DAVLAT NASLCHILIK ZAVODI — q. x. hayvonlarining maʼlum bir zotini takomillashtirishga ixtisoslashgan oliy toifadagi naslchilik xoʻjaligi; chorvachilikda biror zot bilan uzok, vaqt davomida seleksiya ishi olib boradigan asosiy xoʻjalik. Har qaysi naslchilik z-dida elita va I klass talablariga javob beradigan sof zotli, sermahsul mollarning podasi boʻlishi kerak. Naslchilik z-dlarida naslchilik ishlari 5—10 yil va undan … Читать далее
IPAKCHILIK INSTITUTI, Oʻzbekiston ipakchilik ilmiy tadqiqot instituti — pillachilik va ipakchilik muammolarini oʻrganadigan ilmiy tadqiqot muassasasi. 1927-y. 12 noyab. da Turkiston ipakchilik idorasi («Turkshyolk») Oʻrta Osiyo aksiyadorlik jamiyatining Ipakchilik madaniyati boʻlimi va Oʻrta Osiyo ipakchilik st-yasi negizida Oʻrta Osiyo ipakchilik va ipakshunoslik in-ti nomi bilan tashkil qilingan. 1931—91 y. larda Oʻrta Osiyo ipakchilik i. t. … Читать далее
GʻOZ, xonaki gʻoz — oʻrdaksimonlar oilasiga mansub parranda turi. Yevrosiyoning tundra va oʻrmon tundra zonasida yashovchi kulrang Gʻoz larning urugʻboshi hiyeoblanadi. Gʻoz larhez goʻshti uchun deyarli barcha mamlakatlarda boqiladi. Gʻozning tana tuzilishi qayiqsimon, boʻyni uzun, oyoq barmoqtari suzuvchi parda bilan qoʻshilgan. Tumshugʻining shakli har xil: toʻgʻri, qayrilgai, choʻqqaygan va b. Ayrim zoglarining tumshugʻi ustida doʻmbogʻi … Читать далее
IPAKCHILIK STANSIYASI, pillachilik stansiyasi — ipak kurti zotini yaxshilash va elita tuxumlar yetishtirish b-n shugʻullanadigan muas-sasa. Elita tuxum tayyorlashning 3 yillik sxemasi ishlab chiqilgan. Birinchi yili eng yaxshi qurt tuxumlari alohida tanlanib, ulardan chiqqan qurtlar boqiladi va superelita hamda elita pillalar ajratilib, tuxumlari olinadi; ikkinchi yili superelita xoʻjaliklarida shu tuxumlar ochiriladi va qurt boqiladi, olingan … Читать далее
ZOT (chorvachilikda) — kelib chiqishi (ajdodi) maʼlum, biologik va foydali xususiyatlari bir xil oʻxshashlikda hamda avlodlariga oʻz belgilarini toʻliq oʻtkaza oladigan, muayyan tabiiy-iklim sharoitida yaratilgan hayvonlar guruhi. 3. faqat inson mexnati — izchil olib boriladigan naslchilik ishlari bilan yaratiladi va Zotning tako-millashib borishida sunʼiy tanlash, turli tabiiy-iklim sharoitlari, chor-va mahsulotlariga boʻlgan ehtiyojlar, ijtimoiy-iqtisodiy omillar muhim … Читать далее
IPAKCHILIK SANOATI — yengil sa-noat tarmoqlaridan biri. Asosan, tabiiy va sunʼiy ipak tolasi, yigirilgan ipak, sintetik hamda har xil tabiiy va sunʼiy tolalar birikmasidan ipak (shoyi) gazlamalar toʻqib chiqaradi. Pilla chuvish (tortish), uning losidan ipak yigirish va toʻqilgan gazlamalarni pardozlash ham Ipakchilik sanoatiga kiradi. Oʻzbekistonda ipakchilik tarmogi teran tarixiy ildizlar va anʼanalarga ega. Ipak qurti … Читать далее
IMMUNOGENETIKA (immunitet va genetika) — immunitetning genetik mexanizmini oʻrganadigan biologik fan. I. immunitet va immun reaksiyalar boshqarilishi asosini tashkil etadigan irsiylanish va oʻzgaruvchanlik qonuniyatlarini oʻrganadi hamda immunologik metodlar yordamida immunitetning genetik mexanizmlarini ochib beradi. Immunogenetika 20-a. boshlarida odam va hayvonlar qon guruxlarining oʻrganilishi hamda organizmning toksinlar yoki infeksiyalarga taʼsirchanligi ularning irsiy xususiyatlariga bogʻlikligi aniqlanishi bilan … Читать далее
GEREFORD QORAMOL ZOTI — goʻsht uchun boqiladigan zot. 18-a. ning 2-yarmida Angliyaning Gereford (Xerefordshir) grafligida mahalliy zotlardan tanlash va saralash yoʻli bilan yetishtirilgan. Rangi toʻq qizil, boshi oq, boʻynining usti, koʻkrak osti, qornining pastki qismi, oyogʻi va dumida oq belgilari bor, gavda tuzilishi goʻshtdor mollar tuzilishiga xos. Yangi tugʻilgan buzoqlarining vazni 30—33 kg, 18 oyligida … Читать далее
GRENAJ (frans. graine — aynan urugʻ, don, grainage — ipak qurti tuxumini tayyorlash) — ipak qurti kapalagidan qurt tuxumi olish. Oʻzbekistonda sanoatbop tut ipak kurti tuxumi maxsus tuxumchilik z-dlarida (ularning soni 14 ta) va naslchilik maqsadlari uChun 3 ta pilla naslchilik st-yalari (Andijon, Fargʻona, Samarqand)da yetishtiriladi (q. Ipak qurti tuxumi inkubatsiyasi). Loading… Пост Навигацияси Previous … Читать далее
YILQICHILIK — chorvachilik tarmogʻi. Otlarni urchitish, koʻpaytirish, zotini takomillashtirish, naslchilik ishlari bilan shugʻullanadi. Yilqichilik ishchi hayvon tariqasida arzon, samarali energiya manbai. Yilqichilik xilma-xil q. x. ishlarida, sanoat korxonalarida, geologlarning razvedkachilik-qidiruv ishlarida, turli xil ilmiy ekspeditsiya tarkibida, chegara qoʻshinlari va qoʻriqchilik xizmatida noyob ot-ulov vazifasini oʻtaydi. Yilqichilik Osiyo va Yevropada mil. av. 4-ming yillikda paydo boʻlgan. … Читать далее