ZOGʻORA BALIQ

ZOGʻORA BALIQ (Cyprinus carpio) (sazan ) — karpsimonlar oilasiga mansub tur. Uz. 50—60 sm (baʼzan 1 m gacha), vazni 1,8—4,5 kg (baʼzan 16 kg va undan ortiqroq). Ogʻzi boshining pastki tomonida. Suzgich qanotlari qizgʻish tovlanib turadi. Orka va anal suzgichlarida bittadan tishli suyak nurlari, yuqori labi va ogʻzi chetlarida bir juftdan moʻylovlari boʻladi. Oʻrta, Qora, Azov, Kaspiy va Orol dengizlari hamda Tinch okean havzalariga qarashli dare va koʻllarda, shuningdek, Sirdaryo, Amurdaryo, Zarafshon va Murgʻob daryolarida tarqalgan. Areal chegarasida Yevropa zogʻora baligʻi (S. s. carpio), orol zogʻora baligʻi (S. s. aralensis), amur-xitoy zogʻora baligʻi (S. s. haematopterus) va Vyetnam zogʻora baligʻi (S. s. viridiviolaceus) deb ataladigan 4 kenja turdan iborat. Jan. dengizlarga quyiladigan daryolarda yarim oʻtkinchi guruhlarni hosil qiladi; den-gizning dare quyiladigan joylarida yashaydi. Tuxum qoʻyish uchun daryoga koʻtariladi. 2—5 yoshida jinsiy voyaga yetadi. 98 mingdan 1,8 mln. gacha uvildiriq tashlaydi. Apr. — iyul oylarida tuxum qoʻyadi. Yelimsimon tuxumlari oʻsimliklarga yopishib turadi. Yosh baliqchalar, zooplankton, voyaga yetgan davrida bentosdati oʻsimliklar va hasharotlar lichinkasi bilan oziklanadi. Goʻshti shirin va seryogʻligidan koʻplab ovlanadi, suv havzalarida boqiladi. Xonakilashtirilgan 3. b. karp deyiladi.