Subhi sodiq

Bu yangi tarixdir, bu yangi zamon,

Zulm saltanati endi sobiqdir.

 Shuʼlalar taraldi, yorishdi osmon,

Bu subhi sodiqdir, subhi sodiqdir.

* * *

Gʻuncha ochilishin zor kutib, sahar –

Bulbul koʻzlarini uyqu olarkan.

Oshiq yor vasliga intilib yillar,

Yetganda tili lol boʻlib qolarkan.

Dafʼatan chiqqanda tiyra goʻshadan,

Nurga ojiz ekan odamzod koʻzi.

Oʻsha bulbul – menman, oshiq – oʻshaman,

Men koʻzi qamashgan insonning oʻzi…

1991

ShUKURKIM, KELDI ISTIQLOL

Agarchi ismim Erkin.

Erki yoʻq, bandi kishan boʻldim,

Koʻzim bogʻliq, dilim dogʻliq,

Tilimyoʻq, besuxan boʻldim.

Koʻrib hayratga tushdi

Bu jahon holi parishonim,

Bamisli ankabut soʻrgan –

Chibin, pajmurda tan boʻldim.

Muazzam Sayhunu, Jayhun –

Labida tashna lab qoldim,

Kiyintirdim jahonni,

Jismi uryon, bekafan boʻldim.

Chekibdur Boburu Furqat

Vatan hajrida afgʻonlar,

Men ersam, vah, ne gʻurbatkim,

Vatanda bevatan boʻldim.

Olisda, oh, diyorim, deb

Sogʻingan, ey vatandoshim,

Dema sen oʻzni bebaxt,

Baxti yoʻq aslida man boʻldim.

Shukurkim, keldi istiqlol,

Umidimrost qil, Ollohim,

Ki, shoyad beqafas bulbul

Kabi sohib chaman boʻldim.

Ishonchim bor, Vatan, bir kun

Kelar chin nurli davroning,

Degayman shunda chin Erkin,

Chin inson qaytadan boʻldim.

1991

YANGI YIL MUNOJOTI

Vaqtning chopqirligiga hayratim tugamasdir,

Yilning oʻtishi goʻyo chaqnagan chaqmoq misol.

Yil nadir, umr oʻzi aslida bir nafasdir,

Eshikdan kirib shu on darchadan chikmoq misol.

Besh yuz yil yashar emish, togʻ ahli bir qabila,

Sabrni maslak bilib, qanoatni toat deb.

Uy tiklamas emishlar birgina sabab ila,

Shu ozgina umrga ranj chekmoq na hojat deb.

Bu-ku bir afsonadir, aslida ahli olam

Odamdek yashash istar shu besh kunlik dunyoda.

Jahondan umid uzmas umri oʻtib borsa ham,

Yoshi ulgʻaygan sari orzulari ziyoda.

Bolamdeb nihol ekar, nabiramdeb uy solar,

Mendan ham biror yodgor avlodimga qolsin, der.

Dil tubida umrbod yashar oydin xayollar,

Vatanim kamol topsin, millatim yuksalsin, der.

Insondek yashamoqning asli shudir maʼnosi,

Yurt sevgisi bizlarga yurakdagi qondandir,

Bu muqaddas tuygʻuda ajdodlarning nidosi,

Hadis soʻzi – Vatanga muhabbat imondandir.

Imonimni butun qil, yurtimni nurafshon qil,

Pok, halol yoʻllaringga bizni yoʻlla, ilohim.

Vatanim kemasini dolgʻalardin omon kil,

Bu poyonsiz ummonda oʻzing qoʻlla, ilohim.

Yuraklarga mehr sol, adovatdan qil yiroq,

Bukungi zahmatlarning oqibati qut boʻlsin.

Erkka tashna elimning baxti boʻlsin yarqiroq,

Osmoni yorugʻ boʻlsin, nasibasi but boʻlsin.

1992

NAVROʻZ NASHIDASI

Yurtim!

Ilhomimga sarchashma oʻzing,

Birdek aziz menga yozing ham kuzing.

Bukun bahoringga sheʼr aytmoqchiman,

Vatanim, muborak boʻlsin navroʻzing.

Yana olam boʻldi yashil, serfusun,

Yana qizgʻaldoqlar ochildi gulgun.

Bu yilgi koʻklaming oʻzgacha butun,

Vatanim, muborak boʻlsin navroʻzing.

Qattiq qishdan chiqding zax tortib, xorib,

Yerdan chiqqan kabi boychechak yorib.

Bagʻringdan muz ketdi xamalga borib,

Vatanim, muborak boʻlsin navroʻzing.

Qir yashil, bogʻ yashil, boʻstondir yashil,

Bahoriy libosda jahondir yashil,

Erk yashil, istiqlol, imondir yashil,

Vatanim, muborak boʻlsin navroʻzing.

Boshingda hurriyat quyoshing bordir,

Oʻz Tugʻro, Bayrogʻing, Yurtboshing bordir.

Maqsading. gʻayrating, bardoshing bordir,

Vatanim, muborak boʻlsin navroʻzing.

Yosh chinorsan, oʻzni tutib olarsan,

“Ilik uzildi”dan oʻtib olarsan.

Yuzlab bahorlarni kutib olarsan,

Vatanim, muborak boʻlsin navroʻzing.

Bugun dalalarga qadalgan urugʻ

Inshoolloh, rizqu barakot toʻlugʻ,

Ey, umid oʻlkasi, ertasi ulugʻ –

Vatanim, muborak boʻlsin navroʻzing.

