CHOPQUN

CHOPQUN, chopgʻun — oʻrta asrlarda aksariyat harbiy harakatlar chogʻida qoʻshinning oziq-ovqati, yemxashagi va b. ehtiyojlarini qondirish, shuningdek, qamalda qolgan shahar, qishloq, qalʼa, qoʻrgʻon va hisor mudofaachilari tinkasini quritish maqsadida tevarakatrofdagi joylarga qilingan talonchilik amaliyoti. Chopqunda bir necha yuzdan bir necha minggacha otliq jangchilar — chopqunchilar ishtirok etgan. Chopqun vaqtida qoʻlga kiritilgan barcha narsalar, jumladan, bandilar qarorgohga oʻlja qilib olib kelingan. Bobur Afgʻoniston va Hindiston yurishlari vaqtida Chopqundan unumli foydalangan. Tarixiy manbalarning qayd etishicha, 1502-y. Shayboniyxon Hisor va Chagʻoniyon ustiga lashkar tortib borganida, Hisor tevarakatrofini Chopqun qilgan. Uning chopqunchi (yurtovul)lari 100 ming qoʻy, 50 ming ot, 50 ming asir va b. narsalarni oʻlja sifatida xon qarorgohiga olib kelganlar. 1505-y. Shayboniyxon Xorazm voliysi Chinsoʻfiga qarshi otlanganda 5 ming askardan iborat chopqunchini Xiva atrofidagi qishloklarni talash uchun tayinlaydi. Chopqun natijasida 100 mingdan ortiq qoramol, qoʻy, ot va b. qoʻlga kiritilgan.