Teri saratoni — bu terining epiteliysi va uning qo’shimchalari, yog ‘va ter bezlarining xavfli o’smalari guruhidir.
Teri saratonining paydo bo’lishi va rivojlanishiga ta’sir qiluvchi eng muhim omillar:
-haddan tashqari kuchli va uzoq vaqt davomida teriga quyosh ta’siridakanserogen xususiyatlarga ega kimyoviy aralashmalarga (mishyak, yoqilg’i:
-moylash materiallari, smola) mahalliy ta’sir;-ba’zi manbalarga ko’ra, ionlashtiruvchi nurlanish teri saratoni rivojlanishiga yordam beradigan omillarga ham tegishli bo’lishi mumkin;
-bunday qisqa terining shikastlanishi chandiqqa olib keladi. Terida chandiq paydo bo’lishi jarayoni saraton jarayonlarning rivojlanishiga sabab bo’lishi mumkin.
Xavf guruhida 65 yoshdan oshgan, teng darajada erkaklar va ayollardir.
2002 yilda teri saratonidan o’lim darajasi 100000 aholiga 3 tani tashkil etdi — bu barcha xavfli o’smalar orasida eng past ko’rsatkichlardan biridir.
Teri saratoni eng keng tarqalgan xatarli o’smalardan biridir. Kasallikning yuqori darajasi (100000 aholiga nisbatan 40.0 dan ortiq) Avstraliya, Braziliya, Argentina, AQSh, Kanadada kuzatilgan. G’arbiy Yevropa mamlakatlari o’rtacha (100000 aholiga 20.0-35.0) kasallanish darajasi bilan tavsiflanadi. Eng past ko’rsatkichlar Afrika va Osiyoda topilgan.
Teri saratonining quyidagi turlari odatda teri saratoni deb ataladi:
Eng keng tarqalgan bazal hujayralar (taxminan 80%) va skuamoz (taxminan 4%) teri saratonlari. Uchinchi o’rinda teri melanomasi (taxminan 4%).
Teri saratonini davolash:
Davolash jarayonning bosqichini, o’smaning lokalizatsiyasini, uning gistologik tuzilishini hisobga olgan holda amalga oshiriladi. Radiatsiya, jarrohlik, dorivor usullar yoki kombinatsiyalangan va kompleks davolash shaklida qo’llaniladi.
Malhamlar:
-Floruratsil;
-Glitsifon — surtmalari.
Sog’lig’ingizga befarq bo’lmang…
2021.02.28