Vaqt — moddiy va maʼnaviy qadriyat. Boshqa moddiy va maʼnaviy qadriyatlarni toʻplash va saqlash mumkin. Vaqt har soniyada siljiydi, yoʻq boʻlib ketadi, u noyobdir. Bu yerda ajoyib polshalik shifokor va oʻqituvchi Yanush Korchakning soʻzlarini keltiramiz: “Har bir daqiqa, hozirgi soat va bugungi kunni ehtiyot qiling … chunki u oʻladi va hech qachon takrorlanmaydi”.
Oʻqituvchining ishi oʻziga xos mehnatdir. Daftarlarni tekshirish bu mehnatning bir qismi hisoblanib, koʻp vaqtni oladi. Statistik maʼlumotlarga koʻra, oʻrtacha 18 soatlik ish haftasida oʻqituvchi daftarlarni tekshirishga kuniga 2,5 soat, haftasiga 15 soat sarflar ekan. Qarabsizki, oʻqituvchi bolalar bilan yana-da mazmunli ishlash uchun oʻz dunyoqarashini doimiy ravishda kengaytirish istagi va boʻsh vaqt yetishmasligi oʻrtasida ziddiyat paydo boʻladi.
Daftarlarni tekshirishga sarflanadigan vaqtni kamaytirish usullaridan birini oʻrgatamiz.
Oʻquvchilaringiz sizga daftarlarni aynan tekshirish boshlanishi kerak boʻlgan betini ochiq holatda topshirishadi. Keyin ularni sinfda darhol tekshirishingiz mumkin. Yoki ularni shu taxlit joylashtirib, uyiga olib borishingiz osonroq boʻladi.
Oʻqituvchi oʻquvchining ishini tekshiradi va oʻng qoʻli bilan baho qoʻyadi (agar u oʻnaqay boʻlsa), chap qoʻli bilan bu daftarni chetga surib qoʻyadi. Bu vaqtda keyingi daftar oʻqituvchining koʻz oldida boʻladi. Shu tariqa tekshirish davom etaveradi.
Bu usulning yaxshi tomoni oʻqituvchining koʻz oldida oʻquvchining ism-familiyasi emas, uning ishi koʻrinadi, bu esa tekshiruvning yana-da obyektiv boʻlishiga yordam beradi. Toʻgʻri hamma ham bu usulga rozi boʻlmasligi mumkin, ularga masalan, doʻkon javonlarida boʻlgani kabi, tekis taxlangan daftar toʻplamlarini koʻproq afzal koʻrishadi. Bunda esa, bir necha soniyani behuda yoʻqotib, har bir daftarni shitirlatib kerakli betni qidirishlariga toʻgʻri keladi.
Tekshirish jarayoni tugagach, oʻquvchilarning ochiq turgan daftarlaridagi baholarni oʻng qoʻl bilan jurnalga kiritasiz, qaramagan holda chap qoʻl bilan daftarlarni yopib, xuddi shunday taxlab chiqaverasiz.