“9-May Xotira va qadrlash”
Kuniga bag`ishlab o’tkazilgan “Xotira-muqaddas, Xotira-sharaf” nomli tadbir senariysi.
Tarbiyachi: Bizning tinch, baxtiyor yashashimiz uchun hamda yurtimiz mustaqilligi uchun kurashgan va bu yo’lda jonini fido qilgan insonlarni hurmat bilan tilga olamiz. Ularning xotirasini abadiylashtirish uchun butun respublikamizda, shu jumladan, poytaxtimiz Toshkentda ham bog` va xiyobonlar bunyod etildi.
Ana shunday ziyoratgohlardan biri Mustaqillik maydonida joylashgan. Maydon to’rida motamsaro ona haykali turibdi. Vatan himoyasi uchun farzandlarini jangga yo’llagan onalarimiz ramzi bo’lan bu haykal urushda qurbon bo’lgan minglab onalarni eslatadi.
1-bola: Poytaxtimizda ana shunday maydonlardan yana biri “Shahidlar xiyoboni” dir.
2-bola: Bu yerda yurtimizning ozodligi uchun kurashgan va bevaqt qatl etilgan Abdulla Qodiriy, Fitrat, Usmon Nosir, Cho’lpon kabi bobokalonlarimiz nomi bitilgan ramziy qabri bor. Bu joydan odamlar arimaydi.
3-bola:
Erksizlar qoldi ortda,
Dorilaman kunlar yurtda.
Mehr ko’zda, muhabbatda,
Porlar millat bayrogi.
4-bola:
O’zbekning o’z qushi xumolari bor,
Xumo qanotida duolari bor.
Muqaddas tuprogini ko’zga surtgay,
O’z yo’li, o’z so’zi-tugrolari bor.
( O’quvchilar ona yurt, vatan ramzlari haqida she’rlar aytadilar).
1-bola: Sen mening bobomsan-Xotira!
2-bola: Sen mening momomsan-Qadr!
3-bola: Bu qadim yo’llar… Xotira!
4-bola: Bu qadim yo’llar…Qadr!
5-bola: Xotira-ko’nglimning toglari.
6-bola: Qadr-ko’ngil suyangan daraxt.
Hamma: Men-da bir novdangman, Qadr.
Tarbiyachi:
Xotira –bu ko’hna kitobning,
To’zgib qolgan varagi.
Tiklay olsang yo’qolgan bobini,
Tiniqlashar fikring chirogi.
(“Motamsaro ona” sahna ko’rinishi)
“Motamsaro ona” qiyofasida bitta o’quvchi qotib o’tiradi.
Onaning atrofida 2 tamonida “faxriy qorovul” lar turadi. Gulchambarko’targan ikkala o’quvchi hazin musiqa asosida sekin yurib kelib, gulchambarni qo’yadilar va she’rlarini aytadilar. Yana hazin kuy ostida asta chiqib ketadilar.
1-bola: 1937-1939 yillar…
Qatag’onning qaro kunlari…
Tarbiyachi: O’zbekistonda o’sha yillari manbalarda qayt etishicha, 43 mingdan ziyod kishi qamoqqa olindi. Ularning 6ming 920 nafari otib tashlandi. 37 ming nafari esa qamoq va surgunga mahkum etildi.
(Qodiriy bobomiz haqida sahna ko’rinishi).
Boshlovchi: Mana Qodiriyni qilishar so’roq.
Tergovchi: (gazabga to’lib):-“O’tgan kunlar” degan sher senikimi?
Qodiriy: Ha. Ammo u she’r emas…
Tergovchi: Jim bo’ling, axir. She’rmi, yo boshqami, avtori siz-da!
Boshlovchi:
Tamom. Boshqa gapga qolmaydi hojat.
Tergovchi — paygambar, tergovchi –xudo.
Temir zotdan kelgan buyruq –ijobat,
O’zbek yana bitta o’glidan judo…
(Hazin musiqa yangraydi. Sahnaga o’quvchilar chiqishib bobolarimiz nomlariga atab she’rlar aytadilar).
Tarbiyachi:
Yotar alpqomatli bahodirlar qator,
Usmonlar, Qodiriylar, Shokirlar yotar,
Yotar Fayzullolar, yotar Ahmadlar,
Xudo rahmat qilgur, xudo rahmatlar.
( 1 daqiqa sukut saqlanadi).
Istiqlol va mustaqillik tufayli istiqlol fidoiylarining aziz va tabarruk nomlari yana qaytadan tiklanadi. Asosiysi, Yurtboshimizning 2001 yil 1-maydagi farmoniga ko’ra 31-avgust “Qatag’on qurbonlarini yod etish kuni” deb e’lon qilinishi ham ularga bo’lgan cheksiz hurmat na’munasidir.