1992

TURKISTON BIR, VATAN BIR

Qadim ona bu tuproq

Turkiston bir, vatan bir.

Bizga jondan azizroq

Turkiston bir, vatan bir.

Al-Beruniy yodi bor,

Yassaviy faryodi bor,

Qoshgʻariy ijodi bor,

Turkiston bir, vatan bir.

Tangritogʻ – shamoili,

Jayhun, Talas va Ili –

Bobolarim manzili –

Turkiston bir, vatan bir.

Farobiy cholgʻusida,

Navoiy orzusida,

Shoh Bobur qaygʻusida

Turkiston bir, vatan bir.

Temur bobomtugʻida,

Shermuhammad ruhida,

Istiqlol shukuhida

Turkiston bir, vatan bir.

Tojik – yuksak Pomirim,

Turkman – tutash tomirim,

Qirgʻiz, qozoq – bovurim –

Turkiston bir, vatan bir.

Mustafo Choʻqay joni,

Choʻlponning shahid qoni,

Qodiriyning armoni –

Turkiston bir, vatan bir.

Yovlar pora qilgan tan,

Xomtalash boʻlgan vatan.

Oh, boʻlurmi qaytadan

Turkiston bir, vatan bir.

Ona yerga quloq tut,

Nidolar boʻlmas unut.

Ruhlar aytar: ona yurt

Turkiston bir, vatan bir.

1992

OʻLKAMDA BAHOR

Dalalar uygʻondi, boychechak undi,

Zamindan qor ketdi, koʻngildan gʻubor.

Yarq etgan toleday quyosh koʻrindi,

Oʻlkamda bahordir, oʻlkamda bahor.

Qish uzoq choʻzildi, shukur, oʻtdi-ya,

Boqiydek tuyulgan muzlar ketdi-ya,

Ivishiq kunlarning kuni bitdi-ya,

Oʻlkamda bahordir, oʻlkamda bahor.

Bahorda yoshlikning totli boʻyi bor,

Bahor erk singari yorugʻ va zangor.

Yosh yurtim bahordek boʻlsin begʻubor,

Oʻlkamda bahordir, oʻlkamda bahor.

Bahorning bahordek feʼllari bordir,

Momoqaldirogʻi, sellari bordir.

Goh sarin, goh achchiq yellari bordir,

Chunki u bahordir, oʻlkamda bahor.

Mayli-da, xush keldi, but keldi koʻklam,

Toʻkinlik, baraka kut, keldi koʻklam,

Inshooloh, deylik – qut keldi koʻklam,

Oʻlkamda bahordir, oʻlkamda bahor.

1992

VATAN QADRI

Chashma qoshida tiniq suv

Qadrini bilmas kishi,

Sayr etib gulshanda gulni

Koʻziga ilmas kishi.

Vah, bu ne gʻaflatki inson –

Koʻksida tutmish vatan,

Kim vatan ichra vatanning

Shukrini qilmas kishi.

Yurt nedir, yurt dogʻi nedir,

Yurtdan ayrilgan bilar,

Anglaguvchi yurt firoqin

Yurtda topilmas kishi.

Ey, vatandoshim, eshit

Boburu Furqat nolasin,

Besabab anduh tigʻida

Bagʻrini tilmas kishi,

Bilma, farzandim, vatan hajrini,

Lek qadrini bil –

Kimvatan qadrini bilmas,

Angla, komilmas kishi.

1992

OʻZBEKISTON BOGʻLARIGA QAYTIB KELDI BULBULLAR

Bugun sahar bulbullarning chah-chahidan uygʻondim,

Shohimardon togʻlarida bir yayradim, quvondim.

Bir-biriga navbat bermay qoʻshiq aytdi bulbullar,

Shukr boʻlsin, bogʻlarimga yana qaytdi bulbullar.

Necha zamon noyob edi oʻlkamda bu tarona,

Necha zamon bulbullarni sogʻingandi Fargʻona.

Tomigacha paxta ekkan elda netar bulbullar,

Osmonidan zahar yoqqan yurtdan ketar bulbullar!

Chamanzorlar shudgor boʻlsa bulbul qandoq yayrasin,

Erk qushchasi erk yoʻq joyda qandoq qilib sayrasin?

Mana, bukun bogʻlarimga qaytib keldi bulbullar,

Hur Vatanga hur qoʻshiqlar aytib keldi bulbullar.

Men ham endi qalamimni sheʼrlar uchun charxlayin,

Bu sehrli taronani gʻazallarda sharhlayin.

Bugun sahar bulbullarning chah-chahidan uygʻondim,

Shohimardon togʻlarida bir yayradim, quvondim.

Chamanlarda shoʻx sayrasin, zavqqa toʻlsin bulbullar,

Qaytmas boʻlib vatanimga kelgan boʻlsin bulbullar.

1992

* * *

Vatan, to tanda jonim bor,

Seningdirman, seningdirman,

Tanim hok oʻlsa ham sen yor,

Seningdirman, seningdirman.

Jahon kengdir, falak kengdir,

Yurak kengdir, chu sen borsan,

Seningsiz ikki dunyo tor,

Seningdirman, seningdirman.

Menga begona ellarda nasib gar

Oʻlsa yuz rohat

Chekay bagʻringda ming ozor,

“Seningdirman, seningdirman.

