Yer yuzida qancha pul bor?
— To’g’ri raqamni aniqlash qiyin, lekin bu miqdor alohida nomga ega va to’rt toifaga bo’linadi, ya’ni M0, M1, M2 va M3.
M0: Bu pul taklifining eng kichik o’lchovi bo’lib, u umumiy evolyutsion tangalar va banknotalarni o’z ichiga oladi. Bu miqdor 5 trillion AQSh dollaridan sal ko’proq. Bu haqiqatan ham juda katta, lekin bu biz sarflaydigan umumiy pulning 10 foizidan ham kam.
M1: Bunga barcha jismoniy pullar, talab qilinadigan depozitlar, tekshirish hisobi va NOW (tortishish tartibi) hisobi kiradi. M1 25 trillion AQSh dollariga teng.
M2: Bu pul mablag’larining kengroq tasnifi bo’lib, unga M1 qo’shiladi va tezda naqd qilib bo’lmaydigan aktivlar, masalan, omonatlar, pul bozori investitsiya fondlari va boshqalar, M2 60 trillion AQSh dollariga teng.
M3: Bunga M2 va institutsional pul bozori mablag’lari, katta muddatli depozitlar, qisqa muddatli qayta sotib olish shartnomasi va boshqalar kiradi. M3 global pul massasi 75 trillion AQSh dollariga teng.