BRENTANO (Brentano) Luyo (1844. 18.12—1931.9.9) — nemis iqtisodchisi. Peterburg FA muxbir aʼzosi (1895), 1871-y. dan Breslavl, Strasburg, Vena, Leypsigda, 1891-y. dan Myunxenda prof. Koʻplab i, t. lari ishchilar harakati, iqtisodiyot tarixi, iqtisodiy va ijtimoiy siyosat masalalariga bagʻishlangan. Brentano sinfiy kurashni inkor qilib, ijtimoiy ziddiyatlarni islohotlar yoʻli b-n, jumladan fka qrnunchiligi va islohotchi kasaba uyushmalari tashkil … Читать далее
BOLSHEVIKLAR (rus. bolsheviki — koʻplar) — Rossiya sotsialdemokratik ishchilar partiyasi (RSDRP) da Lenin boshchilik qilgan siyosiy okim (fraksiya) vakillari. 1917-y. apr. dan mustaqil siyosiy partiya tuzishgan (q. Sovet Ittifoki Kommunistik partiyasi). Bolsheviklar tushunchasi RSDRP 2syezdida (1903) Lenin tarafdorlari partiya rahbar organlariga saylovlarda koʻpchilik ovoz olganidan soʻng yuzaga kelgan. Shu sababli ular — bolshevik, kam ovoz … Читать далее
BUXORO XALQ SOVET RESPUBLIKASI (BXSR) (192024) Buxoro amirligida amirlik tuzumi agʻdarib tashlangach, yuzaga kelgan xalq respublikasi. Mayd. 182,193 ming km2, axoliyey 2,2 mln. kishidan ortiq, asosan oʻzbeklar, tojiklar va turkmanlar, qisman qozoq, qoraqalpoq, tatar va buxoro yahudiylari yashagan. BXSR Xorazm Respublikasi, Turkiston ASSR va Afgoniston davlatlari bilan chegaradosh boʻlib, poytaxti Buxoro sh. boʻlgan. Sharqdagi yirik … Читать далее
GORBACHEV Mixail Sergeyevich (1931.2.3, Stavropol oʻlkasi, Privolnoye qishlogʻi) — siyosiy arbob; SSSRning 1 – va oxirgi prezidenti (1990-91). KPSS MK Bosh kotibi (1985—91). Moskva davlat un-ti yuridik fakultetini (1955) va Stavropol q.-x. in-tini (1967) tamomlagan. 1970-y. apr. dan KPSS Stavropol oʻlka qoʻmitasining 1-kotibi. KPSS MK kotibi (1978 — 85), SSSR Oliy Soveti Prezidiumi raisi (1988 … Читать далее
KUFUOR Jon Agyekum (1938.8.12, Kumasi) — Gana davlat arbobi. Oksford un-tining iqtisod, falsafa va siyosat f-tini tugatgan (1964). Mehnat faoliyatini 1967-y. Kumasi sh. hokimiyatida boshlagan. 1968—69 va 1979-y. larda Konstitutsion Assambleya aʼzosi. 1992-y. Yangi vatanparvarlar partiyasi asoschilaridan. 2-marta parlament aʼzoligiga saylangan. Gana tashqi ishlar vaziri oʻrinbosari, muxolifat rahbari oʻrinbosari, parlamentda tashqi aloqalar boʻyicha palata raisi, … Читать далее
DANTE Aligyeri (Dante Alighieri) (1265.5, Florensiya – 1321.14.9, Ravenna) — italyan shoiri. Qad. dvoryan naslidan. Dastlabki «Yangi hayot» (1292) asari sevgilisi Beatrichega bagʻishlangan sonetlardan va nasriy lavhalardan iborat. 90-y. lar oxirida hukmron gvelflar partiyasi «oqlar» va «qoralar»ga ajralib chiqqach, Florensiyada hokimiyat «qoralar» qoʻliga oʻtadi. Oʻsha paytda Rimda boʻlgan «oqlar» vakili Dantening mol-mulki musodara etilib, oʻzi … Читать далее
QORAXONIYLAR DAVLATI, xoniylar yoxud Xoqoniylar davlati — Sharqiy Turkiston, yettisuv va Tyanshanning jan. yon bagʻrida tashkil topgan davlat. Qoraxoniylar sulolask boshqargan. Qd. ning barpo etilishida qarluq, chigʻil va yagʻmo qabilalari yetakchi rol oʻynagan. Qoraxoniylar davlatining saltanat darajasidagi rivoji va taraqqiyoti 10-a. ning 2-yar-miga toʻgʻri keladi. Abdulkarim Sotuq Bugʻroxon hokimiyatni egallab, oʻzini «Qoraxon» deb eʼlon qiladi. … Читать далее
KIM DE JUNG (1925.3.12, Moxpxo) — Koreya Respublikasi prezidenti. «Konguk» un-tini tugatgan (1953). 1960 va 1963—72 y. larda Milliy kengash deputata. 1971 va 1987-y. mamlakat prezidentligiga oʻz nomzodini qoʻygan. 1987-y. dan Tinchlik va demokratiya partiyasi raisi. 1988-y. dan Milliy kengash, deputata va unda oppozitsiya yetakchisi. s. 1995-y. dan Yangi siyosat uchun milliy kongress partiyasi prezidenti. … Читать далее
KOMRON, Komron Mirzo (1509, Agra — 1557, Makka) — shoir va davlat arbobi. Boburning oʻgʻli. Adabiyot, harb va siyosat ilmlarini dastlab otasi Boburdan, soʻngra oʻsha davrning yetuk olimlari, davlat arboblaridan oʻrgangan. Otasi hayotligida Qandaxrr va Ko-bul hukmroni edi. Bobur vafotidan soʻng Humoyunning farmoni bilan Panjob va Hind daryosi vohasi ham unga topshirildi. Shershoh Suriy Boburiylar … Читать далее
YUSTINIAN I (taxm. 482 yoxud 483, Taurisiy, Yuqori Makedoniya — 565.14.11, Konstantinopol) — Vizantiya imperatori (527-yildan). Imperatorning mutlaq hokimiyatini oʻrnatish, kuldorlikni mustahkamlashga qaratilgan siyosat yurgizgan. Oʻrta tabaqa yer egalariga va quldorlarga tayangan, pravoslav cherkovidan koʻmak izlagan. Yustinian I T ning qonun chiqarish va maʼmuriy islohotlari Vizantiya imperiyasining mustahkamlanishiga olib kelgan. Yustinian I1 keng miqyosda bosqinchilik … Читать далее