Agar shodliklaring ozdir,

Meningdirsan, meningdirsan,

Magarkim gʻamlarim bisyor,

Seningdirman, seningdirman

Bugun bor, erta yoʻq jismim,

Valek ruhim uchun mangu

Sening manguliging darkor,

Seningdirman, seningdirman.

Sening ishqing bilan yondim,

Ketar jonimda bu otash,

Seningdirman, yana takror,

Seningdirman, seningdirman.

1992

* * *

Qadaming muborak boʻlsin, yangi yil,

Umrim daftarining sheroz yili boʻl.

Umid Manzilini bizga yaqin qil,

Yuksalish yoʻlining ogʻoz yili boʻl.

Bahor yomgʻir boʻlib barakangni soch,

Yozda oftob boʻlib tole yuzin och,

Kuzing toʻkin kelsin, baxting borivoj,

Ozod Vatanimga parvoz yili boʻl.

1993

KEL, EY BOBUR, VATANGA…

Kel, ey Bobur, vatanga,

Elda yoding, qadru shoning bor,

Tabarruk bul zaminingda

Hayoti jovidoning bor.

Sogʻinching, orzuying,

Koʻzyoshing, armonlaring bunda,

Jahonga sigʻmagan

Shoir xayoling, bir jahoning bor.

Bu yurtning lolazoriga

Sochilgandir yurak qoning,

Shafaqlarda falakni

Oʻrtagan oʻtli figʻoning bor.

Zamonekim, nizolardan

Toʻyib tarki vatan qilding,

Muroding endi hosildir,

Zamoni alʼamoning bor.

Eling, alhamdulillohkim,

Asoratdan xalos boʻlgan,

Goʻzal yurt Andijoning,

Anda ruhing, anda joning bor.

Kel, ey Bobur, gʻazal yoz,

Ot minib kez shoh Boburdek,

Necha Bobur kabi nasling

Bahodir, pahlavoning bor.

1993

HOJI OTA MARGʻILONIY SOʻZI

Yetmish yillik umrim oʻtdi xorijda

Yuzdan oshgan Hoji otang boʻlaman.

Oʻlolmadim Istanbulda, Porijda,

Ona yurtdan ayru qandoq oʻlaman?

Qandoq ketay vatanimni koʻrmay hur,

Ilhaqlikdan zoʻr dunyoda hech dard yoʻq.

Mana, yetdim murodimga, ming shukur,

Endi, bolam, oʻladigan nomard yoʻq.

1993

YOSH ShOIRGA

Tilay gʻayrat senga, yosh shoir ukam,

Fazlu hikmat senga, yosh shoir ukam.

Biz ham kuylab oʻtdik imkonlar qadar,

Endi navbat senga, yosh shoir ukam.

Mustaqil hur maʼvo seningdir, sening,

Ozod, emin sado seningdir, sening.

Biz shivirlab aytgan tuygʻuni endi

Kuylash oshkoro seningdir, sening.

Nafosat yurtiga posbon boʻl, oʻgʻlon,

Tili shamshir, koʻksi qalqon boʻl, oʻgʻlon.

Avvalo shoir boʻl, undan ham avval

Shu yurtga oʻgʻlon boʻl, oʻgʻlon boʻl, oʻgʻlon.

1993

IKKI JAHONNI SADQA QIL

Yaxshilik qilma birovga koʻz uchun,

Yaxshilik asli birovmas, oʻz uchun.

Rizqi roʻz berdim dema, odam axir

Kelmagay dunyoga rizqi roʻz uchun.

Ne olib ketgay bu olamdan kishi,

Bori savdo ikki gazlik boʻz uchun.

Gar jahonning shohidursan, zorsan,

Mehr atalgan malhamu dilsoʻz uchun.

Jon nadir, ikki jahonni sadqa qil

Doʻst senga aytgan bir ogʻiz soʻz uchun.

1994

TILSIM

Ayol xatosidan kulgan xatodir,

Tortishgan undan ham ulkan xatodir.

Ayol hech bir bahsda yengilmas tilsim,

Uni faqat sevib qilurlar taslim.

1994

MEHMON VA MEZBON

(Oʻzbekchilik lutflaridan)

– Meni mehmonga aytsangiz,

Turtmasangiz boray,

Yumshoq oʻrnimdan boʻyraga

Surmasangiz boray.

Qovogʻingiz osib, labni

Burmasangiz boray.

Tomogʻimga xanjar tirab

Turmasangiz boray.

Mening uchun temir qafas

Qurmasangiz boray.

Oʻlar holga yetgunimcha

Urmasangiz boray.

– Siz men uchun aziz mehmon,

Turtarkanman nega?

Qovogʻimni osib, labim

Burarkanman nega?

Yumshoq joydan qoq boʻyraga

Surarkanman nega?

Sizning uchun temir qafas

Qurarkanman nega?

Kim oʻz mehmonin uripti?

Urarkanman nega?

– Borsam, yuqori chiqing, deb,

Meni turtasiz-ku,

Xohlagan joyimni bermay

Toʻrga surasiz-ku.

Paqqos oshingiz yemasam

Labni burasiz-ku,

May ichmasam xanjar tirab

Zoʻrlab turasiz-ku,

Ketay desam qoʻymay temir

Qafas qurasiz-ku,

Nodonga hamsuhbat qilib

Meni urasiz-ku.

1994

“TARBIYa”

Jiyan togʻasiga “jinnisan” desa,

Ota tanbeh berdi oʻgʻliga sekin:

Togʻang katta odam, kattani esa

Sizlash kerak, oʻrlim, “jinnisiz”, degin.

