Bugungi davrda ham farzandini shifoxonada emas, uyida dunyoga keltirishni afzal biladiganlar yo‘q emas. Tug‘ruq ko‘ngildagidek kechsa-ku xo‘p-xo‘p, lekin u asoratli, tug’ruq jarohatlari bilan bo‘lsa-chi? Zudlik bilan tibbiy yordam kerak bo‘lib qolsa-chi? Axir tug‘ruq jarayonida daqiqalar tugul, hatto soniyalarning ham muhim o‘rni bor! Qolaversa, momolarimiz davrida tug‘ruq jarayonida ayollarning ham, bolalarning ham o‘limi ko‘rsatkichi ancha yuqori bo‘lgani yaqin tarixdan ma’lum. Sahifamizning bugungi eksperti — akusher-ginekolog Mohira MIRXAITOVA bo’lib, ular bilan tug’ruq jarohatlari va kichkintoyni tug‘ruq jarohatlaridan asrash qoidalari haqida suhbatlashamiz.
Tegishli maqola: Tug’ruq jarayoni: to’lg’oq boshlanishi va tug’ish alomatlari
Ko‘p kuzatiladigan tug‘ruq jarohatlari
Yumshoq to‘qimalarning yuza jarohatlari
Oddiy qilib aytganda bu — shilinish, tananing unchalik katta bo‘lmagan sohasida qon quyilishi… Ular go‘dakning tug‘ruq yo‘llari bo‘ylab harakatlanishi oqibatida yoki qandaydir tibbiy aralashuv natijasida yuzaga keladi. Bunday zararlanishlar mahalliy davolashni talab etadi va 7-14 kun davomida o‘tib ketadi.
Tu’g’ruq jarohatlari: Gematoma va mikroadenomalar
Ba’zida nafaqat teri, shuningdek, birmuncha chuqur to‘qimalar, masalan, teri osti yog‘ to‘qimalari ham ta’sirlanadi. Bunday vaziyatda siypalab ko‘rilganda chaqaloqda mayda tugunchalarni sezish mumkin. Gematoma paydo bo‘lishi mumkin bo‘lgan mushaklar ham bundan aziyat chekdi. Bu bolaning boshi muayyan tomonga qayrilishi oqibatidagi (ayniqsa hayotining dastlabki 2 haftasida) patologiyadir.
Tug‘ruq shishi
Bunda homila tug‘ruq yo‘llari bo‘ylab oldinga harakatlanganda boshining, yumshoq to‘qimalarning shishganligi nazarda tutiladi. Tug‘ruq shishi yangi tug‘ilgan go‘dakda sarg‘aymaning davomli kechishiga sabab bo‘lishi mumkin. Odatda bir necha kun ichida o‘zi so‘rilib ketadi. Kamdan-kam hollarda suyak sinishi, darz ketishi hollari yuz berishi mumkin. Bunday vaziyatlarda shish o‘lchami katta bo‘ladi va uzoqroq vaqt saqlanib turadi, murakkab muolajalarni talab etadi. Bunday muammolarga nasliy qon kasalliklari sabab bo‘lishi mumkin. Shuningdek, homila o‘lchami yirik, ayol chanog‘i tor bo‘lganda, muddatdan oldin suv ketib, homila suvsiz qolganda ham tug‘ruq shishi kuzatiladi.
Chiqish, sinishlar
Shifokorlarning homila qanday joylashganiga katta e’tibor qaratishi bejizga emas. Agar homila tug‘ilish oldidan oldinga oyoq tomoni bilan harakatlansa, jarohatlanish xavfi yuqori bo‘ladi. Homilaning aynan shunday joylashishi tufayli (albatta boshqa omillar ham inobatga olingan holda) tug‘ruq kesarcha kesish yo‘li bilan amalga oshiriladi.
Kichkintoyni tug‘ruq jarohatlaridan asrash qoidalari
- Imkon qadar tezroq ayollar maslahatxonasidan ro‘yxatdan o‘ting.
- Sog‘lom turmush tarzi kechiring, zararli odatlarni tark eting.
- Infeksiyalarni erta bosqichlarda aniqlashga e’tiborsizlik qilmang.
- Shifokor tavsiyalariga qat’iy amal qiling.
- Oilada ijobiy ruhiy muhit hukm surishiga erishing.
- Tug‘ruqni uyda emas, albatta shifokorlar nazorati ostida amalga oshiring.
Tug’ruq jarohatlari ro’y bermasligi sizga bog‘liq!
Ko‘pincha tanishlardan, dugonalardan, qo‘shnilardan tug‘ruq haqida vahimali gaplarni eshitib, bo‘lajak onalar yaqinlashib qolgan tug‘ruqdan qo‘rquvga tushishadi. Lekin yomon xayollarga borish kerak emas. Axir bu ayol faollik bilan ishtirok etishi kerak bo‘lgan fiziologik jarayon. Asosiysi, bo‘lajak ona dunyo yuzini ko‘rish arafasida turgan murg‘akkina dilbandiga yordam berishi kerakligini anglashi kerak. Tug‘ruq qanday o‘tishi ko‘p jihatdan bo‘lajak onaning o‘ziga ham bog‘liq. Unutmang, tug‘ruq paytida har doim ham bola jarohatlanavermaydi. Yaxshi niyat qiling, nasib etsa, sizning farzandingiz sog‘-omon tug‘iladi!
Eng asosiysi, shifokor fikriga quloq tuting. Shifokorlar hamisha homila boshi va ona chanog‘i o‘lchamlari bir-biriga mos kelish-kelmasligini, tug‘ilajak bola qay holatda yotganini inobatga olishadi. Bu kabi omillar bo‘lajak ona homiladorlik davrida nazoratda bo‘lganda baholanadi. Shuning uchun u ayollar maslahatxonasida qancha erta ro‘yxatga olinsa, shuncha yaxshi. Tug‘ruq vaqtida ayol va tug‘ilajak bolaning umumiy ahvoli qay darajadaligi juda muhim. Xullas, hammasi o‘zingizga bog‘liq. Homiladorlik davri asabbuzarliklarsiz, ko‘ngildagidek o‘tishi uchun qo’lingizdan kelganicha harakat qiling, toza havoda ko‘proq sayr qiling (bu go‘dakda kislorod yetishmovchiligining oldini olishning eng yaxshi chorasi). Shunda orziqib kutgan farzandingiz sog‘-omon dunyo yuzini ko‘radi!
Tegishli maqolalar: