Tarjimai hol
Lutfixonim Sarimsoqova O‘zbek teatr san’atining yorqin yulduzlaridan biri, Muqimiy nomidagi musiqali drama teatri aktrisasi.
1896 yilda Farg‘ona viloyati Rishton tumanidagi Rishton qishlog‘ida tug‘ilgan.
Mehnat faoliyatini 1925 yil boshlagan, Qo‘qonning mahorat sahnasida ishtirok eta boshlagan. Andijon va Farg‘ona teatrlarida ishlagan.
1934-1939 yillar — aktrissa O‘zbek musiqali teatr truppasida.
1941-1973 yillar — Muqimiy nomidagi O‘zbek musiqali teatr aktrisasi (Toshkent).
1931 yildan kinoda suratga tusha boshlagan (“Amirlikning qulashi”, 1955, “O‘g‘lonlar olg‘a yurishadi”, 1959, “Sen yetim emassan”, 1962 va boshqalar).
Lutfi Sarimsoqovaning ijodi xalq hayoti bilan bog‘liq. U ko‘plab o‘zbek ayollarining timsollarini gavdalantirib, farzandining baxti uchun kurashuvchi chuqur ona timsollarini yaratgan, masalan, teatrda: “Ikki komunist” — Kumush xola, “Gulsara” — Oysara, “Nurxon” — Kimyo, kinoda: “Qasam” — Azimning onasi, “Asal” — Asalning onasi, “Sardor chaqirig‘i” — Rustamning onasi, “Qutlug‘ qon” — Yo‘lchining onasi, “Mahallada duv-duv gap” — Mehrixon, “Uchrashuvlar va vidolashuvlar” — Hafizning onasi, eng katta shuhratni “Sen yetim emassan” filmidagi Fotima opa roli olib kelgan. Shuningdek, o‘tkir fe’l-atvorli rollarni ham maromiga yetkazib o‘ynagan.
Eng yaxshi rollari orasida, shuningdek, Shirin, Yosuman (Xurshidning “Farhod va Shirin”), Maysara (Hamzaning “Maysaraning ishlari”).
Lutfi Sarimsoqova 1991 yil 14 yanvar kuni Toshkentda vafot etgan.
Mukofot va sovrinlari
• O‘zbek SSR xalq artisti (1937)
• SSSR xalq artisti (1967)
• Lenin ordeni
• Qizil Mehnat Nishoni ordeni
• Oktabr inqilobi ordeni
• “Buyuk xizmatlari uchun” ordeni (O‘zbekiston) (2001 — o‘limidan so‘ng)
• Medallar
• O‘zbek SSR Oliy Kengash rayosatining faxriy yorliqlari.
Ijodi
Teatrdagi rollari
• 1928 — “Ikki komunist” K. Yashen — Kumush xola
• 1933 — “layli va Majnun” Xurshid, musiqa T. Sodiqov — Layli
• 1935 — “Gulsara” K. Yashen va M. Muhamedovlar, musiqa T. Jalilov — Oysara
• 1937 — “Farhod va Shirin” Xurshid, musiqa V.A. Uspenskiy — Shirin, jodugar Yosuman
•1938 — “Arshin mal alan” U. Gadjibekova — Zebo, Jahon-xola, Gulchehra
• 1940 — “Maysaraning ishlari” Hamza — Maysara
• 1942, 1952 — “Nurxon” K. Yashen — Kimyo
• 1953 — “Muqimiy” S. Abdulla — Risolat
• “Ravshan va Zulhumor” K. Yashen — qariya ona
• “Malikai Turandot” K. Gotsts — Adelma
• “Ikki janoning quli” K. Goldon — Smeraldina
• “Xudjum” V. Yan — Tursun
• “Xalima” G. Zafar — ona
• “Paranji sirlari” Hamza — Mastura
• “Qurbon Umarov” S. Abdulla — Xalcha
• “Oftobxon” K. Yashen — Xayri xolya
• “Farg‘ona tong otguncha” M. Ismanli — Xadicha xola
• “Oltin ko‘l” — Jamol opa
Filmografiya
• 1931 — Ozod (tugallanmagan) — Ozod, yigiruvchi
• 1937 — Qasam — Azimning onasi
• 1940 — Asal — Asalning onasi, bog‘bonning xotini
• 1941 — Sardor chaqirig‘i — Rustamning onasi
• 1941 — Biz g‘alaba qozonamiz (qisqametrajli) — Zumrud
• 1943 — Nasriddin Buxoroda — saroy xizmatchisi
• 1943 — Vatan hadyasi — ona
• 1954 — Opa-singil Rahmanovlar — Sharofat bibi
• 1954 — Yangi uy — Xolniso
• 1955 — Maydon ortida uchrashamiz — Mafratxon
• 1955 — Amirlikning qulashi — qari dehqon ayol
• 1956 — Qutlug‘ qon — Yo‘lchining onasi
• 1958 — Maftuningman — lavha
• 1958 — Orol baliqlari — kolxoz raisining xotini
• 1958 — O‘g‘lonlar olg‘a yurishadi — telba
• 1959 — Ikkinchi chechak — Qumri xola
• 1960 — Mahallada duv-duv gap — Mehrixon
• 1962 — Sen yetim emassan — Fotima opa
• 1964 — Osiyo ostidagi to‘fon — Jamolning onasi
• 1964 — Hayrli kun
• 1964 — Tushda kechgan umrlar — qariya
• 1965 — Zehn — lavha
• 1966 — Oppoq turnalar — Mehriniso
• 1968 — Vatan o‘g‘lonlari — muzeyga tashrif buyuruvchi
• 1969 — Uning ismi — Bahor — sovchi
• 1969 — O‘tgan kunlar — lavha
• 1971 — Sevgi dramasi — Umarning onasi
• 1973 — Uchrashuvlar va vidolashuvlar — Hafizning onasi
• 1976 — Umidimiz qushlari — Amirning buvisi
• 1990 — Tangalik bolalar — lavha
Xotira
• 1976 yil aktrisaning hayoti va ijodiga bag‘ishlangan “Lutfixon aya” nomli hujjatli film suratga oligan.
• Madaniyat saroyi hamda Rishtondagi 52-sonli o‘rta maktabga Lutfixonim Sarimsoqova nomi berilgan.