1994

DOʻSTI NODONDAN KOʻRA

Boʻlmasa hushyor yoru

Oqilu sodiq joʻra,

Yaxshidir idrokli dushman

Doʻsti nodondan koʻra.

Doʻsti nodon doʻstligidan

Koʻp jafo chekding, koʻngil,

Yolborib doʻstingdan endi

Bitta dushmanlik soʻra.

Doʻst topishga xom etibdir

Bizni taqdiri azal,

Gʻoʻr boʻlib dunyoga keldik,

Goʻrga kirgaymiz gʻoʻra.

Asli oʻzdin oʻzga yoʻkdir,

Doʻsti nodon, oʻzga biz

Til bilan qoʻydik tuzogʻ,

Qazdik qalambirlan oʻra.

Gar meni doʻst anglasang,

Achchiq tilimdan ranjima,

Menga dushman oʻz tilim,

Lekin senga doʻstdir, joʻra.

Qil oʻzingga doʻstlik, Erkin,

Ruhingga ista najot,

Toza koʻngilni muhabbat

Shuʼlasi birlan oʻra.

1994

MASKANIM FARGʻONADIR

Bu vatanda bir makon bor, men uchun bir donadir.

Koʻhna Turkiston sadaf boʻlsa, u yer durdonadir.

Kim parixona deb aytar, kim uchun Parkonadir,

Sheʼriyat taʼrifida uyqudagi jononadir,

U mening uygʻoq diyorim oʻktamu mardonadir,

Maskanim Fargʻonadir, Fargʻonadir, Fargʻonadir.

Chin parilar maskani, Zuhroyu Tohirlar yeri,

Olimu shoir, hunarmand, fazli nodirlar yeri,

Koʻp ajib moʻjiza bunyodiga qodirlar yeri,

Kiftda toʻn, belda qiyiq, mardu bahodirlar yeri,

Maqtanib yurdim jahonda, menga bu yurt onadir,

Maskanim Fargʻonadir, Fargʻonadir, Fargʻonadir.

Kechmishing xobimga kirsa, seskanib uygʻonaman,

Sochi qirqilgan momom faryodidan toʻlgʻonaman,

Shoiring yozmish: “Shul aybim – mardumi Fargʻonaman”.

Shukrlarkim, bu alam anduhiga begonaman,

El aro fargʻonalikman, deb gʻururim qonadir,

Maskanim Fargʻonadir, Fargʻonadir, Fargʻonadir.

Maskanim Fargʻonayu koʻhna Samarqand ham manim,

Xorazm – faxrim, Namangan mehrimu jonim-tanim,

Yoshligim ardoqlagan Toshkent koʻnguldan sevganim,

Andijon, Surxon, Buxoro, oʻz choʻlim, oʻz gulshanim,

Lek, desam Fargʻona, dilda oʻzga otash yonadir,

Maskanim Fargʻonadir, Fargʻonadir, Fargʻonadir.

Mustaqil tinchu omon yurtim saodat oʻlkasi,

Kelmasin boshiga hech ranju balolar koʻlkasi,

Rizqi but boʻlsin uning, yer koʻrmasin hech yelkasi,

Yangrasin olamda men hurman degan ozod sasi,

Bu zamin obi-hayot birla toʻlugʻ paymonadir,

Maskanim Fargʻonadir, Fargʻonadir, Fargʻonadir.

1995

FARGʻONANING YOʻLLARIDA

Deydilarki, er kishining

Uyalgani – oʻlgani.

Fargʻonaning yoʻllarida

Quvib oʻtdik “Volga”ni.

Dovon oshib, shamol boʻlib

Uchar bizning “Jiguli”,

“Jiguli”mas, nakd “Boychibor”,

“Havopaymo” deguli.

“Jiguli”da biz – toʻrt ulfat,

Dunyo bilan ishi yoʻk.

Oʻzimizdan juda magʻrur,

Bizga yetar kishi yoʻq.

Kechqurungi bazmi jamshid –

Toʻyga shoshib boramiz.

Koʻringan har gʻildirakni

Quvib oshib boramiz.

Bir payt bizning jayron toyni

Bilolmadik ne sabab,

Pachoqqina “Zaporojets”

Quvib qoldi, voajab.

Oʻzmoq boʻlib yoʻlni goh soʻl,

Gohi oʻngga soladi.

Tumov boʻlgan xoʻroz kabi

Bibildogʻin chaladi.

Bizlar esa boʻsh kelmaymiz,

Mingga qoʻyib bosamiz.

Qiy-qiylashib, til koʻrsatib,

Masxaralab qochamiz.

“Zaporojets” nima boʻpti,

Quvib oʻtdiq “Volga”ni.

Bos, der Parpi, er kishining

Uyalgani – oʻlgani.

Rixsitillo qichqiradi:

“Togʻorangni nari ol”.

Egamberdi qahqah urar:

“Eski qumgʻon, yaxshi qol!”.

“Zaporojets” chidamadi,

Toʻrt ulfatni gangitib,

Shartta yoʻlni qirga soldi,

Hammayoqni changitib.

Tarilladi, varilladi,

Quvib oʻtdi, voh, qarang!

Quvib oʻtib mashinani

Yoʻlga qoʻydi koʻndalang.

Biz toʻxtadik. Yoʻl berkilgan.

Oʻtishga hech imkon yoʻq.

