Gripp (Grippus Influenza)
Bu gripp virusining turli serotiplari keltirib chiqaradigan, asosan traxeyaning epiteliya hujayralariga ta’sir qiladigan o’tkir yuqumli kasallik. U umumiy yuqumli intoksikatsiya, traxeit va ba’zi hollarda gemorragik namoyon bo’lishning aniq sindromi bilan tavsiflanadi, bu kursning epidemik xususiyatini olishga intiladi.
Grippning namoyon bo’lishining birinchi ta’rifi 1403 — yilda fransuz Etyen Paskye (Etienne Pasquier) tomonidan qilingan. A tipidagi virus 1933 — yilda olimlar Smit va Landov tomonidan kashf etilgan.
Mavsumiy gripp viruslarining to’rt turi mavjud: A, B, C va D. Mavsumiy epidemiyalar A va B gripp viruslari tomonidan kelib chiqadi.
Har yili kamida 900 million kishi gripp bilan kasallanadi, shundan 3-5 million holat og’ir shaklga aylanadi. Bir yilda 650 minggacha odam grippdan vafot etadi. Gripp butun dunyoda vaqti-vaqti bilan ro’y beradi, har qanday yoshdagi odam uni yuqtirib olishi mumkin.
Inkubatsion muddati 12 dan 48 soatgacha (kamdan kam uch kungacha) davom etadi.
Globallashuv va dunyo aholisining muttasil o’sib borishi tufayli odamlar uzoq masofalarga sayohat qilib, yaqinroq yashashni boshladilar. Boshqacha qilib aytganda, bir qit’ada yoki hatto bir mamlakatda tarqalgan A va B gripp viruslarining shtammlari bir necha kun ichida butun dunyoga tarqalishi mumkin. Bunday sharoitda yangi pandemiya paydo bo’lishi ehtimoli allaqachon vaziyat emas, balki vaqt masalasidir.
Grippni davolashni o’z vaqtida boshlamaslik jiddiy asoratlarning rivojlanishiga olib kelishi mumkin, masalan:
-o’pka yallig`lanishi;
-bronxit;
-bronxiolit;
-eshitish qobiliyatini yo’qotish;
-burun shilliq qavatining atrofiyasi;
-Reye sindromi;
-meningit;
-ensefalit.
Grippni davolash uchun -immunodulatorlar:
virusga qarshi preparatlar:
-ergoferon.
antipiretik (isitma tushiruvchi) dorilar:
-teraflyu;
-koldreks;
-taylol fen xot;
yo’talga qarshi va balg’am ko’chiruvchi dorilar:
-gerbion;
Sog’lig’ingizga befarq bo’lmang…
2021.02.03