Post Views:
58
LASHKAR QUSHBEGI, G‘ulomshoh (1842 yilda vafot etgan) – Toshkent hokimi (1810–40); Chitrol viloyatidan chiqqan eroniy qullardan. Qo‘qon xonligi davrida yuqori lavozimlarni egallagan. 1809 yilda Olimxon Toshkentni bosib olgach, Lashkar qushbegini devonbegi lavozimida shahar hokimi etib tayinlagan. 1810 yil Olimxon o‘ldirilgach, taxtga o‘tirgan Umarxonni Toshkent zodagonlari sovg‘alar bilan dabdabali kutib olishgan. Lashkar devonbegi va uning o‘g‘illari xon tomonidan alohida taqdirlangan. Xon unga qushbegi (harbiy qo‘shin boshlig‘i) mansabini bergan. 1816 yil Turkiston shahrining Umarxon tomonidan egallanishida Lashkar qushbegi rol o‘ynagan. Lashkar qushbegi o‘z qo‘shini bilan 1818 yilda Umarxonning O‘ratepa va Jizzaxga (1819) qilgan yurishida qatnashgan. 1830 yil sentyabrda Lashkar qushbegi 15 ming qo‘shini bilan Muhammad Alixonning Qashqarga qilgan yurishida ishtirok etgan. Qo‘qon qo‘shini Sharqiy Turkistondagi Yangi Hisor, Yorkend, Xo‘tan shaharlarini egallab, Oqsuv va Uchturfonga qadar yetganlar, ko‘p qiyinchiliklardan so‘ng Qashqar viloyatidagi Gulbog‘ni qamal qilishgan. 3 oy davom etgan qamaldan so‘ng, ko‘p sonli Xitoy qo‘shini yaqinlashayotganidan xabar topgan qo‘qonliklar 70 ming qashqarlikni o‘zlari bilan olib qaytganlar. Lashkar qushbegi ularning bir qismini Toshkentga keltirib joylashtirgan (shaharning Qashqar mahallasi nomi shundan). 1835 yil Lashkar qushbegiga beklarbegi unvoni berilgan.
Lashkar qushegi davrida Toshkentda keng ko‘lamda obodonchilik, qurilish ishlari amalga oshirilgan (Beklarbegi madrasasi, Qo‘qon o‘rdasi, Lashkar qushbegi saroyi va boshqalar qurilgan). Yangi mahallalar (Qashqar mahallasi, Qushbegi, Devonbegi va boshqa mahallalar) vujudga kelgan. Toshkentning sharqiy qismi (Qo‘yliq darvozasidan Taxtapul darvozasigacha bo‘lgan yerlar) shaharga qo‘shib olingan va bu joy Yangi shahar nomini olgan (Muhammad Solihxo‘ja). Shahar mudofaa devorlari ta’mirlanib, yangi darvozalar (Qashqar, Qo‘qon, Qo‘ymas) o‘rnatilgan, shahar hududi kengaytirilgan. Lashkar qushbegi Anhor kanalining chap sohili (taxminan hozirgi «Anhor» kafesi o‘rni va uning yon atrofi)da yangi o‘rda qurdirgan.
«Toshkent» ensiklopediyasi. 2009 yil
https://shosh.uz/uz/lashkar-qushbegi-2/