Toʻrtov hayron oʻltiribmiz,

Tizzalarda darmon yoʻq.

“Zaporoj”dan chiqib keldi

Fargʻonalik barzangi.

Barzangining har yelkasi

Naqd Chotqolning xarsangi.

Belbogʻiga osib olgan

Pichogʻi hambir quloch.

Qaltiraymiz, oldga yoʻl yoʻq,

Qaytishga ham yoʻq iloj.

Mashinani tashlab qochsak

Qayerga ham ketarmiz?!

Bitta-bitta ushlab olib

Chavaqlasa netarmiz?!

Ana, qaddin rostladi u,

Soʻng atrofga alanglab –

Bizga qarab asta yurdi

King-Kong misol lapanglab.

Shu payt iloj boʻlsa edi

Biz toʻrt akang qaragʻay,

Toshkentgacha qochar edik

Orqamizga qaramay.

Yaqin keldi, salomberdi,

Ertaklarda deydilar:

Devlar avval salomberib,

Keyin tutib yeydilar.

Derazadan qoʻlni tiqdi.

Ulkan, jundor, dahshat qoʻl.

“Soʻrashaylik” demaganda

Dodlar edik, engil hoʻl.

Guldiragan ovoz bilan

Gap boshladi: “Ming uzr.

Yoʻlingizni toʻsib sizni

Qilgan boʻlsam behuzur.

Mashinangiz gʻildiragi

Boʻshayotir, akalar.

Motordan ham moy ketganga

Oʻxshayotir, akalar.

Shuni aytish uchun quvib,

Yoʻlni toʻsdim, kechiring!

Endi oʻzim koʻrib beray,

Motor oʻtin oʻchiring”.

Shunday deya kirib ketdi

Mashinaning tagiga.

Soʻngra chiqib nasos urdi

Orqa gʻildiragiga.

Sehrlangan odamlardek

Turar edik biz hayron.

Qarashaylik desak qoʻymas:

“Fargʻonaga siz mehmon”.

Ish orasi latifalar

Aytib yana kuldirdi.

Xullas, shu kun dehqon yigit

Bizni tirik oʻldirdi.

Ishni sozlab, ariqchada

Yuvar ekan qoʻlini,

Soʻrab borar manzilimiz,

Aytdi yaqin yoʻlini.

Soʻng bor qarab mashinaga,

Yon koʻzguni tuzatdi.

“Oq yoʻl”, dedi, oʻzi ketmay

Avval bizni kuzatdi.

“Xayr, qamchi bosing, endi

Toychogʻingiz hech tolmas.

Bizning eski qumgʻon tugul

Samolyot ham yetolmas”.

Yoʻlga chiqsik izza boʻlib

Qip-qizarib, sharmanda.

Eng yomoni keyin boʻldi –

Toʻyxonaga borganda.

Ostonada oʻsha yigit

Bizni kutib turardi.

Qoʻlda qumgʻon, yelkasida

Sochiq tutib turardi.

Koʻzi kulib boqar edi,

Sir bermasdi u biroq.

Bundan koʻra bizni tutib

Ursa edi yaxshiroq.

Oʻzimizga ayon shu kun

Boʻlarimiz boʻlgani.

Deydilarki, er kishining

Uyalgani – oʻlgani.

1996

DEMANG, ShOIR TINIB KETDI

Demang, shoir tinib ketdi,

Siyosatga inib ketdi.

Va yo aytmangki, moʻrt toldek,

Shamollarda sinib ketdi.

Siz, ey lutf bahrida gʻavvos,

U sizni sogʻinib ketdi.

Demang, shoir jimib ketdi,

Gʻazal yozmay tinib ketdi.

Tinib ketsa, bilingizki,

Yogʻoch otga minib ketdi.

1996

MUBORAKBOD

Ikki yonbagʻirdan tushgan qoʻsh irmoq

Birikib soy boʻlib oqqani kabi,

Qamar koʻzgisiyu quyosh shuʼlasi

Uchrashib oy boʻlib boqqani kabi,

Qarchigʻay kiftida tutash qoʻshaloq

Qanotin falakda qoqqani kabi,

Zaminda uchrashib oftob bilan suv

Zamin koʻksiga gul taqqani kabi,

Gʻijjak torlarida uchrashgan simlar

Kuy boʻlib dillarga oqqani kabi

Sheʼr uzra tutashgan qalam va qogʻoz

Yuraklarga olov yoqqani kabi.

Bu kun ikki yurak – ikki kabutar

Bir sevgi navosin chalmoqda xassos.

Ikki chamanzorning ikki chechagi

Bir yangi gulshanga solmoqda asos.

Bu gulshan uyingiz muborak boʻlsin,

Muhabbat toʻyingiz muborak boʻlsin.

1996

KEKSALIK GASHTI

Qarilik gashtini maqtashdan koʻra,

Muxbir bolam, uni bizlardan soʻra.

Mana, biz bu gashtni surayotirmiz,

Ertalab inqillab turayotirmiz,

Ogʻrikdan qaqshagan belimiz silab,

Kavushimiz sudrab, chunon imillab,

Belimiz changallab yurayotirmiz,

Qarilik gashtini surayotirmiz.

Bilakdan kuch ketgan, koʻzdan esa nur,

Pashshamizni zoʻrgʻa qoʻrayotirmiz.

Bir maxal oq urib qilardik huzur,

Endi valokardin urayotirmiz.

Kelar ichimizdan xoʻrsiniq chuqur.

