Xurshid Doʻstmuhammad (1951)

Xurshid Doʻstmuhammad 1951 yili Toshkentda tugʻildi. ToshDU (hozirgi Oʻzbekiston Milliy universiteti)ning jurnalistika fakultetida oʻqidi (1968–1973). Mehnat faoliyatini Oʻzbekiston “Fan” nashriyotida boshladi. “Fan va turmush” jurnalida, “Qishloq hayoti” gazetasida ishladi. 1986 yildan “Yosh kuch” jurnalida boʻlim mudiri, bosh muharrir oʻrinbosari, bosh muharrir, “Hurriyat” gazetasida bosh muharrir, “Oʻzbekiston matbuoti” jurnalida bosh muharrir, Oʻzbekiston ommaviy axborot vositalarini demokratlash va qoʻllab-quvvatlash ijtimoiy-siyosiy jamgʻarmasida hamrais sifatida faoliyat koʻrsatdi. Hozirda filologiya fanlari doktori Xurshid Doʻstmuhammad Oʻzbekiston Jahon tillari universitetida kafedra mudiri.

Adibning dastlabki hikoyasi 1981 yili “Guliston” jurnalida, “Nigoh” nomli birinchi qissasi esa 1987 yili “Yoshlik” jurnalida eʼlon qilindi. “Hovli etagidagi uy” nomli birinchi kitobi 1989 yili nashr etildi. Shundan soʻng uning “Panoh”, “Oromkursi”, “Soʻroq”, “Sof oʻzbekcha qotillik” qissalari, “Bozor” romani va oʻnlab hikoyalari chop etildi. Adibning “Jajman” kitobidan bir necha qissalari qatori “Mahzuna”, “Jajman”, “Ibn Mugʻanniy”, “Koʻz qorachigʻidagi uy” singari hikoyalar ham joy olgan. Adib “Bozor” romani, “Hijronim mingdir mening” va “Ozod iztirob quvonchlari” kitoblari uchun 2000 yilning “Eng yaxshi yozuvchisi” yoʻnalishi boʻyicha “Ofarin” mukofotiga sazovor boʻldi. “Chayongul” badiiy filmi (2000) tomoshabinlar tomonidan iliq kutib olindi. “Jimjitxonaga yoʻl”, “Nusxakashning merosxoʻri”, “Beozor qushning qargʻishi”, “Jim oʻtirgan odam” va “Qichqiriq” hikoyalari adibning keyinggi yillar ijodida yangi sahifa ochdi.

Adibning “Qazo boʻlgan namoz” (1996), “Ozod iztirob quvonchlari” (2000), “Bozor” (2000), “Hamid Aʼlamovning aytolmagan gaplari” (2002), “Beozor qushning qargʻishi” (2005), “Qissalar” (2011), kitoblariga uning qalamiga mansub turli janrdagi asarlar jamlangan. Tarjimon sifatida yapon adibi Akutagava Ryunoskening “Rasyomon darvozasi” hikoyasini, Temur Poʻlatovning “Yetti huzur-halovat va qirq qaygʻu-alam” romanini oʻzbekchaga oʻgirdi. Shuningdek, Ignasio Aldekoa, Ales Juk, Boris Sachenko, Andrius Riuk asarlarini tarjima qildi.

U adabiyotshunos sifatida ham koʻplab tahliliy maqolalar yaratdi.

Xurshid Doʻstmuhammad 1997 yilda “Shuhrat” medali, 1998 yilda “Oʻzbekiston faxri” koʻkrak nishoni, 2007 yilda “Doʻstlik” ordeni bilan mukofotlangan.

“Oʻzbek adiblari” (S. Mirvaliyev, R. Shokirova. Toshkent, Gʻafur Gʻulom nomidagi adabiyot va sanʼat nashriyoti, 2016) kitobidan.