HOFIZI ABRU

HOFIZI ABRU, Shahobuddin Abdulloh ibn Lutfilloh ibn Abdurrashid al-Havofiy (1361/62, Hirot – 1430, Zan-jon) — tarixchi va geograf. Amir temur va Shohrux saroylarida tarixnavis boʻlgan. Tarixiy va tarixiy-geografik asarlar («Zayli Zafarnomai Shomiy», «Zayli Jomiʼ ut-tavorix», «Tarixi Hofizi Abru», «Majmua attavorixi sultoniya», «Zubdat ut-tavorixi Boy-sunquriy») muallifi. «Zayli Zafar-nomai Shomiy» asari Nizomiddin Shomiynnnt «Zafarnoma»siga ilova boʻlib, asardagi tarixiy voqealar bayonini 1405-y. gacha davom ettirgan. «Zayli Jomiʼ ut-tavorix» Rashiduddin Fazlul-lodning «Jomiʼ ut-tavorix» asarining davomi boʻlib, unda Eronning 1304 — 70 y. lardagi tarixi aks ettirilgan(1417). «Tarixi Hofizi Abru» nomi bilan mashhur tarixiy-geografik asarida dunyoning doira shaklidagi xaritasi va b. xaritalar berilgan. Bu xaritaning muhim tomonlaridan biri — gradus toʻri chizilganidir, uni geograflar Hofizi Abruning shoh asari deb hisoblaydilar. Bu asarda yer yuzidagi suvlar, togʻ-toshlar, mamlakatlar va ulardagi shahar-qishloqlar, shuningdek, Fors, Kermon, Xurosonning batafsil geo-grafiyasi va tarixi, Movarounnahr geof. si bayon etilgan. Xususan, Samarqand, Buxoro, Kesh, Naxshab, Termiz kabi shaharlar hamda Jayxun, Say-xun, Murgʻob va b. daryolar, mamlakatlar, viloyatlarning kenglik va uzunliklari koʻrsatib oʻtilgan va masofalar hamda maydonlarni izohlovchi (farsang, oylik yoʻl, kunlik yoʻl) anchagina satrlar bor. 1423—27 y. larda yozilgan «Majmua»(«Toʻplam») asari Shohrux saltanati tarixini 1417-yilgi voqealar bilan tugatadi. Uning 4-jildi «Zubdat ut-tavorixi Boysun-quriy»da tarixiy voqealar 1417-y. ga qadar yetkazilgan. Hofizi Abruning asarlarida ijtimoiy-iqtisodiy maʼlumotlar, bizgacha yetib kelmagan asarlardan parchalar va muallifning oʻz davriga oid xabarlari keng oʻrin olgan. Hofizi Abru asarlarining qoʻlyozmalari Sankt-Peterburg, Oksford va Toshkentda saqlanadi.

Ad.: Bartold V. V., Sochineniya, t.8, M., 1973; Hasanov H., Sayyoholimlar, T.,1981.

0 0 голоса
Рейтинг статьи
Подписаться
Уведомить о
guest

0 комментариев
Старые
Новые Популярные
Межтекстовые Отзывы
Посмотреть все комментарии
0
Оставьте комментарий! Напишите, что думаете по поводу статьи.x