Asqar togʻ edik-ku, nurayotirmiz.

Koʻnamiz, ne iloj, shunga ham shukur,

Harqalay koʻz tirik, koʻrayotirmiz,

Qarilik gashtini surayotirmiz.

Qarilikni havas qilmagin, bolam,

Yomon koʻrinadi koʻzingga olam.

Qariganda achib qolarkan odam,

Baʼzan bobov boʻlib hurayotirmiz,

Qarilik gashtini surayotirmiz.

Qarilik gasht emas, yulgʻunli dasht ul,

Qarilik tikandir, yoshlik esa gul,

Yoshlikka ne yetsin, u oʻzi maʼqul,

Yoshlik xazinadir, qarilik – bir pul.

Yigitlarga aytar nasihatim shul:

Yosh yoshlikda yoshlik gashtini sursin,

Keksalik ham kelar, uni ham koʻrsin,

Hozircha qarishga shoshmasdan tursin –

Belangisi qursin, yoʻtali qursin.

Agar maʼqul boʻlsa faxriy degan nom

Barcha nishonimiz olib, bir oqshom

Yoshligini bizga qarz berib tursin.

Qarilik gashtini maqtashdan koʻra,

Muxbir bolam, uni bizlardan soʻra.

1996

ShAXMAT USTIDA AYTILGAN SHEʼR

Men erkak oʻrnida turishim kerak,

Yo xotin izmiga yurishim kerak.

Xotinning, toʻy, lozimomadasi koʻp,

Ha, desa labbay, deb turishim kerak.

Ha, desa labbay, deb turishim uchun,

Uyimda pul zavod kurishim kerak.

Uyimda pul zavod quraolmasam,

Eng katta bankani urishim kerak.

Eng katta banka ham qoʻldan kelmasa,

Ha, desa shalvirab turishim kerak.

Shalvirab turuvchi erkak boʻlgandan

Yoʻq boʻlib dunyodan, qurishim kerak.

Dunyodan yoʻq boʻlib ketmaslik uchun

Men erkak oʻrnida turishim kerak.

Yaʼni erkaklarning ishini qilib,

Mazza qilib shaxmat surishim kerak.

1996

KUZATISH

Maʼsum koʻzlaringda sevinch bir olam,

Murgʻak koʻngling ichra dunyo hayajon.

Bugun qoʻymoqdasan maktabga qadam,

Mustaqil yurtimga tengdosh bolajon.

Otang gʻururlanar, onang bilmas tin,

Buving boʻylaringdan yuz bor aylandi.

Yangi hayot senga muborak boʻlsin,

Ozod vatanimning ozod farzandi.

Birinchi sentyabr, birinchi nahor,

Birinchi qoʻngʻiroq, birinchi taʼlim.

Osmoning begʻubor, diling begʻubor,

Baxtli kun dunyoga kelgan asalim.

Seni kuzatarkan, oyijon emas,

Farishtalar soching tarab turibdi.

Xayolimda shu bir xonadon emas,

Olam yoʻllaringga qarab turibdi.

Oydin istiqboling, iqboling bilan

Koʻnglimning eng shirin xayolidirsan.

Niholsan, ertangi kamoling bilan

Umidlar yurtining timsolidirsan.

Koʻnglimtoʻla senga havas va ziyo,

Oʻzing oʻz, soʻzing soʻz, mutelik abas.

Oʻzga til, begona maslagu maʼvo

Endi senga aziz, mukarram emas.

Hur mamlakat sening, hur yurak sening,

Buyuk tarix sening, sening zamonang.

Inqilob zuryodi emas vataning,

Qulluqdan boshlanmas milliy taronang.

Shukur, shundoq kunga yetkazdi taqdir,

Yorugʻ peshonangdan, kel, bitta oʻpay.

Yuksaklarni koʻzla, qarchigʻay axir

Polopon boʻlsa ham zoti qarchigʻay.

1998

TOSHKENT DARBOZASI

Mening yurtim bugun endi

Jahon birlan tutashgandir,

Tutash taqdir, tutash ruhdir,

Tutash jondir, tutash qondir.

Nedir xat porlaguvchi

Poyitaxt darbozasi uzra,

Bu yurtga xush kelibsiz,

Marhabo, “Welcome to Toshkan”dir.

1997

BOQIY XOTIRA

Oʻylayman, ochilsa har yil navbahor

Moviy kengliklarda alvon lolalar,

Bular lola emas, yot ellarda zor

Lolaga aylangan askar bolalar.

Oʻylayman, oftob uygʻonib sahar,

Kunchiqar ufqiga tikkanda yalov,

Bu gulgun shafaqmas, osmonga qadar

Bevalar ohidan tutashgan olov.

Oʻylayman, har kech shams yetsa zavolga,

Borliqning tugamas motami rostdir.

Tun emas, onalar egnida qolgan

To mahshar yechilmas qora libosdir.

Yur, bolam, Maydonga boraylik bugun,

Qoʻlingda dona gul yanogʻingdek ol.

Bu gul sening baxting, shod kulging uchun

Fido boʻlgan bobong qalbiga timsol.

Yoʻq, sen oʻzing gulsan, vataning – chaman,

Ulgʻay, asl zoting unutma sira.

Bilki, qadr bilmak aslida – vatan,

Vatanning maʼnosi boqiy xotira.

