VANADATLAR

VANADATLAR — vanadiy (V) – oksid (V2O5) hosilalari boʻlgan. erkin holda ajratib olinmagan yoki beqaror ortovanadat H3VO4, pirovanadat H4V2O7, metavanadat HVO3, dekavanadat H6VinO2g, dodekavanadat H2V|2O31 va b. polivanadat kislotalarning tuzlari. Vanadatlarga vanadiy (1U)-oksid (VO2) hosilalari boʻlgan, erkin holda mavjud boʻlmagan H2V4O9, H4V2O6 va b. kislotalarning tuzlari ham kiradi. Ikkilamchi va uchlamchi qoʻsh V., jumladan granat strukturali ortovanadatlar — Na3Cr2V3Ol2, LiCa,Mg2V3Ol2 ham maʼlum. Tabiatda Vanadatlar pintadoit Ca2V2O7-9HjO, rossit Sa (VO3)2-4H2O, pkkoit Ca3V,0O21(17H2O minerallari holida ham uchraydi. Vanadiy (U)-oksid ishqorda eritilganda Vanadatlar hosil boʻladi. Vanadatlar vanadiy i. ch. da muhim rol oʻynaydi [eritmadan (CaVOj)2 va NH4VO3 shaklida ajratib olinadi]. V. lazer materiallar, lyuminoforlar, siyoh komponentlari, katalizatorlar i. ch. da, ip gazlama va ipakni boʻyashda qoʻllaniladi.