HUJAYRA POPULYATSIYASI

HUJAYRA POPULYATSIYASI — muayyan xususiyatlariga koʻra bir xil boʻlgan hujayralar guruhi. Mas, yangilanish qobiliyatiga binoan Hujayra populyatsiyasi 3 tipga ajratiladi. Turgʻun Hujayra populyatsiyasi yangilanish qobiliyatiga ega boʻlmaydi (mas, sut emizuvchilar neyronlari). Bunday toʻqimalarda hujayralar soni ular ixtisoslashuvi boshlanishidayoq doimiy boʻlib qoladi va boʻlinish qobiliyatini yoʻqotadi. Organizm hayotining oxirida esa hujayralar soni birmuncha kamaygan boʻladi. Oʻsuvchi … Читать далее

CHAKA

CHAKA, Shaka (taxm. 17871828-y. sent.) — zulular hokimi (inkosi). Hoz. Natal (JAR) provinsiyasidagi qardosh qabilalar birlashmasiga bosh boʻlgan, soʻngra oʻz hokimiyatini hoz. Transvaalning bir qismi, Kap va Oranj viloyatlarida oʻrnatgan. Intizomli qoʻshin tuzgan. Chaka hokimligi davrida zulularda davlatchilikka asos solingan. Chaka hayotining oxirida cheklanmagan hokimiyatga ega boʻlgach, zolim mutlaq xukmdorga aylangan. Fitnachilar tomonidan oʻldirilgan. Пост … Читать далее

HOSHIMOV

HOSHIMOV Nasim (1920.12.3, samarqand — 2000.4.11, Toshkent) — ashulachi, opera xonandasi (lirik bariton), pedagog. Oʻzbekiston xalq artisti (1959). Moskva oʻzbek opera studiyasi (1941) va Toshkent kon-servatoriyasi (1961)ni tugatgan. Milliy ijro uslublarini oʻzlashtirishda Hojiab-dulaziz, Toʻychi hofizlar taʼsir koʻrsatgan. Samarqand teatrida xormeyster va artist (1941—44), 1944-y. dan Navoiy teat-rining yakkaxoni, 1959-y. dan Toshkent konservatoriyasida pedagog, prof. (1979), … Читать далее

CHAGAYEV Ruslan Shamilevich

CHAGAYEV Ruslan Shamilevich (1978.19.10, Andijon) — bokschi, «Oʻzbekiston iftixori» (1998), Oʻzbekiston Respublikasida xizmat koʻrsatgan sportchi (2000). Andijon respublika olimpiya oʻrinbosarlari bilim yurtida tahsil olgan (1991 — 1997), Andijon universitetini tugatgan (2002). 91 kg vazn toifasida Oʻzbekiston (1996, 1999, 2000, 2001), Markaziy Osiyo oʻyinlari (1995, Toshkent; 1997, Olmaota), Osiyo (1995, 1999, Toshkent), Osiyo oʻyinlari (1998, Bangkok), … Читать далее

HOSILDOR

«HOSILDOR» — ertapishar, mahalliy xoʻraki olma navi. Xalq seleksiyasi yoʻli bilan chiqarilgan. Daraxti oʻrtacha boʻyli, shox-shabbasi baquvvat, sharsimon, bal. 4,9 m. Guli oʻrtacha, ikki jinsli, oʻzidan changlanadi, shuningdek, Toshkent borovinkasi, Samarqand >r|,ip olmasi navlari yaxshi changlatuvchi hisoblanadi. Hosildorli gi oʻrtacha, yiliga 15 yoshli daraxti 260 kg gacha meva beradi. Mevasi iyun oxiri — iyul boshlarida … Читать далее

JON

JON — insonning ichki dunyosi toʻgʻrisidagi qarashlarni ifodalovchi tushuncha. Bu tushuncha tarixan oʻzgarib turgan. Kelib chiqishi inson va hayvon tanasida yashaydigan, uyqu vaqtida yoki oʻlgan vaqtda tanadan chiqib ketadigan alohida kuch haqidagi ibtidoiy tasavvurlarga borib taqaladi. Ibtidoiy odamlarning tasavvurida Jon qandaydir moddiy narsa (soya, qon, nafas va b.) deb qaralgan. Diniy tushunchalarga koʻra, Jon — … Читать далее

CHOʻR

CHOʻR, Chur — Turk xoqonligi boshqaruvidagi unvonlardan biri. Qad. turk bitiktoshlari, xitoy, sugʻd, arab, fors manbalarida uchraydi. Choʻr unvoni, asosan, xoqonlikning gʻarbiy qismidagi «Oʻn oʻq» boshqaruvi tarkibida besh dulu urugʻi va b. yirik turkiy urutlar boshliqlariga nisbatan qoʻllanilgan. Jumladan, ushbu unvon xitoy manbalarida chjo shaklida qayd qilinib, Gʻarbiy Turk xoqonligi boshqaruvida islohot oʻtkazilganligi va Yettisuvdagi … Читать далее

HOLVA

HOLVA — shirinlik turi. Qand yoki asaldan qaynatilgan qiyomga yog, kunjut, yongʻoq magʻzi, bodom magʻzi, un hamda boshqa masalliqlar solib tay-yorlanadi. Taʼmini yaxshilash uchun Holvaga kakao va kakao kukuni, mayiz, sukatlar, vanilin, limon kislota va b. qoʻshiladi. Solinadigan masalliqqa koʻra, Holvaning bodroq H., magʻiz H., yongʻoq Holva kungaboqar H., kunjut H., yeryongoq Holva, pashmak H. … Читать далее

CHOʻLI IROQ

«CHOʻLI IROQ» — Iroq maqomi bosh kuy mavzui asosida yaratilgan yirik shakldagi mumtoz cholgʻu asar. U gʻamgin, qaygʻuli ruhiy holatni ifoda etgani bilan teran falsafiy maʼno va mazmunga ega. «Choʻli Iroq» saraxbor usulining tezlashtirilgan variantiga bogʻlangan. Kuy tuzilishida cholgʻu qismlarga xos bozgoʻylar uchrasada, asosan, maqom shoʻbalaridek murakkab kuy tuzilmalaridan tarkib topgan. «Choʻli Iroq»ning shakli daromad, … Читать далее