1998

* * *

Siz mening osmonim, mohitobimsiz,

Mohitobim emas, oftobimsiz,

Ishonchim, quvonchim, yupanchim, yana

Sogʻinchim, oʻkinchim, iztirobimsiz.

Siz mening qalbimsiz, qalbimdagi sheʼr,

Bitmoq orzu qilgan bosh kitobimsiz.

Sevgim, umrim, yana umrimdavomi,

Baxtim, rohatimsiz va azobimsiz.

Sizdan shodlik koʻrib koʻzlarimda nur,

Alam cheksam mayli, shunga ham shukur,

Bu dardli dunyoda yaxshiki borsiz,

Borligingiz uchun sizga tashakkur.

1998

MENING YORIM

(Aytishuv)

Mening yorim kichgina, yoʻkdekkina,

Toʻpponchadan otilgan oʻqdekkina.

Totli soʻzin eshitib ertalabdan

Kechga qadar yuramiz toʻkdekkina.

Mening yorimqoracha, xoldekkina,

Arining dumidagi boldekkina.

Bizning ahvol – quymichga ari bosib

Belangi davolagan choldekkina.

Mening yorim ingichka, moʻrdakkina,

Moʻrdakkina boʻlsa ham zoʻrdakkina.

Tunov kun bir koʻtarib yerga urdi,

Gʻozgina edim, boʻldim oʻrdakkina.

Mening yorim sayroqi qushdekkina,

Sayrogʻi qulorimga xushdekkina.

Gaplarini tinglayman sakrab, sakrab,

Hammomdan keyin sovuq dushdekkina.

Mening yorim kampiru – qizdekkina,

Sizdek edik, siz boʻling bizdekkina.

Muzxonada har narsa uzoq turar,

Uzoq yashab yuribmiz muzdekkina.

1998

TAYYORADA

Parvoz chogʻt tayyoraning dilbar kelini

Koʻk toqini bizga taxti Sulaymon qildi.

Lekin eʼlon oʻqiganda oʻzbek tilini

Davlat tili boʻlganiga pushaymon qildi.

1998

16 FEVRAL 1999 YIL

Bu dunyoda yaxshi, yomon kunlar koʻrdim,

Oʻkinchim yoʻq, mayli, yillar qaddim egsin.

Men hamon bir askaringman, ona yurtim,

Sen tomonga otilgan oʻq menga tegsin.

Hali komil atolmasman makonimni,

Bekamodil sanolmasman zamonimni.

Lek kiprikda saqlayman bu davronimni,

Bu davronga otilgan oʻq menga tegsin.

Yurtim, olis yoʻlga chiqqan karvoning bor,

Karvoningga posbon uygʻoq sarboning bor,

El dardida xalovatsiz oʻgʻloning bor,

Shu insonga otilgan oʻq menga tegsin.

Tong nurisan, vatan, qalbim osmonida,

Erking azal ajdodlarning armonida,

Mehring abad avlodlarning imonida,

Shu imonga otilgan oʻq menga tegsin.

1999

OʻZBEK NAVOIYNI OʻQIMAY QOʻYSA…

Oʻzbek Navoiyni oʻqimay qoʻysa,

Oltin boshning kalla boʻlgani shudir.

Bedil qolib Demyan Bedniyni suysa,

Qora sochning malla boʻlgani shudir.

Oʻzbek Navoiyni oʻqimay qoʻysa,

Dod demoqqa palla boʻlgani shudir.

Maʼrifatdan ayru oʻynasa, kulsa,

Aza chogʻi yalla boʻlgani shudir.

Oʻzbek Navoiyni oʻqimay qoʻysa,

Aldangani, alla boʻlgani shudir.

Yulgʻich aziz boʻlib, bilgich xor boʻlsa,

Paytavaning salla boʻlgani shudir.

El komil boʻlmasa yurt emas ulugʻ,

Beqadr mahalla boʻlgani shudir.

Qalb toʻla nur xalqning rizqi ham toʻlugʻ,

Ombor toʻla gʻalla boʻlgani shudir.

Oʻzbek oʻzligini anglasa bekam,

Uning “Barakalla” boʻlgani shudir.

Olamga Navoiy nasliman degan

Ovozi baralla boʻlgani shudir.

1971-2000

UCHRASHUV

Olmon vatanimni zabt etolmagan,

Ajib ishlar qilar bul charxi gardun.

Miltiq emas, qalam tutgan Yogann

Mening kulbamaro mehmondir bugun.

Qoʻlida Saʼdiyning “Gulistoni” bor,

“Sharq-gʻarb devoni”din oʻqir menga sheʼr.

Bunda nogoh ikki sohibi ashʼor

Dardlashib qoldilar – Gyote, Alisher.

Daholarga yoʻkdir zamon va makon,

Ular malak yangligʻ olam bolasi.

Oshiq yuraklarni titratar hamon

Majnun faryodi-yu, Verter nolasi.

Garchi oʻtib ketmish asrlar qator,

Garchi bukun oʻzga kurrai olam.

Ammo hanuz yerda yosumanlar bor,

Hanuz oʻlgani yoʻq Mefistofel ham.

Laylo, Margarita sof dil toʻlqini

Gohi xarsanglarda boʻladi chil-chil.

Ikki olamaro inson ruhini

Hanuz talashadi Haq va Azozil.

Lekin Farhodgayu, Faustga armon

Mehnat, ijod yurti bu mening oʻlkam.

Ustozlarim uni koʻrsin deb bir on

Toʻxta, ey soniya, deyurman bu dam.

