UTILITARIZM (lot. utilitas — foyda, manfaat) — 1) barcha hodisalarini ularning faqat fonda keltirishi, muayyan maqsadga erishish uchun vosita boʻlib xizmat qilish imkoniyati nuqtayi nazaridan baholash prinsipi;
2) etikada — pozitivistik yoʻnalish. I. Ventam asos solgan. Foydani axlok,ning asosi va insoniy xattiharakatlarning mezoni deb hisoblagan. 19-a. da Buyuk Britaniyada tarqalgan. Uning asosiy prinsipi shaxsiy manfaatlarni qondirish vositasi bilan «eng koʻp odamlarni iloji boricha koʻproq baxtli qilish»dan iborat. Utilitarizm davlat va huquq funksiyalarini tushunishga asos qilib qoʻyiladi. «Fonda prinsipi»ni bilish nazariyasiga koʻchirish pragmatizmnit paydo boʻlishiga yordamlashdi. Hoz. zamon Gʻarb etikasida Utilitarizm oʻrniga «axloqiy mulohazalarni tahlil qilish» (emotivizm, etikada mantiqiy pozitivizm) qoʻyilmokda.