(O’quvchilar tarbiyachining o’zi yozgan “Eslaymiz, yodlaymiz” nomli she’riga qo’shiqlar kuylashadi).
1. Vatanimiz qo’ynida, 2. Bizlar baxtli yoshlarmiz,
Shahidlarning qabri bor, Izlaridan boramiz.
Ruhlarin qilib biz yod, Vatan uchun o’qib biz,
Boshlarimiz egamiz. Ruxlarin shod etamiz.
Naqorat:
Eslaymiz, yodlaymiz,
Ularni unutmaymiz.
Tarbiyachi: “41 yil, iyun…”she’rini o’qib beradi.
(She’r o’qilganda o’quvchilar she’r mazmuniga mos harakat qilib ko’rsatib turadilar).
1-bola: Qariyib 4 yil davom etgan qonli urush, insoniyat boshiga juda ko’p kulfatlar soldi.Urish yillaribir yarim million yurtdoshlarimiz shiddatli janglarda ishtirok etdilar.
2-bola: 450 mingdan ziyod mard yigitlar tinchlik, osuda hayot uchun bo’lgan qonli janglarda halok bo’ldilar.
3-bola:Urishda yetim qolgan 200 mingdan ortiq bolalarni o’zbek xalqi o’z tarbiyasiga oldi.G’ofur.G’ulomning sheri: “Sen yetim emassan” o’qiladi.
4-bola:Toshkentlik Shoahmad Shomahmudov va Bahriniso opalar oilasi 14-nafar yetim bolani o’z qaramogiga olishib, bor mehrini insonlar xotirasiga azim shahrimizning “ Xalqlar do’stligi” maydonida yodgorliklar majmui ham o’rnatildiki, u bizlarni har doim tinchlikning qadriga yetishga, yurtimizga munosib farzand bo’lishiga undaydi.
(Bir o’quvchi chiqib birinchi o’zbek generali Sobir Rahimovning buyuk jasoratli va unvoni haqidaso’zlab T.Yo’ldoshning “General nomida” she’rini yoddan aytadi).
1.Vatan uchun olg’a!-deb Sobir 2. Olg’a bordi, g’alaba
Daxshatli jangga kirdi Bayrog’in hilpiratib,
Mardona yurishlarda Orden taqdi ko’kragin
Yov galasin xo’p qirdi. To’ldirib, dang taratib.
3. Lekin halok bo’ldi u…
Bevaqt… nomi o’lmadi,
O”tdi yillar, albatta,
Bundaylar kam bo’lmadi.
(Bolalar “Xotira” nomli qo’shiq kuylashadi).
1-bola: Kelajagi buyuk davlatning munosib farzandlari bo’laylik. Uning sarhadlarida hech qachon o’q ovozi eshitilmasin!
2-bola:
Yer yuzidagi amakijonlar
Shunday iltimos, bordir sizlarga:
“Chiqarmang qurol! Oqmasin qonlar!
Kitob o’yinchoq bering bizlarga”.
Tarbiyachi: Frontdan omon qaytgan, front orqasida o’z mehnatlari ilan g’alabaga hissa qo’shgan yurtdoshlarimiz, urish faxriylari bu kun e’zozda.Prizidentimiz tashabbuslari bilan Nuroniylar jamg’armasi tashkil qilindi va 2007- yilda ularga 50 ming so’m pul berildi. Mening otajonim (yani akam) ham urishda front ichkarisida qatnashganlar. Bir qancha medal va o’rden olganlar. Hozir u kishi oramizda yo’qlar. Yaqin yillarda omonatini topshirdilar.
Ko’kda quyosh charaqlaydi, Bo’zlar dilim,
Akajonim siz yo’qsiz. Yig’lar ko’zim.
Bog’da bulbul chaqchaqlaydi, Yurakkinam zor qaqshaydi ,
Otajonim siz yo’qsiz. Otajonim siz yo’qsiz.
9- may- Xotira va qadrlash kuni.
Poytaxtimiz markazidagi mustaqillik maydonida janglardan qaytmagan askar farzandlarini intizor kutayotgan onalar hurmatiga bunyod etilgan yodgorliklar bor. Undagi munis ona haykali goyo: “ Sen mening qalbimdasan, jigarim!” deyotgandek.
Haykal qarshisidagi yonib turgan mangu olov onaning umid chirogini yoritib turgandek. Bu holatlar ziyoratga kelganlarning qalbini larzaga soladi.
Ajdodlarni eslab ulardan ibrat olsak, o’zimizdan keyingi avlodlarga ibrat bo’la olamiz.