ARAB YOZUVI

ARAB YOZUVI — yozuv turi. Gʻarbiy Osiyo, Shim. Afrika mamlakatlarida qoʻllaniladi. Oʻngdan chapga tomon yoziladi va oʻqiladi. Arabistonda mil. 4-a. gacha amalda boʻlgan oromiy yozuvi asosida paydo boʻlgan. Hoz. Arab yozuvida 28 ta harf va 12 ta yordamchi belgi bor. A. yo. ning oddingi shakli kufiy yozuv deb atalgan. Furot daryosi yoqasida joylashgan Kufa sh. olimlarining bitiklari bunga asos boʻlgan. Arab yozuvida 12 ta yordamchi belgining kashf etilishi, harflarni birbiridan farq qildiruvchi nuqtalarning qoʻllanishi, ularning miqdori va joylashuvi, yaʼni ustki yoki ostki nuqtalar boʻlishining tayin etilishi bevosita Qurʼoni Karim bilan bogʻliq. Islomshunos olimlarning guvohlik berishicha, islom yuzaga kelib tarqalgunicha arablarda qoʻllanilgan yozuv hijoziy deb atalgan, uni qurayshiylardan Harb ibn Umayya oʻrgangan va oʻrgatgan. Bu ham aslida anboriy-himyoriy yozuv turi boʻlib, Hijozda tapqalgan Qurʼoni Karim ilk oyatlari shu yozuvda bitilgan. Abu Bakr sahifalari, Usmon musʼhaflari turli yordamchi shakl va nuqtalardan xoli yozilgan, unga juzʼlar, hiztlar va b. koʻrsatkichlar alomati qoʻyilmagan. Qurʼoni Karim va b. yozma asarlar kufiy yozuvda ham bitila boshlandi. Chunki bu yozuv oldingisiga qaraganda mukammal edi.