Mukovistsidoz (Kistik fibroz) — bu kist fibrozining transmembran regulyatori uchun genning mutatsiyasiga olib keladigan genetik kasallik.
Bu nafas olish va oshqozon-ichak traktining shikastlanishi, og’ir yo’nalishi va yomon prognozi bilan hayotiy muhim organlarning chiqaruvchi bezlari sekretsiyasining buzilishi bilan tavsiflanadi.
Birinchi marta 1936-yilda Venalik (Avstriya poytaxti) pediatr Gvido Fankoni tomonidan izolyatsiya qilingan.
Kistik fibrozning umumiy belgilari:
— jismoniy rivojlanishda orqada qolish,
— takroriy surunkali respirator kasalliklar,
-burun poliplari,
— doimiy oqimli surunkali sinusit, surunkali bronxit, takroriy pankreatit, nafas yetishmovchiligi.
Kist fibrozining namoyon bo’lishi nafas olish yo’llari, oshqozon-ichak trakti, oshqozon osti bezi, jigar va reproduktiv tizim hujayralarining suv-elektrolitlar almashinuvida ishtirok etadigan xlorli kanal vazifasini bajaradigan oqsil sintezidagi nuqson bilan bog’liq. Natijada tashqi sekretsiya bezlarining ko’pchiligining sekretsiyasi qalinlashadi, uning ajralishi qiyinlashadi, organlarda o’zgarishlar yuz beradi, eng jiddiylari o’pka — bronx tizimida.
Kist fibrozini davolash kompleks yondashuvni talab qiladi. Yana bir bor ta’kidlash kerakki, uni ixtisoslashgan markazlarda va ularning nazorati ostida o’tkazish kerak. Shifokorga tashrif kamida 3 oyda bir marta bo’lishi kerak.
Shimoliy Amerika va Yevropada o’pka yoki yurak-o’pka ko’chiriladi va genetik konstruktsiyaga ega pnevmotrop viruslar yordamida mutant gen funktsiyasini tuzatish uchun genetik muhandislik yondashuvlari ishlab chiqilmoqda.
Kistik fibrozni ferment terapevtik dorilar bilan davolash:
Mukolitiklar:
O’t haydovchi dorilar:
Sog’lig’ingizga befarq bo’lmang…
2021.02.27