее
GURLAN — Xorazm viloyatidagi shaharcha (1982—1992-yillarda shahar), Gurlan tumani markazi. Yaqin t. y. stansiyasi Shovot — 20 km. Gurlandan viloyat markazi Urganch sh. gacha 36 km. Oʻrtacha t-ra iyulda 26—28°, yanv. da —6°. Aholisi 24,0 ming kishi (2002). Gurlanda hokimiyat binosi, aloqa boʻlimi, mehmonxona, 2 transport korxonasi, «Gurlanteks» ip gazlama va trikotaj kiyimlar f-kasi, 7 … Читать далее
«YUSUF VA AHMAD» — oʻzbek xalq dostoni. 16—17-asrlarda Xorazmda yaratilgan. Doston dastlab ogʻzaki anʼanada yaratilgan boʻlib, keyinchalik (18-asr) turkman shoiri Qurbonali Maʼrufiy qalamiga mansub yozma varianti yuzaga kelgan. Dostonning ogʻzaki variantlari xalqchil gʻoyalarni oʻz holicha saqlab qolganligi bilan alohida ajralib turadi. Asarda oʻzbek xalqining qahramonlik, sevgisadoqat, yordiyor mehri, tinchlik uchun kurash gʻoyalari ifodalangan. Doston turkman, … Читать далее
YUSUPOV Matniyoz Abdalniyozovich (1925.1.1, Urganch — 1992.6.10, Toshkent) — kompozitor, sozanda (gijjak), xonanda, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan sanʼat arbobi (1969). Toshkent konservatoriyasini tugatgan (1960). Xorazm maqomlari va xalq musiqa merosini oʻzlashtirish, soz chalish va ashulachilikni oʻrganishda S. Yoqubov, M. Xudoyberganov, K. Otaniyozovlar Yusupovga ustozlik qilishgan. Xorazm viloyat estradasida sozanda (1940—43), 2-jahon urushi qatnashchisi (1943—44), Xorazm teatrida … Читать далее
YUNUSOV Mahmudali Yunusovich (1918.10.7 Toshkent — 1985.9.10) — adabiyotshunos. Filol. fanlari d-ri (1967). Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan fan arbobi (1978). Toshkent pedagogika intini tugatgan (1941). Oʻrta maktab oʻqituvchisi (1941—43), Urganch (1944—45), Buxoro (1947—50) ped. instituti va SamDU katta oʻqituvchisi, dotsent (1951—59), Alisher Navoiy nomidagi Adabiyot muzeyida boʻlim mudiri (1967—72), Oʻzbekiston FA Til va adabiyot in-tida katta … Читать далее
YOGʻMOY SANOATI — oziqovqat sanoatining oʻsimlik moyi i. ch., yogʻlarni tozalash, gidrogenlash, dezodoratsiyalash, glitserin, margarin, mayonez, xoʻjalik sovunlari, sintetik moy kislotalari asosida kir yuvish vositalari, aliflar va b. mahsulotlar tayyorlashni oʻz ichiga oladigan tarmogʻi. Oʻzbekistonda Yogʻmoy sanoati oziqovqat sanoatining yetakchi tarmoqdaridan hisobanadi. Mamlakatda ishlab chiqariladigan oziqovqat sanoati umumiy mahsuloti hajmining 40% ga yaqinini beradi. OʻzRda … Читать далее
YANGIBOZOR — Buxoro viloyatining Peshku tumanitsat qishloq, tuman markazi (1950-yildan). Yangibozor Toshkent — Samarqand — Urganch — Nukus avtomobil magistrali yoqasida joylashgan. Yaqin t. y. stansiyasi — Kogon (42 km). Viloyat markazi (Buxoro shahri)dan 35 km. Aholisi 5591 kishi (2003). Aholisi va xoʻjaliklari AmuBuxoro mashina kanalidzn suv oladi. Non kti, 2 qurilish tashkiloti, 4 aksiyadorlik … Читать далее
YAPONIYA (yaponcha Nippon, Nixon) — Sharqiy Osiyoda, Tinch okeandagi orollarda joylashgan davlat. Ya. hududida 6,8 mingga yaqin orol boʻlib, shim. sharqdan jan. gʻarbga qariyb 3,5 ming km ga choʻzilgan; eng yirik orollari: Xokkaydo, Xonsyu, Sekoku va Kyusyu. Shim. dan Oxota dengizi, sharq va jan. sharqdan Tinch okean, gʻarbdan Yapon va SharqiyXitoy dengizlari bilan oʻralgan. Mayd. … Читать далее