Muhammad Yusuf (1954–2001)

Oʻzbekiston xalq shoiri Muhammad Yusuf 1954 yil 26 aprelda Andijon viloyati, Marhamat tumanidagi Qovunchi qishlogʻida dehqon oilasida tavallud topdi. Toshkentdagi Rus tili va adabiyoti institutida (hozirgi Jahon tillari universiteti) tahsil oldi. Respublika Kitobsevarlar jamiyatida, “Toshkent oqshomi” gazetasida, Gʻafur Gʻulom nomidagi Adabiyot va sanʼat nashriyotida, “Tafakkur” jurnalida, “Oʻzbekiston ovozi” gazetasida xizmat qildi. Oʻzbekiston Prezidenti huzuridagi Davlat va jamiyat qurilish Akademiyasida tahsil olgach, 1998 yildan umrining oxirigacha Oʻzbekiston Yozuvchilar uyushmasida faoliyat yuritdi.

Muhammad Yusuf avvalo xalq dardini baralla aytgan, yurt muhabbatini hech kimga oʻxshamagan misralarda taʼriflagan sheʼrlari, qoʻshiqlari bilan tanildi, shuhrat qozondi. El mehriga sazovor boʻldi.

Mustaqillikning ilk davrlaridayoq “Hech kimga bermaymiz seni, Oʻzbekiston”, deya kurash maydoniga tushgan, Istiqlolni baralla kuylagan, vijdoni uygʻoq ijodkor Muhammad Yusufning hayot yoʻli, ijodi va qizgʻin ijtimoiy faoliyati yoshlarimiz uchun ibrat maktabi boʻlib xizmat qilmoqda. Uning “Tanish teraklar” (1985), “Bulbulga bir gapim bor” (1987), “Iltijo” (1988), “Uyqudagi qiz” (1989), “Halima ena allalari” (1989), “Ishq kemasi” (1990), “Koʻnglimda bir yor” (1991), “Bevafo koʻp ekan” (1991), “Erka kiyik” (1992), “Saylanma”, “Biz baxtli boʻlamiz”, “Osmonimga olib ketaman”, “Ulugʻimsan, Vatanim” singari oʻndan ortiq sheʼriy toʻplamlari adabiyotimizning oltin merosiga aylandi.

Oʻzbekiston xalq shoiri Muhammad Yusuf oʻzbek sheʼriyati va qoʻshiqchiligini rivojlantirishdagi xizmatlari uchun 1996 yilda “Doʻstlik” ordeni bilan taqdirlangan.

Muhammad Yusuf 2001 yil 1 avgustda 47 yoshida vafot etdi. Uning milliy adabiyotimiz va madaniyatimizni, xalqimiz maʼnaviyati, ongu tafakkurini yuksaltirish, yosh avlod qalbida oʻzlikni anglash, milliy gʻurur va iftixor tuygʻularini kamol toptirish borasidagi xizmatlarini inobatga olib, 2013 yilning 27 dekabrida Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining “Oʻzbekiston xalq shoiri Muhammad Yusuf tavalludining 60 yilligini nishonlash toʻgʻrisida”gi qarori eʼlon qilindi hamda shoirning tavallud ayyomi milliy adabiyotimizning haqiqiy bayrami sifatida tantana qilindi.

“Oʻzbek adiblari” (S. Mirvaliyev, R. Shokirova. Toshkent, Gʻafur Gʻulom nomidagi adabiyot va sanʼat nashriyoti, 2016) kitobidan.