ANATOMIYA

ANATOMIYA (yun. anatome — kesaman, yoraman) — ayrim aʼzolar, sistemalar va butun organizmning shakli va tuzilishini oʻrganadigan fan; morfologiyaning bir qismi (q. Hayvonlar morfologiyasi, Oʻsimliklar morfologiyasi). A. hayvonlar Anatomiyasi (zootomiya) va oʻsimliklar anatomiyasi (fitotomiya) ga boʻlinadi. Hayvonlar Anatomiya sidan odam A. si (antropotomiya) ajratiladi. Odam va hayvonlar organizmi evolyutsiyasining asosiy bosqichlarini oʻrganadigan qiyosiy (solishtirma) Anatomiya ham bor. «A» termini koʻproq odam Anatomiya sini ifodalash uchun ishlatiladi. Odam Anatomiya siga inson organizmi faoliyati haqidagi fan — fiziologiya bilan bir butun holda qaraladi. Anatomiya har bir aʼzoning kishi jinsi va yoshiga qarab oʻzgarish xususiyatlarini, atrof muhit hamda mehnat faoliyatining aʼzolar tuzilishi, vazifasiga taʼsirini ham oʻrganadi. Dastlab har bir aʼzo alohida-alo-hida oʻrganilgan boʻlsa, keyinchalik aʼzolarning oʻzaro munosabatlarini, ularning bir sistemaga birlashish qonuniyatlarini, organizm bir butun boʻlib, uni tashqi muhit b-n chambarchas bogʻliqligini, aʼzolarning shakli bilan funksiyasi oʻrtasidagi oʻzaro bogʻliqlikni hisobga olgan holda oʻrganila boshlandi.