ATOM YADROLARI IZOMERIYASI

ATOM YADROLARI IZOMERIYASI — baʼzi atom yadrolarining nisbatan uzoq yashash vaqtiga ega uygʻongan (metastabil) holatlarda boʻlish hodisasi. Bu hodisani 1921-y. da nemis olimi O. Gann va PaB4(uz) izotoplarida kuzatgan. Bu ikki izotop oʻzidan JS-zar-ra chiqarib, bir xil izotop U234ga aylangan, ammo ularning yarim r-yemirilish davri har xil boʻlib, UZ uchun 6,66 soat, UX2 uchun 1,175 min. Xuddi shunday hodisani 1935-y. B. V. Kurchatov, I. V. Kurchatov, L. V. Misovskiy va L. I. Rusinovlar Vg80 izotopida kuzatganlar. Atom yadrolari izomeriyasi quyidagicha tushuntiriladi: sunʼiy element atom yadrolarining asosiy va uygʻongan holatlarida hosil boʻladi. Koʻpchilik yadrolar juda qisqa vaqt (10~22 — 1O-1Os)da u-nurlanish yoki ichki konversiya natijasida uygʻongan holatdan asosiy holatga oʻtadi. Baʼzi yadrolar (izomer yadrolar)da maʼlum uygongan holat nisbatan uzoq vaqt (10~c dan bir necha oygacha) saqlanib qoladi. Bunday holatlar metastabil holatlar deb ataladi. Veyszekker gipotezasiga asosan metastabil holatlar oʻzining asosiy holatidan kichik energetik oraliq (DEharakat mikdrri momenti bilan farq qiladi. Uygʻongan holat oʻzining asosiy holatidan katta spini bilan farq qilsa, radiatsion oʻtish ehtimoli juda kichik boʻladi. Mac, Br80 uchun metastabil holat spini asosiy holat spinidan 3 ga farq qiladi.