1999

KAʼBATULLOH

Imonu namozu roʻzayu zakot –

Farzin ado etmay, el koʻzi uchun –

Xoji degan nomni olmoq boʻlgan zot –

Qulogʻiga gapim, bir oʻzi uchun:

Nafi yoʻq zar sochib gunoh yuvishning,

Rahmon ham jabbor ham yolgʻiz Olloxdir.

Bir dardmand qarindosh, bir muhtoj qoʻshning

Ozurda yuragi Kaʼbatulloxdir.

1999

GRIPP BOʻLGAN OSHNAMGA

Sogʻlom boʻlsang ishlab horma, ogʻayni,

Gripp boʻlsang ishga borma, ogʻayni.

Fidoyiman deb hammaga uqtirma,

Bu ham bir dard, uni elga yuqtirma.

1999

SHEʼR YOZGANDA

Ozod Sharafiddinovga

Sheʼr yozganda yurak soʻzidan

Boshqa soʻzni uqqan emasman.

Nozirlarning qattol koʻzidan,

Gʻazabidan qoʻrqqan emasman.

Faqat sheʼrim rostmona tinib

Yetilmasa, xom chiqsa bexos,

Ustoz Ozod Sharafiddinov

Qovogʻidan qoʻrqqanman, xolos.

2000

YOLGʻON XDQIDA

Gar hakim oʻsalga tasallo bergay,

Soʻzi yolgʻon boʻlsa, Olloh kechirgay.

Ayrilgan doʻstlarni qovushtirgan zot

Aldasa, tadbiri gunoxdan ozod.

Xunuk xotiningga ayt, yuzing – oftob,

Bu asli yolgʻonmas, gunohmas, savob.

Rostu yolgʻonlarning hisobi bordir,

U dunyo, bu dunyo javobi bordir.

Yolgʻonchi olamda gunohimiz koʻp,

Kechiruvchi tanho parvardigordir.

Jahonda yolgʻon bor lbkin eng yomon –

Elni jaholatga boshlagan yolgʻon.

U xalq yuragiga otilgan oʻqdir,

Unga ikki olammagʻfirat yoʻkdir.

2000

KICHKINA KATTALAR

Martaba berganda feʼl ham bersa keng,

Adlu muruvvatdan qilmasa judo.

Dargohi kattalar bor boʻlsin, lekin

Kichik kattalardan asrasin xudo.

Sen biror eshikka bosh urib borsang,

Yuz bor haq boʻlsang-da bitmasa ishing,

Bilki, koʻksi ichra qalb emas, xarsang,

Kichkina kattadir uchragan kishing.

Sen olim boʻlsangu ixtiro bilan

Lol qilgudek boʻlsang agar dunyoni,

Senga yoʻl ochguncha bir imzo bilan

Kichkina kattaning uzilar joni.

Tadbirkor boʻlsangu el nafi uchun

Bir tadbir oʻylasang, izlasang chora,

Ular topar albat yechilmas tugun,

Suyaging qolguncha qilar ovora.

Askar qasam ichar boʻlmoqqa fido,

Tabib qasam ichar baxsh etmoqqa jon.

Kichkina kattalar ont ichar ammo

“Falon boʻlay, seni qilmasam sarson”.

Chinor boʻlsang, ular kemirguvchi qurt,

Poʻlat boʻlsang ular yemirguvchi zang.

Ey tangrim, el unmas, qad koʻtarmas yurt

Kichik kattalarga insof bermasang.

Hech kimsa boʻlmagan dunyoga ustun,

Uqboga zar olib ketmagan odam.

Kattayu kichikning boshida bor kun

Kelar, axir kichik kattalarga ham.

Men sheʼr aytdim, xolos, ne ham qilay man,

Ne iloj, iztirob jonga oʻt qalar.

Faqat koʻnglingizga imon tilayman,

Diyonat tilayman, kichik kattalar.

2000

BIR NIHOL

Yurtdoshim, bogʻingga bir nihol qada,

Bu nihol nomini Yaxshilik ata.

Niholing yoniga bir gul ekib qoʻy,

U gulning ismini Goʻzallik deb qoʻy.

Gulu niholingga baxsh etib hayot,

Suv ber va bu suvga Mehr deb qoʻy ot.

Sendan farzandingga bogʻ qolsin, ey doʻst,

Bogʻing Vatan degan nom olsin, ey doʻst.

2000

TABRIK

(«Xalq soʻzi» gazetasiga)

Darbozam chertuvchi erta tong bilan,

Elni uygʻotuvchi har subh bong bilan,

Roʻznomam, oʻn yoshing muborak boʻlsin,

Yangi asr, yangi shuur, ong bilan.

Yodimda toʻqson bir, tugʻilgan yiling,

Istiqlol deb dastlab chiqqandi tiling.

Mustaqil mamlakat tengdoshi boʻlib

Vatan xizmatiga bogʻlandi beling.

Mudom ozod elning ozod soʻzi boʻl,

Keng olamga sergak boqqan koʻzi boʻl.

Xaqiqat yoʻlini yoritgan charogʻ,

Adl karvoniga qutb yulduzi boʻl.

Bu yon Amerika, bu yon Chinmochin,

Oʻzbek olam uzra yozdi qulochin.

Quloch yozgan elning sadosi boʻlib

Yuksal, temir qanot, ey murgʻak lochin!

2001

Erkin VOHIDOV

“Umrim daryosi” (“Sharq” nashriyoti, 2001) kitobidan