PLEYOTROPIYA (yun. pleon – ancha koʻp sonli va tropos — burilish, yoʻnalish) — genning koʻp tomonlama, yaʼni bir nechta belgilarning rivojlanishiga taʼsir koʻrsata olish xususiyati. Pleyotropiya hodisasi genotip nazorat qilib turadigan reaksiyalar mahsuloti darajasida oʻzaro taʼsir koʻrsatadigan genlar sistemasi bilan bogʻliq. Amalda har bir gen metabolizm jarayonining maʼlum bir bosqichini nazorat qiladi; hujayrada metabolitik jarayonlarning koʻp bosqichligi va xilma-xilligi tufayli biron bosqichda metabolizmning izdan chiqishi (bir gendagi mutatsiya) keyingi bosqichlarning borishiga, binobarin, bir nechta belgilarga taʼsir koʻrsatadi. Bir gen mahsuloti (mas, ferment)ning bir nechta biokimyoviy reaksiyalarda ishtirok etishi,gemoglobin molekulasida polipeptid zanjirning sintezini nazorat etuvchi gendagi retsessiv mutatsiya genning pleyotrop taʼsiriga misol boʻla oladi. Bunday mutatsiya gemoglobin molekulasining r – zan-jirida bitta aminokislota qoldigʻining (glutamin kislotaning valin b-n) almashinishini taʼminlaydi. Natijada eritrotsitlarning shakli oʻzgarib, oʻroqsimon (yarim oysimon) shaklga kiradi. Bu esa, oʻz navbatida, yurak, kon aylanish, nerv, ovqat hazm qilish va ayirish sistemalari faoliyatining buzilishiga olib keladi. Bunday mutatsiyaga nisbatan gomozigot (retsessiv gomozi-gotali) boʻlgan odam bolalik davridayoq nobud boʻladi.
0 0 голоса
Рейтинг статьи
Подписаться
Войти через
авторизуйтесь
Я разрешаю создать мне учетную запись
Когда вы первый раз заходите с помощью соцсетей, мы получаем публичную информацию из вашей учетной записи, предоставляемой провайдером услуги соцсети в рамках ваших настроек конфиденциальности. Мы также автоматически получаем ваш e-mail адрес для создания вашей учетной записи на нашем веб сайте. Когда она будет создана, вы будете авторизованы под этой учетной записью.
Не согласенСогласен
Войти через
Я разрешаю создать мне учетную запись
Когда вы первый раз заходите с помощью соцсетей, мы получаем публичную информацию из вашей учетной записи, предоставляемой провайдером услуги соцсети в рамках ваших настроек конфиденциальности. Мы также автоматически получаем ваш e-mail адрес для создания вашей учетной записи на нашем веб сайте. Когда она будет создана, вы будете авторизованы под этой учетной записью.
Не согласенСогласен
0 комментариев
Межтекстовые Отзывы
Посмотреть все комментарии