BAHRAYN, Bahrayn Davlati (Davlat al-Bahrayn) — Jan.-gʻarbiy Osiyoda, Fors qoʻltigʻining Bahrayn o. laridagi davlat (amirlik). B. tarki-biga 33 orol kiradi, ularning eng kattalari: Bahrayn. Muharrak, Umm-Naasan, Havar. Rasmiy tili — arab tili. Mayd. 695,2 km2, aholisi 650 ming kishi (1999). Asosiy aholisi arablar. Eroniylar, pokistonliklar, hindlar ham yashaydi. Aholining 83% shaharlarda istiqomat qiladi. Islom diniga … Читать далее
BOLGARIYA (Bʼlgariya), Bolgariya Respublikasi — Yevropaning jan., Bolqon ya. o. ning sharqiy qismidagi davlat. Sharqda Qora dengiz bilan oʻralgan. Mayd. 111 ming km2. Aholisi 8,3 mln. kishi (1997). Poytaxti — Sofiya sh. Maʼmuriy jihatdan 9 viloyatga, ular jamoalarga boʻlinadi. Sofiya sh. viloyatga tenglashtirilgan. Davlat tuzumi. Bolgariya — parlamentli respublika. 1946-y. dan 1990-y. 15 noyab. gacha … Читать далее
BELIZ (Belize) — Markaziy Amerikadagi davlat. Yukatan ya. o. ning jan. sharqida joylashgan. Mayd. 23 ming km2. Aholisi 228,6 ming kishi (1997): asosan negrlar, mulatlar, duragailar, indeyslar. Aholining 60% shaharlarda yashaydi. Rasmiy tili — ingliz tili. Dindorlarning 60% — katolik, qolganlari — protestantlar. Poytaxti — Belmopan sh. Maʼmuriy jihatdan 6 okrugga boʻlinadi. Hamdoʻstlik tarkibiga kiradi. … Читать далее
GONDURAS (Honduras), Gonduras Respublikasi (Republica de Honduras) — Markaziy Amerikadagi, davlat. Shim. dan Karib dengizi, jan.-gʻarbdan Tinch okeanning Fonseka qoʻltigʻi oʻrab turadi. Mayd. 112088 km2. Axrlisi 6,2 mln. kishi (1999). Poytaxti — Tegusigalpa sh. Maʼmuriy jihatdan 18 departamentga, departamentlar okruglarga, okruglar munitsipiyalarga boʻlinadi. Davlat tuzumi. Gondurus—respublika. Amaldagi konstitutsiyasi 1965-y. 5-iyunda qabul qilingan; 1981 va 1982-y. … Читать далее
YANGI ZELANDIYA — Tinch okeanning jan. gʻarbiy qismidagi davlat. Mayd. 268,7 ming km2. Aholisi 3,994 mln. kishi (2004). Poytaxti — Vellington shahri Maʼmuriy jihatdan 10 provinsiya (rgoutse)ga boʻlinadi. Davlat tuzumi. Yangi Zelandiya — Buyuk Britaniya boshchiligidagi Hamdoʻstlik tarkibiga kiruvchi parlamentar monarxiya. Buyuk Britaniya parlamenti va asosan, Yangi Zelandiya parlamenti tomonidan qabul qilingan qonun hujjatlariga amal … Читать далее
YEVROPA XAVFSIZLIK VA HAMKORLIK TASHKILOTI (YEXHT) – davlatlar oʻrtasida xavfsizlik va hamkorlikni taʼminlashga qaratilgan harakatlarni muvofiqlashtiruvchi va ularning rivojlanish tamoyillarini belgilab beruvchi, shuningdek, ijtimoiy-siyosiy jarayonlarni demokratlashtirishga koʻmaklashuvchi xalqaro tashkilot. Dastlab umum Yevropa kengashi (AQSH va Kanada ishtirokida) sifatida faoliyat koʻrsatib Yevropada xavfsizlik va hamkorlik boʻyicha kengash nomi bilan atalgan (1973—91). 1973-y. 3—7-iyulda Xelsinki sh. da … Читать далее
YEVROPA KENGASHI (YEK) – Yevropa davlatlarining har tomonlama hamkorlik qilishiga koʻmaklashuvchi xalqaro tashkilot. 1949-y. taʼsis etilgan. YEK ning maqsadi: aʼzo mamlakatlar oʻrtasida yaqin aloqalarni taʼminlash; Yevropaning demokratik va xavfsiz makonga aylanishiga, plyuralistik demokratiyani va inson huquqlarini mustahkamlashga, yevropacha oʻzini oʻzi anglash va madaniy bir xillikni rivojlantirishga yordam berish. Yevropadagi 40 dan ortiq davlat aʼzo hisoblanadi. … Читать далее
YAPONIYA (yaponcha Nippon, Nixon) — Sharqiy Osiyoda, Tinch okeandagi orollarda joylashgan davlat. Ya. hududida 6,8 mingga yaqin orol boʻlib, shim. sharqdan jan. gʻarbga qariyb 3,5 ming km ga choʻzilgan; eng yirik orollari: Xokkaydo, Xonsyu, Sekoku va Kyusyu. Shim. dan Oxota dengizi, sharq va jan. sharqdan Tinch okean, gʻarbdan Yapon va SharqiyXitoy dengizlari bilan oʻralgan. Mayd. … Читать далее
YAMAN, Yaman Respublikasi (AlJumhuriya al-Yamaniya) — Arabiston ya. o. ning jan. qismidagi davlat. Mayt. 528 ming km2. Aholisi 19,3 mln. kishi (2002). Poytaxti — Sano shahri Maʼmuriy jihatdan 19 viloyat (muhofaza)ga boʻlinadi. Davlat tuzumi. Yaman — respublika. Amaldagi konstitutsiyasi 1991 yil 15 — 16-mayda qabul qilingan; 1994 va 2001-yillarda oʻzgartirishlar kiritilgan. Davlat boshligʻi — prezident … Читать далее
BESHINCHI RESPUBLIKA — Fransiyada de Goll hukumati tayyorlagan 1958-y. gi konstitutsiya (Beshinchi respublika konstitutsiyasi) joriy etilgandan keyingi respublika. B. r. konstitutsiyasiga muvofiq, parlament vakolati cheklanib, respublika prezidenti huquqi kuchaytirilgan. Пост Навигацияси