GEDENBERGIT (shved mineralogi L. Gedenberg nomidan; 19-a.) — piroksenlar guruhiga mansub mineral. G. — diopsid izomorf qatorining oxirgi hadi. Magniyga boy turi salit deb ataladi. Qoʻshimchalari Mp va Gʻye3+. Kimyoviy formulasi (CaFeSi2O6). Monoklin singoniyali. Rangi toʻq yashildan qrragacha. Yaltiroqligi shishasimon. Deyarli shuʼlasimon agregatlar, choʻziq prizmalar. Gedenbergit b-n ilvait, magnetit, temirli granatlar, kalsit, epidot va b. … Читать далее
GVINEYa-BISAU (Guine-Bissau) , Gvineya-Bisau Respublikasi (Republics da Guine-Bissau) — Gʻarbiy Afrikadagi davlat. Atlantika okeani sohilida. G.-B. tarkibiga materik qismidan tashqari Bʼlama va Bijagosh o. lari kiradi. Mayd. 36,1 ming km2. Aholisi 1,1 mln. kishi (1990-y. lar oxiri). Poytaxti — Bisau sh. Maʼmuriy jihatdan Bisau muxtor sektori, 8 okrug va 37 tumanga boʻlinadi. Davlat tuzumi. G.-B. … Читать далее
VANKUVER — Shim. Amerikaning gʻar-biy qirgʻogʻi yaqinidagi orol. Kanadaga qarashli. Mayd. 32,2 ming km2. Yirik shahri va porti — Viktoriya. V. quyi mezozoyda vujudga kelgan. Relyefi togʻli, bal. 2200 m gacha. Temir rudasi, tosh-koʻmir va b. foydali qazilmalar bor. Gʻarbiy qirgʻoqlarida fyord koʻp. Iqpimi moʻtadil, dengiz iqlimi. 2000 mm gacha yogʻin yogʻadi. Igna bargli va … Читать далее
BULAT (fors, poʻlod — poʻlat) — tarkibida temir va ugleroddan boshqa elementlar deyarli boʻlmaydigan juda qattiq elastik quyma poʻlat. Oʻziga xos tuzilishiga ega, sirti «naqsh»li jilolanib turadi. Ilgari Hindiston, Oʻrta Osiyo, Eron va Suriyada (Damashq poʻlati nomi b-n) tayyorlangan; undan, asosan, gʻoyat pishiq va oʻtkir tigʻli qilich, xanjar va b. buyumlar yasalgan. Qadimda Bulat tayyorlash … Читать далее