BERITASHVILI (Beritov) Ivan Solomonovich (1884.29.12, Gruziyaning Vedjini qishlogʻi—1974.29.12, Tbilisi) — fiziolog, Gruziya fiziologlari maktabinn yaratgan, akad. (1939), Tibbiyot FA akad. (1944). Ilmiy ishlari oliy nerv faoliyati va markaziy nerv sistemasi fiziologiyasiga oid. Xotiraning fiziologik, psixologik va fizikkimyoviy asoslarini oʻrgangan. Пост Навигацияси
GENRI QONUNI — oʻzgarmas t-ra va pastroq bosimlarda gazning biron suyuqlikda eruvchanligi shu gazning eritma ustidagi bosimiga toʻgʻri proporsional; bunda gaz eriyotgan suyuqlikka nisbatan ogʻirlik konsentratsiyasida ifodalanadi. Bu qonunni ingliz olimi U. Genri yaratgan (1803). Genri qonuni ideal eritmalar uchungina oʻrinli. Пост Навигацияси
AGRA — Hindistonning shim. dagi shahar, Uttar-Pradesh shtatida, Jamna (Yamuna) daryosining oʻng sohilida. Aholisi 899 ming kishi (1991). Yirik t. y. tuguni. Agra — Bombay avtomagistralining oxirgi manzili. Agra 16 — 19-a. larda Boburiylar qarorgohi (poytaxti) boʻlgan, ayniqsa Akbar va Shoh Jahon davrida ravnaq topgan (16 — 17-a. lar). Agrada 16 — 17-a. larga doir … Читать далее
VOLGA (qadimda Ra, oʻrta asrlarda I t i l yoki E g ye l) — RF Yevropa qismidagi eng yirik va sersuv dare. Uz. 3530 km (suv omborlari qurilishidanʻ olain 3690 km). Havzasining mayd. 1360 ming kmʻ. Valday qirlaridan boshlanib (228 m balapdlikdan), Kaspiy dengiziga delta hosil qilib (mayd. 19 ming km2) quyiladi. Volgaga 200 … Читать далее
BEREZINA QOʻRIQXONASI — Belorussiyaning Vitebsk va Minsk viloyatlaridagi qoʻriqxona. Berezina daryosi havzasining yuqori oqimida. 1925-y. da tashkil etilgan. Mayd. 76201 ga. Koʻl va botqokliklardan iborat. Qaragʻay, qandagʻoch va qoraqaragʻay oʻrmonlari bor. Qunduz, bobr, los, qobon yashaydi. 1979-y. dan biosfera qoʻriqxonasi. Loading… Пост Навигацияси Previous PostBERDYANSK Next PostBEREZNIKI
GENETIKA (yun. genezis — kelib chiqish, paydo boʻlish) — barcha tirik organizmlarga xos boʻlgan irsiyat va oʻzgaruvchanlikni hamda ularni boshqarish metodlarini oʻrganadigan fan. G. ning asosiy vazifasi irsiyatning moddiy asoslari hisoblanadigan xromosoma, genlar va nuklein kislotalar (DNK, RNK) tuzilishi hamda funksiyalarini tadqiq qilish orqali organizmlar belgi va xususiyatlarining rivojlanishi va kelgusi avlodlarga oʻtishini ochib berishdan … Читать далее
AGESILAY II (mil. av. taxm. 442-taxm. 358) — Sparta podshosi (401-y. dan.), sarkarda va diplomat. 396 — 394-y. larda Kichik Osiyo ya. o. da forslar ustidan bir necha marta gʻalaba qozondi. Antalkid sulhidyan (387 yoki 386) keyin bir muncha muddat Spartaning Yunonistondagi hukmronligini tikladi. 361 — 360-y. larda Misrda boʻlib, forslar b-n urushda misrliklarga yordam … Читать далее
VOZNESENSKIY Andrey Andreyevich (1933.12.5, Moskva) — rus shoiri. Sheʼrlari oʻta zamonaviylashtirilganligi, murakkab obrazliligi va ritmik tizimi bilan ajralib turadi. «Aksildunyolar» (1964), «Vitraj ishlari ustasi» (1976), «Adashtiruv» (1978) toʻplamlari, «Ustalar» (1959), «Lonjyumo» (1963). «Oza» (1964), «Avos» (1972), «Choh» (1986) va b. poemalar muallifi. Voznesenskiyning «Video—sheʼriyat», «Rossiya—qimorxona», «Chalkash shamollararo» kabi sheʼriy va nasriy kitoblari nashr qilingan. Shoʻro … Читать далее
BERBERA — Somali shim. gʻarbidagi shahar. Aholisi 65 migʻtg kishi (1981). Mamlakatning Adan qoʻltigi sohilidagi yirik porti, Berbera orqali chorva mollari va teri xom ashyosi arab mamlakatlariga eksport qilinadi. Avtomobil yoʻllari tuguni. Baliq ovlanadi. Sement z-di bor. B. atrofidan gips angidridi, qurilish sanoati xom ashyolari olinadi. Berberadan jan. da niobiy rudalari topilgan. Пост Навигацияси
GENERAL-GUBERNATOR — 1) 1703 — 1917-y. larda Rossiya mahalliy maʼmuriyatidagi oliy mansab. Uning qoʻlida fuqarolik va harbiy hokimiyat bulgan. 1775-y. Rossiyada bir yoxud bir necha gubernya yoki viloyat (oblast)lardan tashkil topgan maʼmuriy-hududiy birliklar tuzilib, ularni G.-g. lar boshqargan. Mas, Rossiya Turkistonni bosib olgandan soʻng Turkiston generalgubernatorligi tashkil qilingan (1867). Turkistonning birinchi G.-g. i etib K. … Читать далее