QISHLOQ XOʻJALIGI YERLARI

QISHLOQ XOʻJALIGI YERLARI — xoʻjaliklar tomonidan i. ch. vositasi sifatida rejali va uzluksiz foydalaniladigan yer uchastkalari va massivlari, ekinzorlar (haydalma yerlar), koʻp yillik ekinzorlar (bogʻlar, rezavor meva maydonlari), pichanzorlar, yaylovlar hamda qoʻriq-boʻz yerlar. Sugʻorma dehqonchilik mintaqalarida Qishloq xoʻjaligi yerlariga haydalma yerlar, qoʻriq yerlar, tomorqa yerlari, ihota oʻrmon mintaqalari, koʻp yillik ekinzorlar, pichanzorlar, yaylovlar kiradi. Koʻp yillik ekinzorlar — ekilgan daraxtzorlar, butazorlar va oʻtsimon oʻsimliklar (bogʻlar, uzumzorlar, rezavor mevali maydonlar) bilan band boʻlgan yer uchastkalari. Pichanzorlar — oʻt-oʻlani pichan uchun oʻriladigan yer maydonlari. Pichanzorlar koʻlob, quruq va botqoqlangan turlarga boʻlinadi. Xoʻjaliklar yerlari doirasida pichanzorlarning boʻlishi va ularning turlari hududning tuzilishi va tabiiy sharoitlari bilan belgilanadi. Yaylovlar — mollar oʻtlatib boqiladigan yer maydonlari; shuningdek, pichani oʻrib olinmaydigan va qoʻriq hisoblanmaydigan yerlar ham yaylovga kiradi. I. ch. ni intensivlash va xoʻjalikning ichki yer rezervlari oʻzlashtirilishi natijasida Qishloq xoʻjaligi yerlarining tuzilmasi takomillashadi, foydalaniladigan yer hissasi oshadi. Shoʻrlangan yerlar melioratsiyasi, tuproq eroziyasiga qarshi kurash tadbirlari, sugʻoriladigan madaniy yaylovlar barpo etish va b. Qx. ye. dan foydalanishning yaxshilanishiga yordam beradi. Oʻzbekistonda jami Qishloq xoʻjaligi yerlari 26,7 mln. ga, shundan asosiy q. x. ekinlarining umumiy maydoni 3785,1 ming ga ni tashkil qildi (2004; yana q. Yer fondi). Qosimjon Rahmonov.