MAHALLIY SANOAT — mahalliy xom ashyo resurslaridan mahalliy ehtiyojlarni krndirishga moʻljallangan xalq isteʼmol mollari ishlab chiqaradigan sanoat tarmoqlari majmui. Uning tarkibida qora metallurgiya, kimyo va neft kimyosi, mashinasozlik va metallga ishlov berish, yogʻochni qayta ishlash sanoati, mebel sanoati, qurilish materiallari, shisha va chinni-fayans, yengil sanoat va oziq-ovqat sanoati korxonalari, xalq hunarmandchiligining zardoʻzlik, tikuvchilik, toʻquvchilik, pichoqchilik, badiiy kashtachilik (soʻzana, gulkoʻrpa, choyshab, zardevol, palak, kirpech), doʻppidoʻzlik, oʻymakorlik, miskarlik, zargarlik, kandakorlik, rixtagarlik, kulollik, milliy cholgʻu asboblari yasash, kosibchilik va b. tarmoqlari kiradi. Odatda, turli kichik i. ch. korxonalarini, ayniqsa, kichik shaharlar va yirik qishloklarda tashkil etish bilan Mahalliy sanoat sanoat markazlaridan uzokda joylashgan hududlarda sanoat i. ch. ni rivojlantiradi, xunarmandlar, ishsizlar, mahalliy aholini, pensionerlarni va b. mehnat qobiliyati cheklangan aholi toifalarini unumli mehnatga jalb etadi, mahsulot chiqarish uchun chetdan keltiriladigan xom ashyo bilan birga mahalliy xom ashyo resurslari, materiallar, sanoat va q. x. ishlab chiqarishi chiqindilarini ishlatadi.
Mahalliy sanoat xilma-xil isteʼmol tovarlari va sanoat maqsadlaridagi mahsulotlar ishlab chiqaradi. Oʻzbekistonda Mahalliy sanoat 20a. boshlaridan hunarmandlar va kosiblar shirkatlari koʻrinishida shakllandi. 1934—92 y. larda Respublika Mahalliy sanoat vazirligi (1994—97 y. larda «Mahalliy sanoat» davlat korporatsiyasi) ishladi. Shahar va shaharchalarda kattakichik xususiy hamda jamoa korxonalari, qoʻshma korxonalar, aksiyadorlik jamiyatlari faoliyat koʻrsatadi. Mahalliy sanoat korxonalarida 280 dan koʻproq nomda madaniy, ma-ishiy, xoʻjalik mollari ishlab chiqariladi.
Tarmoqdagi yirik korxonalar — Shaxrixon, Kosonsoy va Urgut sho-yi toʻqish, Bekoboddagi «Metallist», Chustdagi milliy pichoqlar z-dlari, Toshkent, Andijon va Shahrisabz badiiy buyumlar f-kalari, Buxoro «Zardoʻz», Toshkent «Yodgorlik», Rishton, Shahrisabz kulolchilik aksiyadorlik jamiyatlari, termos ishlab chiqaruvchi Oʻzbekiston-Xitoy qoʻshma korxonasi va b.
Milliy kashtachilik buyumlar i 8 ta ixtisoslashgan korxonalarda ishlab chiqariladi, ularning eng yiriklari — Toshkent, Andijon, Chuyet, Namangan va Qashqadaryo badiiy buyumlar f-kalaridir. Milliy gaz lama (Margʻilon, Oltiariqda qoʻlda toʻqilgan xonatlaslar, Kitobda beqasam) ishlab chiqariladi. G i l a m toʻqish mahalliy hunarmandchilikning eng rivojlangan va keng yoyilgan tarmoqlaridan biridir. Qoʻlda toʻqilgan gilam va paloslarda mahalliy uslub va badiiy uslublar saqlanib kelmoqda. Chuyet badiiy buyumlar f-kasi va Toshkent kasanachilik f-kalari uyda ishlaydigan ishchilardan foydshtanishga ixtisoslashgan. Tarmoqda nodir metallar, toshlar va sintetik materiallar (sunʼiy kristallar) asosida mahsulotlar ishlab chiqaradigan «Fonon» ilmiy i. ch. birlashmasi, Toshkent sh. dagi bir necha zargarlik korxonalari faoliyat koʻrsatadi. Tarmoq mahsulotlarining muayyan qismi eksport qilinadi.
Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 1997-y. 15 avg. dagi «Mahalliy sanoatni boshqarishni takomillashtirish toʻgʻrisida» farmoniga koʻra, Mahalliy sanoatni boshqarishni yanada takomillashtirish, xususiylashtirishni chuqurlashtirish, raqobatchilik muhitini vujudga keltirish va b. maqsadlarida Respublika viloyatlari va Toshkent sh. da «Mahalliy sanoat» hududiy ishlab chiqarishsavdo aksiyadorlik kompaniyalari tashkil etildi (yana q. Badiiy sanoat).